“Trên mặt trận mới”: Hành trình đặc biệt của những cựu chiến binh

Hình ảnh người cựu chiến binh nghị lực và cống hiến cho cộng đồng trong phim "Trên mặt trận mới"

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng với những người lính, hành trình cống hiến cho Tổ quốc và nhân dân chưa kết thúc. Trở về từ chiến trường, họ mang trên mình thương tích, những vết sẹo hằn sâu trên thân thể và trong ký ức.

Nhưng quan trọng hơn, họ mang theo một ý chí vươn lên không ngừng nghỉ để bước vào "mặt trận mới" trong đời thường: chiến đấu với thương tật, đói nghèo, để dựng xây cuộc sống mới.

Trung tá Trần Thị Thu Hương, biên kịch phim chia sẻ, những người lính từng trong khói lửa chiến tranh, nay trở về đời thường lại đối diện với một "mặt trận" mới. "Từ ý chí kiên cường, tinh thần "thương binh tàn nhưng không phế", họ không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn trở thành chỗ dựa, lan tỏa sự sẻ chia, giúp đồng đội và bà con cùng vươn lên. Những động lực đó giúp chúng tôi thực hiện bộ phim này", biên kịch Thu Hương cho biết.

Không ồn ào, không cầu kỳ, phim dẫn dắt khán giả đi qua từng lát cắt số phận, nơi quá khứ và hiện tại song hành, nơi ý chí người lính một lần nữa được thử thách trong hòa bình.

Trong một cảnh phim giàu xúc cảm, tại Bảo tàng Quang Minh ở Hải Phòng, ba cựu chiến binh Trần Hồng Quảng, Vũ Xuân Tuý và Phan Trọng Điền lặng lẽ bước qua những hiện vật đã ngả màu thời gian: những bức ảnh đen trắng, chiếc bi đông, chiếc áo bạc màu...

Họ đã từng ở những chiến trường khác nhau, mang trên mình thương tật khác nhau, nhưng giữa không gian thấm đẫm ký ức này, họ lại tìm thấy nơi nhau sự sẻ chia, đồng cảm. Gặp lại không chỉ để nhắc nhớ quá khứ, mà để bàn chuyện làm ăn, để động viên nhau cùng bước tiếp. Tinh thần người lính vẫn vẹn nguyên, chỉ là giờ đây, họ đang bước vào một "mặt trận mới", là cuộc chiến đem lại ấm no cho gia đình, đồng đội và cộng đồng

Thượng úy Nguyễn Diệu Hoa, đạo diễn phim chia sẻ, bộ phim tái hiện lại tuổi trẻ hào hùng của những người lính. Mới 17 tuổi, Trần Hồng Quảng đã hai lần viết đơn xin nhập ngũ, quyết tâm ra chiến trường dù chưa đủ tuổi. Ông cùng đồng đội vượt Trường Sơn, xông pha trong những trận đánh ác liệt và có lần đã trở về từ cõi tử.

Phan Trọng Điền, chàng trai của mảnh đất Nam Định, những năm 1980 khoác ba lô hành quân sang Thượng Lào, sống giữa ranh giới sinh tử. Vũ Xuân Tuý, người lính Tây Nguyên từng đối mặt với những trận đánh khốc liệt kéo dài 40 ngày đêm, mang trên mình nhiều thương tích nhưng chưa bao giờ khuất phục.

Họ trở về khi tuổi đời còn rất trẻ, nhưng cơ thể đã mang thương tật vĩnh viễn. "Từ chiến trường trở về, đồng đội của tôi người thì cụt chân, cụt tay, người thì mù mắt, người thì đến thở cũng đau đớn vì di chứng dioxin. Cuộc sống đời thường lại trở thành một chiến trường khác - chiến trường cơm áo gạo tiền",  lời chia sẻ của họ khiến đoàn làm phim không khỏi lặng đi.

Điểm đặc biệt ở Trên mặt trận mới  là không chỉ kể chuyện ký ức, mà còn khắc họa hành trình làm kinh tế, dựng nghiệp, cống hiến cho cộng đồng của các cựu chiến binh sau ngày đất nước thống nhất.

Cựu chiến binh Trần Hồng Quảng sáng lập Xí nghiệp thương binh Quang Minh, xây dựng nhà máy xi măng Trường Sơn, tạo việc làm cho hàng trăm thương binh và con em gia đình chính sách. Ông từng nói: "Tôi sống để làm thay cả phần những đồng đội đã ngã xuống".

Cựu chiến binh Phan Trọng Điền trở về quê xã Xuân Trường, tỉnh Ninh Bình, gắn bó với lửa nghề đúc đồng. Ông mở lò, dạy nghề miễn phí, đúc tượng tri ân, tu bổ nghĩa trang liệt sĩ. Giữa ánh lửa đỏ rực, ông vẫn giữ trong tim lời thề năm xưa: "Nếu còn sống trở về, sẽ sống thay cả phần những đồng đội đã ngã xuống."

Cựu chiến binh Vũ Xuân Tuý chọn nghề cói ở quê nhà xã Quỹ Nhất, tỉnh Ninh Bình, lập Công ty Ánh Tuý, biến rơm cói thành nguồn sống cho hàng trăm thương binh, người khuyết tật, phụ nữ nghèo. Với ông, làm kinh tế không phải để làm giàu cho riêng mình, mà để giữ một nghề, để những người yếu thế có thể sống bằng chính đôi tay họ.

Những con người trở về từ chiến tranh đã chứng minh một chân lý: Thương binh tàn nhưng không phế. Người lính không bao giờ buông súng, dù là trong thời bình.

Đạo diễn Nguyễn Diệu Hoa xúc động: "Khung hình cuối cùng dừng lại ở Nghĩa trang Trường Sơn. Ở đó, những cựu binh lặng lẽ nghiêng mình, thắp nén hương tri ân đồng đội. Bên cạnh họ, những em học sinh với đôi mắt trong veo, tay run run nâng bó hoa, khẽ đặt lên từng phần mộ liệt sĩ. Khi mái đầu bạc khẽ nắm lấy bàn tay non nớt, ta cảm nhận được sự thiêng liêng của sự tiếp nối, một lời nhắn gửi không thành tiếng từ thế hệ cha anh đến thế hệ hôm nay rằng ngọn lửa ký ức và trách nhiệm với Tổ quốc sẽ còn mãi sáng trong tim những người đi sau."

Những người lính già không còn cầm súng, nhưng mỗi việc làm, mỗi bước đi đều như một lần tiếp nối lời thề năm xưa. Từ chiếc ró mộc mạc của người thương binh Vũ Xuân Tuý, ngọn lửa đồng đỏ rực nơi bàn tay gân guốc của Phan Trọng Điền, đến từng bao xi măng được sản xuất trong nhà máy của Trần Hồng Quảng - tất cả đều chất chứa tinh thần sống và cống hiến thay cho đồng đội đã ngã xuống.

Giữa những ngày yên bình, hình ảnh các cựu binh lặng lẽ thắp hương tại Nghĩa trang Trường Sơn nhấn mạnh một sự thật giản dị mà bất tử: hoà bình không phải món quà từ trên trời rơi xuống, mà là thành quả từ máu xương của biết bao thế hệ. Và từ mái đầu bạc của những người lính già, ngọn lửa ấy lại được trao cho bàn tay non nớt của thế hệ hôm nay - để cháy sáng mãi không tàn.

"Sức mạnh của dân tộc không chỉ được hun đúc từ những chiến công lẫy lừng nơi chiến trường, mà còn từ tinh thần đoàn kết, sẻ chia và đùm bọc trong đời sống thường nhật. Đó cũng chính là cốt cách của người lính Cụ Hồ trong thời bình - kiên cường, bản lĩnh nhưng luôn chan chứa nghĩa tình", biên kịch Trần Thị Thu Hương chia sẻ.

Trên mặt trận mới chính là lời nhắn nhủ thế hệ hôm nay hãy biết ơn, hãy trân trọng, và hãy sống xứng đáng. Bởi trong mỗi người lính, lời thề năm xưa vẫn còn nguyên vẹn: Sống không lùi bước. Ngã xuống để Tổ quốc đứng lên. Còn sống trở về là để tiếp tục chiến đấu, trên mọi mặt trận của đời thường.