Hiện đại hoá nền hành chính để phụng sự nhân dân

Chính quyền thân thiện, chu đáo

Khoảng 10 giờ sáng tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường An Hội Tây, một cụ ông hơn 70 tuổi được vợ dìu đến làm thủ tục hành chính. Thấy cụ đi lại khó khăn, đội tình nguyện viên lập tức đưa xe lăn đến hỗ trợ. “Ông bà đến đây làm thủ tục gì thế ạ? Để con lấy số thứ tự rồi đưa ông bà đến quầy nhé!” - một bạn trẻ ân cần hỏi thăm.

Theo UBND phường, để hỗ trợ người cao tuổi, người khuyết tật, phường đã bố trí sẵn xe lăn ở lối vào, cùng lực lượng tình nguyện viên túc trực giúp người dân tra cứu thông tin, điền giấy tờ, thao tác trên điện thoại.

Từ khi chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động, các địa phương tại TP Hồ Chí Minh triển khai nhiều giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ hành chính công. Đúng với tinh thần chuyển từ “chính quyền quản lý” sang “chính quyền phục vụ”, nhiều sáng kiến “làm mềm” không gian công quyền ra đời, tạo điểm nhấn thân thiện, gần gũi với người dân.

“Mời bạn nhận giấy tờ”, “Bạn có muốn tôi hỗ trợ, hướng dẫn gì không?” - Đây là âm thanh phát ra từ robot tiếp dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Thủ Đức. Giữa không khí tấp nập, chú robot đến chào hỏi, phục vụ bánh nước cho từng người dân.

“Tôi thấy thời gian chờ đợi thật xứng đáng khi được tiếp đón nhiệt tình thế này. Các khay của robot còn có cả giấy tờ, hồ sơ hướng dẫn chi tiết để tôi tham khảo nữa”, chị Trần Thị Ngọc Thanh (27 tuổi) chia sẻ.

Sau hợp nhất, TP Hồ Chí Minh cũng nhanh chóng củng cố nhân sự chuyên trách về chuyển đổi số. Hàng nghìn cán bộ, công chức tại 168 phường, xã mới được đào tạo cấp tốc để có thể vận hành hệ thống ngay từ ngày đầu triển khai… Đồng thời, nhiều thiết bị công nghệ hiện đại được đưa vào sử dụng.

Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Tân Hưng (TP Hồ Chí Minh), thay vì viết tay như trước đây, người dân chỉ cần quét căn cước công dân trên máy Kiosk để có tờ khai in sẵn thông tin cá nhân. Đồng thời máy Kiosk còn giúp người dùng tra cứu nhanh địa chỉ khu phố cũ - mới để cập nhật thông tin sau hợp nhất.

Hồ sơ giải quyết nhanh, đúng hạn

Tại phường An Lạc, từ ngày 1/7 đến nay, phường nhiều lần quá tải lượng hồ sơ, có ngày tiếp nhận hơn 500 hồ sơ. Nhưng nhờ quy trình tinh gọn, tiến độ giải quyết vẫn đảm bảo. Trong tháng 7, phường đã giải quyết được 10.280/10.500 hồ sơ, đạt tỷ lệ 98,24%. Số lượng hồ sơ giải quyết trễ hạn chiếm tỷ lệ 0%, số hồ sơ tồn đọng vẫn còn trong hạn.

Theo ông Nguyễn Quốc Khánh, chủ tịch UBND phường An Lạc, để đạt được con số này, UBND phường đã tập trung giải quyết mọi thủ tục hành chính tại một khu vực ‘một cửa, một điểm đến’ - có cán bộ hướng dẫn từ lúc đầu lấy số đến điền thông tin nộp tại quầy; hoặc làm thủ tục trực tuyến giúp người dân.

Phường An Hội Tây cũng ghi nhận 2.610 hồ sơ trong tháng đầu sau hợp nhất, trong đó có 530 hồ sơ trực tuyến. Tỷ lệ giải quyết đúng và trước hạn đạt 100%.

Trung tâm phục vụ hành chính công phường An Hội Tây đã phối hợp Đoàn thanh niên phường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện kê khai, số hóa các hồ sơ nộp trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Phường cũng khuyến khích người dân gửi hồ sơ bằng hình thức này để tiết kiệm thời gian và chi phí.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ TP Hồ Chí Minh, từ sau sắp xếp bộ máy, thành phố đã cắt giảm và đơn giản hóa 298 thủ tục hành chính, tiết kiệm hơn 3.500 giờ làm việc, tỉ lệ hài lòng về dịch vụ công của người dân đạt khoảng 94%.

“Điểm nổi bật là công tác giải quyết thủ tục hành chính được thực hiện nhanh gọn hơn, giảm bớt các khâu trung gian, nhờ đó rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ và nâng cao sự hài lòng của người dân. Bên cạnh đó, việc phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa cấp quận và cấp phường đã giúp đội ngũ cán bộ tập trung hơn vào công tác phục vụ và giám sát, thay vì dàn trải nhiệm vụ”, ông Lê Trương Hải Hiếu - Bí thư Đảng ủy phường An Lạc cho hay.

Hoàn thiện để phụng sự người dân tốt hơn

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, TP Hồ Chí Minh vẫn đối mặt với không ít thách thức: khối lượng công việc lớn trong thời gian ngắn, cơ sở vật chất chưa đồng bộ; tâm lý cán bộ ảnh hưởng do thay đổi địa bàn, vị trí công tác; một bộ phận cán bộ, công chức vẫn đang trong giai đoạn làm quen với quy trình mới; hạ tầng số chưa đồng đều.

Thách thức lớn nhất về mặt công nghệ là việc đồng bộ và hợp nhất cơ sở dữ liệu từ nhiều hệ thống phân mảnh trước đây, đặc biệt là các dữ liệu chuyên ngành như là hộ tịch, cấp phép kinh doanh, thuế, dân cư….

Chị Trần Thị Thanh Trúc, người dân phường Hạnh Thông cho hay: “Tôi rất hài lòng với thái độ phục vụ dân của cán bộ hiện nay. Tuy nhiên tôi làm thủ tục liên quan đến nhà đất thì thời gian xử lý hồ sơ vẫn còn kéo dài, trễ hẹn so với ban đầu. Nếu sắp tới vấn đề này được khắc phục thì sẽ trọn vẹn hơn nhiều”.

Để phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp, nhiều địa phương trên khắp cả nước đang nỗ lực tháo gỡ khó khăn, tìm kiếm các giải pháp. Theo ông Lê Trương Hải Hiếu - Bí thư Đảng ủy phường An Lạc, để nâng cao chất lượng phục vụ, cần tập trung vào ba nhóm giải pháp: công nghệ, hạ tầng - không gian công quyền và con người.

Cụ thể, cần tập trung nâng cấp hệ thống phần mềm quản lý hồ sơ, kết nối dữ liệu giữa các phòng ban; đổi mới không gian làm việc, thiết kế khu vực tiếp dân khang trang, bố trí chỗ ngồi, nước uống, bảng hướng dẫn rõ ràng để tạo cảm giác gần gũi, thân thiện; tăng cường bố trí cán bộ tiếp dân.

Đồng thời cần mở rộng tương tác trực tuyến giúp người dân tiếp cận dịch vụ công mọi lúc, mọi nơi; thường xuyên khảo sát mức độ hài lòng để có cơ sở điều chỉnh cách thức phục vụ. “Quan trọng hơn cả, đội ngũ cán bộ không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn phải có thái độ phục vụ văn minh, tôn trọng, đặt lợi ích và sự hài lòng của người dân lên hàng đầu”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Lấy hiệu quả phục vụ nhân dân làm mục tiêu cao nhất

Những kết quả đạt được tại TP Hồ Chí Minh trong gần hai tháng triển khai chính quyền 2 cấp không chỉ là tín hiệu tích cực của riêng thành phố, mà còn là hình ảnh thu nhỏ cho một quá trình cải cách mạnh mẽ đang diễn ra trên phạm vi cả nước.

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính là bước đi lịch sử có ý nghĩa chiến lược, thể hiện quyết tâm chính trị rất lớn trong việc xây dựng một nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, các đội ngũ cán bộ hãy là người tiên phong đổi mới trong tư duy quản lý, lấy hiệu quả phục vụ nhân dân làm mục tiêu cao nhất. Phải chuyển từ tư duy hành chính sang tư duy phục vụ, chuyển từ “làm hết trách nhiệm” sang “làm đến nơi đến chốn”, làm cho dân tin, dân thuận, dân ủng hộ.

Đến nay, 32/34 địa phương đã thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, hơn 3.100 Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã. Riêng Hà Nội và Quảng Ninh vận hành theo mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp và tổ chức các chi nhánh hoặc điểm phục vụ hành chính công.

Theo Bộ Nội vụ, sau hơn một tháng vận hành chính quyền 2 cấp, Cổng Dịch vụ công quốc gia đã kết nối thông suốt với 34/34 hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh, đáp ứng yêu cầu 120.000 người dùng đồng thời. Cao điểm, có khoảng trên 50.000 người dùng đồng thời, đạt trên 41,6% công suất.

Đánh giá bước đầu, hoạt động của các đơn vị hành chính mới liên tục, thông suốt, mọi thủ tục của người dân đều được cán bộ tiếp nhận, xử lý.

Thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, tăng cường truyền thông chính sách, lắng nghe ý kiến từ cơ sở; không để chậm trễ pháp lý kìm hãm mô hình mới; không để cán bộ cơ sở làm việc theo tư duy cũ trong mô hình mới.

Mô hình chính quyền 2 cấp không chỉ là cải cách bộ máy, mà còn khẳng định một lời cam kết: chính quyền tồn tại để phụng sự nhân dân. Khi thủ tục rườm rà được gỡ bỏ, khi mọi người dân, doanh nghiệp đều được đón tiếp ân cần, đó là lúc “quyền lực” thực sự trở thành “phụng sự”.