Thúc đẩy ứng dụng chữ ký số, tạo nền tảng triển khai công chứng điện tử

Toàn cảnh hội thảo "Vai trò của chữ ký số và dịch vụ tin cậy đối với lĩnh vực Công chứng điện tử" sáng 19/9 tại Hà Nội.

Sáng 19/9, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC) phối hợp với Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam tổ chức Hội thảo: "Vai trò của chữ ký số và dịch vụ tin cậy đối với lĩnh vực Công chứng điện tử".

Hội thảo là diễn đàn kết nối cơ quan quản lý, Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam, đội ngũ công chứng viên và các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tin cậy, cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm nhằm thúc đẩy ứng dụng chữ ký số trong hoạt động công chứng, tạo nền tảng để công chứng điện tử triển khai đồng bộ khi Luật Công chứng (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Tham dự sự kiện có sự góp mặt của đại diện các đơn vị thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, các Ủy viên Hội đồng, Ủy viên Ban Thường vụ, các Hội công chứng viên, đại diện các tổ chức hành nghề công chứng khu vực Hà Nội và lân cận, cùng đại diện các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng.

Phát biểu khai mạc, bà Tô Thị Thu Hương - Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC), nhận định: "Công chứng điện tử là một trong lĩnh vực thúc đẩy phát triển giao dịch điện tử và các dịch vụ tin cậy. Chữ ký số sẽ là một trong những công cụ giúp cho ngành công chứng ngày càng phát triển, đặc biệt là công chứng điện tử".

Bà Hương cho biết, chữ ký số đã được ngành thuế đã áp dụng rất sớm trong hóa đơn điện tử, đến nay đã có hơn 8 tỷ hóa đơn điện tử được ban hành kèm chữ ký số. Công nghệ chữ ký số từ xa đã được đưa vào sử dụng từ năm 2021, và được kỳ vọng sau khoảng 10-15 năm nữa sẽ phổ cập được 100% người dân Việt Nam. Hiện nay, chữ ký số đã được nhiều quốc gia công nhận về giá trị pháp lý, trong đó có Việt Nam. Đây là công nghệ xác thực có độ tin cậy cao, góp phần bảo đảm an toàn cho các giao dịch trực tuyến, đặc biệt trong lĩnh vực công chứng điện tử.

Trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động công chứng trở thành yêu cầu cấp thiết. Bà Nguyễn Thị Thơ - Phó Chủ tịch điều hành Hiệp hội công chứng viên Việt Nam cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của chữ ký số và dịch vụ tin cậy trong lĩnh vực công chứng điện tử tại Việt Nam.

"Khi chuyển đổi sang môi trường số, công chứng không chỉ giữ sứ mệnh phòng ngừa tranh chấp mà còn là đầu nối quan trọng bảo đảm tính xác thực, toàn vẹn của hợp đồng và giao dịch điện tử. Trong tiến trình đó, chữ ký số và dịch vụ tin cậy là hạ tầng pháp lý – kỹ thuật thiết yếu, giúp công chứng viên xác định nhân thân, năng lực hành vi, tính tự nguyện, tính hợp pháp của giao dịch trực tuyến", bà Thơ chia sẻ.

Thảo luận tại Hội thảo, ông Đào Duy An - Tổng Thư ký của Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam cho biết, đến nay đã có 3.273 thủ tục hành chính công trực tuyến được cung cấp thông qua cổng dịch vụ công ở các mức độ khác nhau, trong đó 1.520 thủ tục đã được thực hiện toàn trình.

Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn nhìn nhận, việc chuyển đổi số trong công chứng tại các địa phương còn một số hạn chế: "Sau gần 10 năm thi hành, đã có 59/63 địa phương hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu. Mặc dù vậy, hiệu quả của việc ứng dụng cơ sở dữ liệu công chứng chưa đồng đều và chưa theo kịp tốc độ cũng như xu hướng chuyển đổi số các dịch vụ công". 

Ông Đào Duy An cho rằng, cần khẩn trương xây dựng hành lang pháp lý cho việc chuyển đổi số công chứng nhằm đáp ứng các yêu cầu của xã hội khi bước vào kỷ nguyên của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ Tư.

Bên cạnh nội dung chính sách, các đại biểu còn thảo luận và lắng nghe đại diện các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số (CA) công cộng trình bày tham luận, giới thiệu giải pháp kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm triển khai, đồng thời hướng dẫn công chứng viên đăng ký và sử dụng chữ ký số, dịch vụ tin cậy trong công chứng điện tử.

Tại Hội thảo, các đại biểu thống nhất quan điểm triển khai công chứng điện tử theo lộ trình mở rộng, ứng dụng công nghệ để đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và bảo đảm an toàn pháp lý.