Kinh tế

Xăng E10: Giấc mơ xanh và bài toán thực tế

Bảo Nguyên

11/08/2025 20:24 GMT+7

VTV.vn - Xăng E10 mang theo kỳ vọng về một tương lai xanh, nhưng từ kỳ vọng đến hiện thực vẫn cần một lộ trình rõ ràng và sự chuẩn bị đồng bộ.

Theo PGS TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh, xăng E10 là loại nhiên liệu sinh học, gồm 90% xăng khoáng và 10% ethanol - cồn sinh học sản xuất từ thực vật như ngô, sắn, mía, thông qua quá trình lên men và chưng cất. Nguồn ethanol đến từ các nhà máy sản xuất trong nước và nhập khẩu từ Mỹ.

Xăng E10 - Nhiên liệu sạch cho tương lai

Hiện nay, nhiên liệu sinh học đã được luật hóa và sử dụng bắt buộc tại hơn 50 quốc gia, với xu hướng ngày càng gia tăng. Tại Mỹ, Canada và các nước Tây Âu đều có kế hoạch sản xuất nhiên liệu thay thế quy mô lớn, đảm bảo cung ứng ổn định. Ở châu Âu và châu Mỹ, tỷ lệ pha cồn tối thiểu 10% đã trở thành quy định bắt buộc. Tại Đông Nam Á, Thái Lan và Philippines cũng dẫn đầu, phổ biến tỷ lệ 10- 15% và đang hướng tới mức 20% trở lên...

Tại Việt Nam, việc áp dụng xăng sinh học không phải là mới. Từ năm 2017, Chính phủ đã khuyến khích sử dụng xăng sinh học E5 (pha 5% ethanol), nhưng gặp trở ngại về nguồn cung và nhận thức của người dân. Tới nay, với xăng E10, tỷ lệ ethanol đã tăng lên. "Một trong những lợi ích lớn nhất của xăng E10 là khả năng giảm phát thải khí nhà kính. Ethanol cháy sạch hơn xăng hóa thạch nhờ có nguyên tử oxy trong phân tử, giúp giảm lượng CO2, hydrocarbon (HC) và các chất ô nhiễm khác lên đến 20-30% so với xăng thông thường", ông PGS TS Đỗ Văn Dũng nhận xét.

Từ ngày 1/8/2025, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) thí điểm bán xăng E10 tại Hà Nội và Hải Phòng, còn Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) triển khai tại 36 cửa hàng ở TP Hồ Chí Minh. Mỗi lít xăng loại này được bán với giá 19.600 đồng, rẻ hơn xăng RON 95-III khoảng 240 đồng. Nhiều người dân sau khi được tư vấn bởi các nhân viên bán xăng, đã đồng ý thử nghiệm loại xăng "xanh" mới này. Bà Vương Thị Kim Thịnh, Cửa hàng trưởng PVOIL Nghĩa Tân cho biết, ngay trong sáng 1/8/2025, một vòi bơm xăng E10 cho ô tô đã bán ra khoảng 90 lít, trong khi hai vòi bơm cho xe máy đã bán tổng cộng 140 lít.

Theo bà Thịnh, để phục vụ đợt thí điểm, cửa hàng đã nhập về 14.000 lít xăng E10, phấn đấu trong ngày đầu triển khai bán có thể tiêu thụ được khoảng 1.000 lít xăng E10.

Cần thí điểm trước khi mở rộng

Ông Văn Tấn Phụng, doanh nhân trong ngành phân phối xăng dầu cho rằng, việc chuyển đổi sang E10 cần được tính toán kỹ lưỡng, đặc biệt về mặt hạ tầng. "Việc đầu tư vào bồn bể, cột bơm, hệ thống phối trộn... đòi hỏi nguồn vốn rất lớn, có thể lên tới hàng chục tỷ đồng cho mỗi doanh nghiệp. Do đó, cần một lộ trình rõ ràng, từng bước triển khai thí điểm, kèm chính sách hỗ trợ cụ thể để doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn", ông nói.

Không chỉ hạ tầng, tâm lý người tiêu dùng cũng là yếu tố quan trọng. Ông Giang Chấn Tây, chủ một chuỗi cửa hàng xăng dầu tại miền Nam, nhận định: "Người tiêu dùng thường có thói quen gắn bó với loại nhiên liệu đã quen dùng. Nếu tiếp tục lưu hành song song nhiều loại xăng, E10 sẽ gặp khó khăn trong việc tạo dựng thị phần".

Theo ông Tây, nếu xác định E10 là giải pháp cần được ưu tiên, cần có các bước đi mạnh mẽ hơn, như tiêu chuẩn hóa đồng bộ trên toàn quốc - từ khâu lọc dầuđếnhệthốngbánlẻ-vàdầnthuhẹpcáclựa chọn thay thế. "Khuyến khích là cần thiết, nhưng đi cùng đó phải có cơ chế đủ sức thuyết phục để thị trường thực sự vận hành theo hướng mà Nhà nước mong muốn", ông nói.

Nỗi trăn trở cũng hiện hữu với hệ thống xăng dầu Petrolimex, chiếm 50% thị phần tại Việt Nam. Ông Trần Ngọc Năm, thành viên Hội đồng quản trị, Phó Tổng giám đốc Petrolimex, cho biết, việc kinh doanh xăng E10 đòi hỏi sự chuẩn bị nghiêm túc về hạ tầng, công nghệ, bồn chứa chuyên dụng cho cồn nhiên liệu, cùng với sự phối hợp chặt chẽ từ các nhà máy lọc dầu.

Vì vậy, Petrolimex đề xuất Bộ Công Thương sớm có chỉ đạo cụ thể về tiến độ triển khai, để các thương nhân đầu mối chủ động đầu tư và chuyển đổi hệ thống kỹ thuật. Đồng thời, kiến nghị điều chỉnh một số tiêu chuẩn kỹ thuật trong Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) hiện hành cho phù hợp với nguồn xăng khoáng trên thị trường quốc tế và tương thích với tiêu chuẩn kỹ thuật trong khu vực.

Đồng bộ chính sách, sẵn sàng cho E10

Giải đáp các băn khoăn trên, lãnh đạo Bộ Công Thương cho hay, Bộ đã yêu cầu các đơn vị liên quan xây dựng các nhóm giải pháp đồng bộ như: Hỗ trợ giá ethanol nội địa để ổn định nguồn cung và giảm giá thành xăng E5/E10; Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho xăng E10; Tăng cường truyền thông cộng đồng; Khuyến khích doanh nghiệp mở rộng hệ thống phân phối nhiên liệu sinh học, đặc biệt tại khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo... Đặc biệt, một bộ phận người tiêu dùng vẫn còn băn khoăn về chất lượng xăng sinh học, dù thực tế sử dụng trong nước và quốc tế đã cho thấy mức độ an toàn và hiệu quả...

Ấn định mốc ngày 1/1/2026 sẽ đưa nhiên liệu sinh học E10 vào sử dụng, lãnh đạo Bộ Công Thương khẳng định, Việt Nam đã hội tụ đầy đủ các điều kiện để triển khai.

Về nguồn cung E100 (ethanol nguyên chất), hiện có 6 nhà máy trong nước có thể cung cấp khoảng 500.000 m3/năm - tương đương 40% nhu cầu E10 toàn quốc. Phần còn lại có thể nhập khẩu từ thị trường quốc tế. Khi nhu cầu tăng đều, 4 nhà máy đang tạm dừng sẽ tái khởi động. Đại diện các nhà máy lọc dầu như Bình Sơn, Nghi Sơn, PVOIL, Sài Gòn Petro... cũng cho biết, có thể triển khai phối trộn E10 bằng cả phương pháp tại bể và đường ống. Cả nước hiện có 214 kho xăng dầu đủ sức chứa và lưu trữ linh hoạt cho các loại xăng sinh học.

Bên cạnh hạ tầng và chính sách, vấn đề chất lượng cũng được quan tâm. Theo Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, cần lựa chọn xăng nền chất lượng tốt hơn để phối trộn, bảo đảm sản phẩm cuối cùng đáp ứng yêu cầu thị trường và thị hiếu người dùng.

Xăng E10 không còn là lựa chọn, mà là tất yếu trong chiến lược phát triển năng lượng sạch của Việt Nam. Tuy nhiên, để loại nhiên liệu này thực sự "cắm rễ", cần thiết kế chính sách đủ sức hút về kinh tế, đủ vững về hạ tầng và đủ thuyết phục với người tiêu dùng.

0 0

Bài đọc hay? Thả tim cho bài đọc

Từ khóa:

Bình luận (0)

Gửi bình luận

Xăng E10: Giấc mơ xanh và bài toán thực tế

VTV.vn - Xăng E10 mang theo kỳ vọng về một tương lai xanh, nhưng từ kỳ vọng đến hiện thực vẫn cần một lộ trình rõ ràng và sự chuẩn bị đồng bộ.

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi 60 giây nữa.

Bạn không thể gửi bình luận liên tục.
Xin hãy đợi 60 giây nữa.