Tuyên Quang: Giữ xanh “lá phổi” quê hương, phát triển kinh tế dưới tán rừng

Thời gian qua, Hạt Kiểm lâm Khu vực V (Chi cục Kiểm lâm tỉnh Tuyên Quang) đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp gắn quản lý, bảo vệ rừng với phát triển kinh tế dưới tán rừng. Nhờ đó, độ che phủ rừng trên địa bàn luôn duy trì ở mức trên 78%, cao nhất toàn tỉnh, góp phần phát triển lâm nghiệp bền vững, bảo vệ môi trường và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu. Đây là nền tảng quan trọng để tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trong cộng đồng.

Theo đại diện Hạt Kiểm lâm Khu vực V, đơn vị hiện quản lý 71.261 ha rừng thuộc 5 xã sau sáp nhập đơn vị hành chính gồm: Côn Lôn, Yên Hoa, Thượng Nông, Hồng Thái, Nà Hang (địa bàn huyện Na Hang cũ). Trong đó, rừng tự nhiên chiếm hơn 59.482 ha, rừng trồng gần 11.800 ha.

Với địa hình hiểm trở, rừng xen kẽ khu dân cư, nhiều diện tích có nguy cơ cháy cao khiến công tác quản lý luôn tiềm ẩn khó khăn. Song, nhờ phát huy sức mạnh cộng đồng và triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, đơn vị đã giữ vững diện tích rừng, khẳng định vai trò nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ "lá phổi xanh" quê hương.

Tại thôn Bản Bung, xã Nà Hang, ý thức giữ rừng của người dân đã mở ra hướng phát triển kinh tế mới từ du lịch sinh thái và homestay. Ngay cạnh vườn nhà là rừng nghiến hàng nghìn năm tuổi được gìn giữ xanh tốt.

Ông Triệu Thế Hải (thôn Bản Bung, xã Nà Hang) chia sẻ: "Giữ rừng để có khí hậu mát mẻ, nguồn nước trong lành, hạn chế thiên tai và mở ra cơ hội phát triển du lịch. Bà con phấn khởi khi được định hướng khai thác du lịch sinh thái gắn với làm homestay, tạo thêm việc làm và thu nhập".

Thực tiễn cho thấy, khi cộng đồng nâng cao ý thức và coi rừng là tài sản, là sinh kế của chính mình, thì công tác bảo vệ rừng mới thực sự bền vững. Ông Khổng Văn Quang, Quyền Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Khu vực V nhấn mạnh: "Bảo vệ rừng chỉ hiệu quả khi gắn chặt với cộng đồng. Người dân vừa là chủ thể vừa là lực lượng đồng hành quan trọng để giữ rừng xanh, đồng thời khai thác giá trị kinh tế, du lịch, văn hóa dưới tán rừng".

Để nâng cao nhận thức pháp luật và kỹ năng phòng chống cháy rừng, Hạt Kiểm lâm Khu vực V đã phối hợp với các xã tổ chức tuyên truyền pháp luật và phòng cháy rừng bằng nhiều hình thức: phát thanh, họp thôn, tuyên truyền lưu động.

Gần 200 lượt người dân đã được tập huấn kỹ năng xử lý cháy rừng ban đầu, ngăn ngừa vi phạm. Đáng chú ý, 24/24 tổ đội quần chúng bảo vệ rừng tại cơ sở duy trì phương châm "bốn tại chỗ", sẵn sàng ứng phó tình huống khẩn cấp. Nhờ vậy, rừng luôn được đảm bảo an toàn, gắn công tác phòng cháy với phát triển rừng bền vững.

Từ đầu năm đến giữa tháng 8/2025, lực lượng kiểm lâm phối hợp tuần tra gần 130 lượt, không phát hiện vụ khai thác, vận chuyển, buôn bán lâm sản trái phép nào. Đây là minh chứng cho sự gắn kết chặt chẽ giữa lực lượng kiểm lâm và cộng đồng dân cư trong bảo vệ rừng.

Cùng với bảo vệ, đơn vị chú trọng phát triển rừng và khai thác bền vững. Đến giữa tháng 8/2025, diện tích rừng trồng tập trung đạt 535 ha, vượt hơn 102% kế hoạch; sản lượng khai thác gỗ hơn 45.800 m³.

Ngoài khai thác gỗ, người dân còn trồng dược liệu, nuôi ong lấy mật, chăn nuôi dưới tán rừng. Một số hộ liên kết doanh nghiệp lữ hành phát triển du lịch cộng đồng, quảng bá văn hóa bản địa. Các mô hình này góp phần ổn định sinh kế, tăng thu nhập, tạo động lực gắn bó lâu dài với nghề rừng.

Hạt Kiểm lâm Khu vực V cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa dữ liệu, sử dụng phần mềm giám sát để nâng cao hiệu quả quản lý, kịp thời phát hiện nguy cơ xâm hại rừng. Cùng với đó, đơn vị tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ kiểm lâm địa bàn, lực lượng trực tiếp bám dân, bám rừng.

Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân, độ che phủ rừng tại Khu vực V luôn duy trì ổn định trên 78%. Đây không chỉ là con số ấn tượng mà còn minh chứng cho quyết tâm gìn giữ, phát triển bền vững "lá phổi xanh" quê hương Tuyên Quang.

Kết quả này thể hiện tinh thần đoàn kết, đồng thuận và trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và nhân dân. Với sự chung tay ấy, rừng Tuyên Quang sẽ mãi xanh, môi trường bền vững, đời sống nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.