Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 268 về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Nghị quyết nêu rõ, Bộ Chính trị, Tổng Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt và các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện, đạt nhiều kết quả quan trọng, tạo bước chuyển rõ nét. Nhận được sự đồng thuận chung của cả nước, sự ủng hộ của nhân dân, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cơ bản đang đi vào ổn định, đúng hướng.
Tính đến cuối tháng 8/2025, Chính phủ đã ban hành 128 Nghị định, Nghị quyết quy phạm pháp luật cùng nhiều văn bản hướng dẫn, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho mô hình mới. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương thống nhất triển khai, bảo đảm tính hợp pháp, hợp hiến và hiệu lực quản lý nhà nước.
Các địa phương đã hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn với hơn 460 cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, hơn 9.900 phòng chuyên môn cấp xã được thành lập, đi vào hoạt động ổn định.
Các bộ, ngành đã tổ chức hội nghị tập huấn với hơn 3.300 điểm cầu trực tuyến trên toàn quốc, tập trung phổ biến, cập nhật quy định mới, nâng cao năng lực quản lý cho hàng chục nghìn cán bộ, công chức, viên chức các cấp.
Tổng số hồ sơ tiếp nhận của 34 tỉnh, thành phố là 6,5 triệu hồ sơ thủ tục hành chính, trong đó cấp xã 4,8 triệu hồ sơ thủ tục hành chính.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Nghị quyết 268 cũng nêu ra những hạn chế còn tồn tại như: Việc kiện toàn tổ chức bộ máy và nhân sự ở địa phương sau sáp nhập còn gặp khó khăn. Nguồn nhân lực ở cấp cơ sở hiện nay vừa thừa, vừa thiếu, vừa hạn chế về chất lượng chuyên môn. Một số địa phương còn thiếu hoặc có trụ sở xuống cấp, chật hẹp, phân tán; trung tâm hành chính công xa, chưa thuận lợi cho người dân.
Cần cơ chế để tăng tính tự chủ cho xã phường
Xã Tam Hưng, thành phố Hà Nội hiện có 3 phòng chuyên môn, giải quyết công việc bằng 10 phòng của huyện. Các lĩnh vực chuyên ngành như: đất đai, quy hoạch, xây dựng, đô thị trước đây thuộc cấp huyện, thì nay 100% các xã, phường đều phải xử lý. Việc này không chỉ xảy ra đối với xã phường ở thành phố Hà Nội mà tại tỉnh Hưng Yên, Quảng Ninh, cũng gặp tương tự.
Ngoài việc chưa đủ cán bộ chuyên môn ở một số lĩnh vực, thì mặt bằng làm việc tại một số trụ sở xã, phường đang bị quá tải. Vì thế, nhiều nơi đã xảy ra tình trạng có những thời điểm người dân phải chờ giải quyết thủ tục hành chính, mặc dù cán bộ công chức đã tăng tối đa công suất.
Vào cuối tháng 8 vừa qua, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, tỉnh, thành phố hoàn thiện thể chế pháp luật, kiến nghị giải pháp hiệu quả phù hợp với thực tế cho mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đặc biệt phải thiết kế công cụ đo lường việc thực hiện công tác này.
Đưa công nghệ đến gần người dân
Một trong những giải pháp trọng tâm để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính quyền 2 cấp đó là tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin. Điều này không chỉ giảm tải cho cán bộ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, không còn phải chờ đợi, không còn phải đi lại nhiều lần.
Tại Phòng phục vụ hành chính công phường Tân An, tỉnh Bắc Ninh, người dân chỉ cần quét mã, lấy số tự động, đăng ký thủ tục trực tuyến và chờ lấy kết quả. Mọi thứ trở nên đơn giản và dễ dàng hơn, không còn những lo lắng chờ đợi kéo dài.
Để có sự thay đổi này, mỗi cán bộ, công chức nơi đây đều chủ động làm quen với công nghệ, thay đổi tư duy từ quản lý sang phục vụ nhân dân; nỗ lực giải quyết công việc nhanh gọn, tạo sự hài lòng từ người dân.
Trung bình mỗi ngày, bộ phận một cửa của các xã, phường phải xử lý hàng chục loại văn bản. Nhờ ứng dụng công nghệ, công việc đỡ áp lực hơn mà người dân cũng hài lòng hơn. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã chi hơn 100 tỷ đồng để hiện đại hóa cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin.
Nhiều địa phương đang nỗ lực chuyển mình khi chính quyền hai cấp đi vào hoạt động ổn định. Hạ tầng công nghệ, máy móc, đường truyền được đầu tư nhằm đảm bảo nhu cầu chuyển đổi số trong lĩnh vực hành chính.
Nhiều đoàn kiểm tra, tập huấn trực tiếp cho cán bộ theo phương pháp "cầm tay chỉ việc" đã được thành lập và lực lượng am hiểu về công nghệ thông tin cũng được các tỉnh huy động để hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, hướng tới mục tiêu xây dựng nền hành chính không giấy tờ trong tương lai gần.
Đẩy nhanh cơ chế đặc thù cho đặc khu
Khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cả nước có hơn 3.300 đơn vị hành chính cấp xã (gồm: xã, phường và đặc khu tương đương). Sau 2 tháng hoạt động theo mô hình mới, mặc dù không thiếu cán bộ trong một số lĩnh vực chuyên môn như ở xã, phường, nhưng đặc khu lại đang cần cơ chế đặc thù để phát huy hiệu quả.
Trước ngày 1/7, cả nước có 11 huyện đảo và 1 thành phố đảo, sau sáp nhập chuyển thành 13 đặc khu. Ví dụ như tại đặc khu Vân Đồn, có 7 điểm tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính cho người dân tại 5 đảo, tức là 5 xã đảo trước đây và 2 khu vực vùng sâu vùng xa. Sau 2 tháng chuyển từ huyện đảo thành đặc khu, 100% khối lượng công việc được giải quyết, không có tình trạng hồ sơ tồn đọng.
Tuy đặc khu này có đặc điểm tự nhiên là có nhiều đảo kết nối với nhau, hạ tầng giao thông đi lại bằng tàu khá thuận lợi, tuy nhiên lãnh đạo đặc khu Vân Đồn vẫn mong muốn có những cơ chế đặc thù để thuận tiện cho người dân và phát triển kinh tế.
Dựa trên những khó khăn phát sinh trong 2 tháng qua, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát tổng thể các văn bản quy phạm pháp luật, các quy định về phân cấp, phân quyền, khẩn trương, hoàn thiện hệ thống văn bản quy định, hướng dẫn triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, thuận lợi để các địa phương thực hiện.
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo tham mưu, đề xuất tháo gỡ những vướng mắc về pháp luật đã được rà soát theo kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương liên quan đến hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là đối với các dự án, chương trình phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện tốt các mục tiêu, chỉ tiêu tăng trưởng của địa phương trong năm 2025.
Bình luận (0)