Trung Bộ đề phòng bão, lũ lớn cuối năm

Năm nay, hai cơn bão số 5 và số 6 xuất hiện dồn dập ngay trong tháng 8, khởi động mùa bão tại khu vực này với nhiều diễn biến bất thường.

Đáng chú ý, từ tối 5/9, trên khu vực Bắc Biển Đông đã xuất hiện một vùng áp thấp và đến chiều 6/9 đã mạnh lên thành bão số 7. Trong 24 giờ tới, bão số 7 di chuyển lên phía Bắc, hướng về tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), ít khả năng đi vào Vịnh Bắc Bộ.

Dù mới đầu tháng 9, Biển Đông đã có tới 10 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hình thành, nhiều hơn so với trung bình nhiều năm. Điều này cho thấy cao điểm mùa bão năm nay ở miền Trung đến sớm hơn thường lệ. Thống kê 5 năm gần đây, những cơn bão đầu tiên thường bắt đầu từ tháng 9, nhưng năm nay đã xuất hiện liên tiếp ngay từ nửa cuối tháng 8.

Ảnh hưởng của bão số 5 và số 6 đã khiến tổng lượng mưa tháng 8 ở khu vực từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên - Huế cao hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ từ 120 – 200%, có nơi vượt 250%. Một số trạm đã ghi nhận giá trị lịch sử.

Ngày 25/8/2025, lượng mưa tại trạm Bái Thượng (Thanh Hóa) đạt 338 mm – mức cao nhất từ trước đến nay tại khu vực này. Con số này không chỉ vượt giá trị lịch sử về lượng mưa ngày trong tháng 8 mà còn vượt cả kỷ lục mưa ngày lớn nhất trong năm.

Tính theo tổng lượng mưa cả tháng 8, Bắc miền Trung có tới 10 trạm vượt giá trị lịch sử. Trong đó, trạm Hoành Sơn (Hà Tĩnh) và trạm đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng) ghi nhận lượng mưa gấp 1,8 – 2,5 lần so với mốc lịch sử.

Mưa lớn do bão số 5 đã gây thiệt hại nặng nề ở hai xã Yên Nhân và Bát Mọt (Thanh Hóa), khiến tỉnh phải công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai tại đây vào ngày 31/8.

Tiếp đó, ngày 3/9, Thanh Hóa tiếp tục công bố tình huống khẩn cấp sạt lở đất tại đồi Phòng Không, xã Linh Sơn. Vết nứt rộng 0,4 m, khối sạt trượt đã áp sát nhà dân dưới chân đồi, đe dọa nguy cơ vùi lấp rất cao. Chính quyền đã khẩn cấp di dời 54 nhân khẩu đến nơi an toàn.

La Nina chuẩn bị quay lại, bão có thể nhiều hơn

Suốt nửa năm qua, dù không chịu tác động trực tiếp của El Nino hay La Nina, nước ta vẫn liên tiếp hứng chịu nhiều đợt mưa bão bất thường. Lo ngại đặt ra là trong thời gian tới, diễn biến thời tiết có thể còn phức tạp hơn, khi các tổ chức khí tượng quốc tế đều dự báo La Nina có khả năng xuất hiện trở lại.

Theo Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) và Trung tâm Dự báo khí hậu Hoa Kỳ (NOAA), trong vài ngày gần đây, các số liệu theo dõi cho thấy hiện tượng La Nina nhiều khả năng sẽ hình thành. Chỉ báo quan trọng nhất để xác định El Nino hay La Nina là nhiệt độ bề mặt biển tại vùng xích đạo Thái Bình Dương, khu vực NiNo 3.4.

Hiện tại, nhiệt độ bề mặt biển tại khu vực này đang ở mức trung bình, tức trạng thái trung tính. Tuy nhiên, các mô hình dự báo mới nhất cho thấy xu hướng giảm nhiệt rõ rệt, nhiệt độ tiệm cận ngưỡng La Nina.

Dự báo, La Nina có thể xuất hiện trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 11 năm nay với xác suất khoảng 55%. Nhiều khả năng, hiện tượng này chỉ diễn ra ở mức độ nhẹ trong thời gian ngắn, sau đó trở lại trạng thái trung tính vào đầu năm 2026.

Dù chỉ được dự báo là một La Nina yếu, nhưng những tác động của nó đối với khí hậu toàn cầu vẫn không thể xem nhẹ. Hiện tượng này có thể làm gia tăng lượng mưa ở khu vực Tây Thái Bình Dương, đồng thời ảnh hưởng đến hoạt động của bão và lũ trong thời gian tới.

Trung Bộ đề phòng bão, lũ lớn cuối năm

Nếu hiện tượng La Nina xuất hiện vào cuối năm, tần suất và cường độ bão nhiệt đới thường gia tăng, khiến thiên tai diễn biến khó lường hơn.

Ông Nguyễn Văn Hưởng – Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết: “Từ nay đến hết năm 2025, bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm. Dự báo còn khoảng 6–8 cơn bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông, trong đó có khoảng 3–4 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền".

"Trong tháng 9, bão và áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng chủ yếu đến khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Giai đoạn từ tháng 10 đến 11, bão sẽ tác động nhiều hơn đến Trung Bộ và các tỉnh phía Nam. Trong số 6–8 cơn dự báo, có một vài cơn hình thành ngay trên Biển Đông, khiến thời gian ứng phó của chúng ta rất ngắn"- ông Nguyễn Văn Hưởng – Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết.

Về mưa và lũ, ông Hưởng nhận định: “Từ nay đến hết tháng 11/2025, khu vực từ Thanh Hóa đến Huế cũng như duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên có lượng mưa cao hơn trung bình nhiều năm từ 10–30%. Mùa lũ tại Thanh Hóa – Huế tập trung chủ yếu từ nay đến hết tháng 10, trong khi khu vực duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên sẽ bước vào cao điểm từ cuối tháng 10 đến hết tháng 11 năm nay.

Nếu bão, áp thấp nhiệt đới tác động đến miền Trung, kết hợp với gió Đông và không khí lạnh, nguy cơ xảy ra mưa rất to, thậm chí có thể xuất hiện lũ lịch sử"- ông Hưởng nhận định.

TP Đà Nẵng chuẩn bị khu tránh trú cho tàu thuyền

Miền Trung bước vào cao điểm mùa mưa bão từ tháng 9. Bảo đảm an toàn cho tàu thuyền là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các địa phương ven biển, trong đó có TP Đà Nẵng. Hiện nay, chính quyền thành phố đang gấp rút hoàn thiện, nâng cấp các khu neo đậu an toàn phục vụ mùa mưa bão.

Mùa mưa bão năm nay, hơn 1.200 tàu cá, trong đó có hơn 500 tàu công suất lớn của ngư dân Đà Nẵng, sẽ có chỗ neo đậu tránh trú an toàn tại khu neo đậu An Hòa, xã Núi Thành. Khu neo đậu này có diện tích 140 ha, gồm nhiều hạng mục, dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối tháng 9.

Ông Lê Văn Quang (xã Núi Thành, TP. Đà Nẵng) chia sẻ: “Trước đây khu neo đậu không an toàn, bây giờ có khu neo đậu này thì sẽ yên tâm hơn".

Theo ông Nguyễn Đức Hải, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quảng Nam (TP. Đà Nẵng): “Bờ kè và trụ neo dài gần 2 km đã hoàn thành trên 90%. Phấn đấu đến cuối tháng 9 này sẽ hoàn thành 100% để bà con có nơi trú bão trong mùa mưa".

Tính đến nay, TP Đà Nẵng đã xây dựng được 5 khu neo đậu, đáp ứng chỗ tránh trú cho hơn 4.000 phương tiện. Song song với đó, Ban chỉ đạo phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự thành phố chú trọng công tác phối hợp, sắp xếp tàu thuyền vào nơi trú ẩn, hạn chế tối đa sự cố do va đập, cháy nổ.

Ông Trương Xuân Tý, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Đà Nẵng, cho biết: “Khi có thông tin gió bão, Sở phối hợp với Biên phòng xây dựng kế hoạch điều tiết, sắp xếp tàu thuyền theo thứ tự hoặc theo nhóm như: nhóm tàu xa bờ, nhóm tàu dịch vụ, nhóm tàu nhỏ. Cách này giúp bố trí vị trí phù hợp, thuận lợi, bảo đảm an toàn cho ngư dân và tàu thuyền".

Việc đầu tư hoàn thiện các khu neo đậu không chỉ giúp ngư dân yên tâm vươn khơi, bám biển trong mùa mưa bão mà còn góp phần hiện thực hóa chủ trương xây dựng Đà Nẵng trở thành trung tâm hậu cần nghề biển lớn nhất khu vực miền Trung và cả nước.