Xây dựng Doanh nghiệp và Xã hội thông minh cùng AI

Diễn đàn Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam - AI360 2025.

Sự kiện do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức, dưới sự bảo trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Với chủ đề "Xây dựng Doanh nghiệp và Xã hội Thông minh cùng AI," Diễn đàn được định vị là diễn đàn thường niên quốc gia về trí tuệ nhân tạo, nơi hội tụ các nhà quản lý, chuyên gia, viện nghiên cứu và doanh nghiệp cùng thảo luận, chia sẻ, hợp tác để đưa AI trở thành động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế số Việt Nam.

Diễn đàn quy tụ 300 đại biểu, gồm lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, chuyên gia, và cộng đồng doanh nghiệp công nghệ, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình thúc đẩy phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam.

Thị trường AI Việt Nam được khẳng định là một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất khu vực, với giá trị dự kiến đạt khoảng 1,52 tỷ USD vào năm 2030, duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định 20% mỗi năm. 

Theo Báo cáo Thường niên Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2025 từ Viện Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội, dựa trên khảo sát gần 500 doanh nghiệp và tổ chức từ tháng 7/2025, AI đang mở ra cơ hội lớn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, các ngành dẫn dắt xu hướng, cung cấp AI tại Việt Nam gồm công nghệ thông tin 31%, tài chính-ngân hàng (22%), giáo dục (17%), thương mại điện tử và y tế (15%). Trong khi đó nhu cầu ứng dụng AI tăng cao, đặc biệt trong 5 lĩnh vực chính: giáo dục 23%, tài chính 26%, sản xuất công nghiệp 21%, giao thông 15% và y tế 16%.

Phát biểu tại lễ khai mạc diễn đàn, ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: Những năm gần đây, Việt Nam đã và đang khẳng định vị thế ngày càng cao trên bản đồ AI thế giới. Theo Báo cáo Chỉ số Sẵn sàng AI toàn cầu 2024 của Oxford Insights, Việt Nam xếp thứ 59/193 quốc gia, thuộc Top 5 ASEAN, và ba năm liên tiếp vượt ngưỡng trung bình toàn cầu.

Dòng vốn đầu tư và ứng dụng AI cũng đang tăng tốc mạnh mẽ. Chỉ trong một năm, vốn đầu tư vào doanh nghiệp AI trong nước đã tăng từ 10 triệu USD (2023) lên 80 triệu USD (2024) – tăng gấp 8 lần. AI đang hiện diện trong mọi lĩnh vực: tài chính, y tế, thương mại điện tử, sản xuất, đô thị thông minh, góp phần giải quyết các bài toán thực tế của quốc gia.

"Chính phủ Việt Nam xác định trí tuệ nhân tạo là một trong những trụ cột của công nghiệp công nghệ số quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ đã và đang cập nhật Chiến lược quốc gia về AI đến năm 2030, đồng thời chuẩn bị trình dự thảo Luật AI, một bước tiến quan trọng để hoàn thiện thể chế, đảm bảo AI được phát triển minh bạch, an toàn và có trách nhiệm. Phát triển AI không chỉ là bài toán công nghệ – đó còn là bài toán về thị trường, về con người và về niềm tin. Chúng ta sẽ xây dựng Trung tâm Siêu tính toán AI Quốc gia, phát triển dữ liệu AI mở dùng chung, và thúc đẩy mạnh mẽ việc "AI hóa" trong doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước và đời sống xã hội", ông Nguyễn Khắc Lịch cho biết.

"Muốn phát triển AI, phải tạo ra thị trường cho AI. Do đó, Chính phủ sẽ tăng chi tiêu công cho AI. Quỹ Đổi mới Công nghệ Quốc gia (NATIF) sẽ dành phần ngân sách không nhỏ cho hỗ trợ ứng dụng AI, đồng thời triển khai cơ chế mua sắm công ưu tiên giải pháp công nghệ số trong nước. Chúng ta cần biến thị trường trong nước thành bệ phóng, để nuôi dưỡng và nâng tầm doanh nghiệp AI Việt Nam, giúp họ vươn ra khu vực và thế giới", ông Nguyễn Khắc Lịch cho biết.

Cũng theo ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA nhận định: Chưa bao giờ trí tuệ nhân tạo lại phát triển nhanh, mạnh và sâu rộng như hiện nay. Nếu năm 2023 là "The Year of POCs" (năm của các dự án thử nghiệm), thì năm 2025 đã là "The Year of business value" (năm của giá trị kinh doanh thực tế). Làn sóng Generative AI và đặc biệt là AI Agents, những hệ thống có khả năng tự chủ vận hành, đang thay đổi hoàn toàn cách thức kinh doanh và quản lý. AI đã trở thành năng lượng mới cho nền kinh tế toàn cầu, tương tự như điện năng hay Internet trong thế kỷ trước.

Với Việt Nam, đây không chỉ là xu hướng, mà là cơ hội vàng để tăng tốc phát triển. Google dự báo: Thị trường AI Việt Nam được dự kiến sẽ đạt 1,52 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng ổn định khoảng 16% mỗi năm.

Chia sẻ tham luận tại diễn đàn, ông Trần Huy Tùng, Giám đốc R&D ELCOM Corporation, cho biết, vừa qua ngày 1/7/2025, cả nước đã vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cùng với đó là thực hiện tinh giản 15-20% biên chế. Điều này đặt ra câu hỏi: Làm sao mà số người ít hơn nhưng làm việc lại hiệu quả hơn. "Trong trường hợp này, AI chính là câu trả lời",ông Tùng nhận định. 

Lấy ví dụ, ông Trần Huy Tùng cho biết, trước đây cả nước có 10.710 đơn vị hành chính, khi mô hình chính quyền hai cấp hoạt động, giảm xuống còn 3.355 đơn vị, giảm tới 69%.

Có nghĩa là, một lãnh đạo tỉnh trước đây quản lý khoảng 10 huyện, giờ phải quản lý trực tiếp gần 100 xã, khối lượng vấn đề cần xử lý tăng lên. Nếu không có công nghệ, không có AI, mô hình này sẽ quá tải...

Chính phủ nhiều nước (Estonia, Singapore, Đan Mạch) áp dụng thành công mô hình AI4Gov. AI4Gov có 4 giải pháp. 

Trước hết là Dashboard thông minh cho lãnh đạo. AI thu thập dữ liệu theo thời gian thực (real-time), phát hiện bất thường, tự động cảnh báo, phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp cụ thể.

Thứ hai - AI Assistant (trợ lý AI) cho cán bộ cơ sở, có thể hướng dẫn từng bước xử lý hồ sơ phức tạp, kiểm tra tính hợp lệ tự động, phát hiện lỗi trước khi nộp; trả lời ngay các câu hỏi về chính sách, quy định. "Qua thử nghiệm tại một số địa phương, giải pháp này giúp giảm 60% thời gian tra cứu văn bản, nâng cao chất lượng, giảm sai sót", ông Tùng nói.

Giải pháp thứ ba - Chatbot và kênh phản ánh thông minh ứng dụng trong các lĩnh vực. Chẳng hạn với chatbot dịch vụ công giúp người dân hỏi về thủ tục bất cứ lúc nào.

Chatbot cũng giúp kiểm tra hồ sơ trước khi nộp, giảm 70% hồ sơ bị trả lại; thông báo tự động tiến độ xử lý. Ngoài ra, có thể là kênh phản ánh thông minh khi AI tự động phân loại khiếu nại, chuyển đúng đơn vị xử lý, ưu tiên các trường hợp khẩn cấp và người dân theo dõi tiến độ qua app…