Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc họp tại Nhà Trắng (Ảnh: AP)
"Tất cả những ai giết người ở thủ đô đều phải chịu án tử hình. Đó là biện pháp răn đe mạnh mẽ và được nhiều người đồng tình" - Tổng thống Trump phát biểu trong cuộc họp Nội các tại Nhà Trắng.
Ông Trump cho rằng chính sách này có khả năng ngăn chặn mọi người phạm tội giết người và án tử hình là "biện pháp phòng ngừa rất hiệu quả". "Chúng ta không có lựa chọn nào khác. Vì vậy, tại Washington D.C, nếu ai đó giết người thì án tử hình sẽ được áp dụng" - ông Trump phát biểu, đồng thời nói rằng các tiểu bang khác sẽ phải tự đưa ra quyết định về vấn đề này.
Tuyên bố của Tổng thống Trump được đưa ra trong bối cảnh chính quyền của ông những tuần gần đây đang triển khai các biện pháp quyết liệt tại Washington D.C nhằm giảm tỷ lệ tội phạm ở thủ đô nước Mỹ, bao gồm việc kiểm soát hoạt động của lực lượng thực thi pháp luật cũng như triển khai và trang bị vũ khí cho lực lượng Vệ binh Quốc gia để tuần tra trên đường phố.
Theo dữ liệu do Sở Cảnh sát Thủ đô thu thập, tỷ lệ tội phạm trong thành phố đã giảm 8% trong năm qua, trong đó số vụ giết người giảm 15%. Số vụ giết người cũng đã giảm từ mức cao nhất trong 20 năm vào năm 2023, với 274 vụ, xuống còn 102 vụ tính đến thời điểm hiện tại của năm nay.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump và Nhà Trắng đã đặt nghi vấn về các số liệu tội phạm do chính quyền thành phố công bố. Bộ Tư pháp cũng đang tiến hành điều tra xem liệu dữ liệu này có bị can thiệp nhằm làm cho tỷ lệ tội phạm thấp hơn hay không.
Ngay cả trước khi chính thức nhậm chức vào tháng 1/2025, Tổng thống Trump đã bày tỏ rõ ràng mong muốn mở rộng phạm vi áp dụng án tử hình sang nhiều bang hơn. Trong ngày tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp bày tỏ ý định tăng cường áp dụng hình phạt tử hình trên toàn quốc. Sắc lệnh này chỉ đạo Bộ trưởng Tư pháp theo đuổi án tử hình "đối với tất cả các tội danh có mức độ nghiêm trọng đòi hỏi hình phạt này" và khuyến khích các Tổng chưởng lý bang cũng như công tố viên quận ban hành chính sách liên quan đến án tử hình.
Công tố viên Liên bang tại D.C - bà Jeanine Pirro - trong tháng này đã tuyên bố rằng Bộ Tư pháp đang cân nhắc việc áp dụng án tử hình đối với Elias Rodriguez - kẻ đã nổ súng sát hại 2 nhân viên Đại sứ quán Israel hồi tháng 5. Tuy nhiên, đây là một vụ án liên bang và ông Trump có thể sẽ gặp trở ngại nếu muốn áp dụng án tử hình trong các vụ án giết người khác tại thủ đô Washington D.C.
Văn phòng Công tố viên Liên bang và văn phòng Thị trưởng D.C. Muriel Bowser chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức trước yêu cầu bình luận về phát biểu của ông Trump liên quan đến án tử hình.
Theo truyền thống, Tòa án Thượng thẩm DC (DC Superior Court) đảm trách phần lớn các vụ án giết người trong thành phố và chịu sự ràng buộc bởi bộ luật của thành phố - vốn không cho phép áp dụng án tử hình. Tuy nhiên, Văn phòng Công tố viên Liên bang tại D.C - cơ quan có thẩm quyền truy tố tội phạm tại cả tòa án địa phương lẫn tòa án liên bang trong thành phố - có thể đưa ra cáo buộc liên bang đối với nhiều vụ án đủ điều kiện áp dụng án tử hình và đề nghị thi hành mức án này.
"Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả các biện pháp chế tài và bản án mà pháp luật quy định" - bà Jeanine Pirro tuyên bố khi được hỏi về khả năng văn phòng của bà theo đuổi án tử hình trong các vụ án tại Washington D.C.
Lực lượng Vệ binh Quốc gia mang theo súng đi tuần tra trung tâm thương mại gần Điện Capitol ở Washington, ngày 26/8/2025 (Ảnh: AP)
Tuy nhiên, việc thực sự tuyên án tử hình có thể sẽ không dễ dàng, bởi các công tố viên phải thuyết phục được bồi thẩm đoàn chấp thuận. Trong lịch sử, các công tố viên đã nhiều lần gặp khó khăn khi thuyết phục bồi thẩm đoàn đặc biệt áp dụng án tử hình tại Washington D.C, ngay cả trong những trường hợp họ nhất trí kết tội bị cáo - theo chia sẻ của nhiều người trong giới pháp lý Washington với CNN trong những tuần gần đây.
Trong những tháng gần đây, Bộ Tư pháp đã chỉ ra dấu hiệu có thể theo đuổi án tử hình trong ít nhất 3 vụ án tại tòa án liên bang ở D.C. Một trong số đó là trường hợp của Elias Rodriguez. Bộ Tư pháp cũng đang tích cực xem xét khả năng theo đuổi án tử hình tại Tòa án Quận D.C. đối với 2 công dân Mexico bị truy tố trong một vụ án băng nhóm từ năm 2008 và mới đây bị dẫn độ sang Mỹ, cũng như đối với 2 thanh niên bị truy tố vì một vụ cướp xe xảy ra năm 2023 - theo hồ sơ tòa án.
Theo Tổ chức phi lợi nhuận Trung tâm Thông tin về Án tử hình (Death Penalty Information Center), Tòa án Tối cao Mỹ đã hủy bỏ án tử hình tại Washington D.C vào năm 1972 và Hội đồng Washington D.C chính thức bãi bỏ vào năm 1981. Sau đó, vào năm 1992, người dân Washington D.C đã bỏ phiếu không khôi phục án tử hình tại thành phố này. Tổ chức này cho biết hiện có 27 bang vẫn áp dụng án tử hình, trong khi 23 bang đã loại bỏ chính sách này.
Theo khảo sát của Gallup, trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều người ủng hộ việc áp dụng án tử hình đối với những người bị kết án tội giết người. Tuy nhiên, tỷ lệ ủng hộ chính sách này đã sụt giảm mạnh trong vài thập kỷ qua, trong khi tỷ lệ phản đối lại gia tăng. Mức ủng hộ cao nhất đối với án tử hình trong 85 năm qua được ghi nhận vào năm 1994, khi khảo sát của Gallup cho thấy 80% số người được hỏi đồng tình áp dụng hình phạt này cho tội giết người, so với 16% không ủng hộ.
Bình luận (0)