Thử nghiệm ấu trùng bọ để xử lý rác thải nhựa

Xử lý rác thải nhựa, đặc biệt là polystyrene (xốp), luôn là thách thức lớn đối với nhiều quốc gia. Tại Serbia, các nhà khoa học đang tìm kiếm một hướng đi mới là sử dụng ấu trùng bọ để tiêu hóa nhựa. Đây được coi là một giải pháp tiềm năng giúp giảm phát thải khí CO₂ và hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn.

Bãi rác Vinca ở ngoại ô thủ đô Belgrade mỗi ngày tiếp nhận hàng nghìn tấn rác thải, trong đó chỉ một phần nhỏ được tái chế, còn phần lớn tồn tại hàng trăm năm ngoài tự nhiên. Tại Viện Sinh học Belgrade, các nhà nghiên cứu đang cho ấu trùng bọ ăn xốp với một số loại nhựa dùng một lần, vốn chiếm tỷ lệ lớn trong rác thải sinh hoạt và xây dựng.

Bà Larisa Ilijin, nhà nghiên cứu tại Viện Sinh học Belgrade, cho biết: “Ý tưởng của chúng tôi là xây dựng một chuỗi xử lý chất thải nhựa dựa trên côn trùng. Với ấu trùng bọ, chúng tôi tập trung vào nhựa sử dụng một lần, đặc biệt là Styrofoam. Loại vật liệu này cần hơn 500 năm mới phân hủy ngoài tự nhiên. Nếu áp dụng đúng cách, ấu trùng bọ có thể trở thành công cụ hữu ích trong việc giảm lượng rác thải nhựa”.

Không chỉ dừng lại ở phòng thí nghiệm, dự án đã được chuyển giao cho doanh nghiệp Belinda Animals - nơi những hộp ấu trùng bọ được nuôi để xử lý Styrofoam ở quy mô lớn hơn. Ông Boris Vasiljev, chủ doanh nghiệp Belinda Animals, cho biết: “Ấu trùng bọ có thể tiêu thụ một số loại nhựa, trong đó có Styrofoam. Khi tiêu hóa 1 kg Styrofoam, chúng chỉ thải ra 1 - 2 gram CO₂, trong khi nếu đốt 1 kg Styrofoam, lượng khí thải ra nhiều hơn gần 4000 lần”.

Theo các nhà khoa học, mô hình này có thể mở rộng từ trang trại nhỏ - nơi ấu trùng bọ tiêu thụ rác hữu cơ và nhựa - đến các doanh nghiệp xây dựng hoặc điện tử, vốn sử dụng nhiều xốp trong đóng gói. Mỗi giai đoạn của quá trình đều có thể thương mại hóa, từ phân bón hữu cơ lấy từ chất thải côn trùng cho tới nguồn đạm từ chính ấu trùng để làm thức ăn chăn nuôi.

Bà Larisa Ilijin nhấn mạnh, tiềm năng của mô hình này rất lớn khi có thể ứng dụng từ quy mô nhỏ tới công nghiệp, hình thành một hệ thống kinh tế tuần hoàn, nơi rác thải trở thành nguyên liệu và mọi giai đoạn đều có thể thương mại hóa.

Hiện Serbia chỉ tái chế khoảng 15% rác thải đô thị, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 55% của Liên minh châu Âu. Dù mới ở giai đoạn đầu, nhưng thí nghiệm với ấu trùng bọ được kỳ vọng sẽ mở ra giải pháp giảm áp lực từ rác thải nhựa.