Theo Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tính đến ngày 8/12/2025, thiên tai đã làm 420 người chết và mất tích, 730 người bị thương; gần 4.200 nhà sập, trôi; gần 348.000 nhà hư hỏng, tốc mái; hơn 541.000 ha lúa, hoa màu và 298.000 ha cây trồng khác bị ngập. Thiệt hại kinh tế ước tính trên 99.469 tỷ đồng, gần gấp 1,1 lần so với cùng kỳ năm 2024. Đây là những con số cho thấy mức độ tổn thất rất lớn trong một năm, đặt ra yêu cầu phải xem lại toàn bộ cách tiếp cận đối với công tác phòng chống thiên tai.
Ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, cho biết năm 2025 ghi nhận thiên tai diễn ra dồn dập, khốc liệt, vượt mức lịch sử. Bão di chuyển nhanh, cường độ mạnh, trái quy luật; đầu mùa đổ bộ Trung Bộ, cuối năm tiếp tục ảnh hưởng Bắc Bộ. Mưa lớn cực đoan, lũ vượt lịch sử trên hơn 18 tuyến sông ở Bắc Bộ và Trung Bộ, gây ngập diện rộng. Nhiều địa phương phải đối mặt với "thiên tai kép": bão chồng bão, lũ chồng lũ, lũ quét và sạt lở đất xảy ra trong thời gian ngắn, tạo áp lực rất lớn lên hệ thống ứng phó của địa phương.
Toàn cảnh Hội thảo “Tăng cường khả năng chống chịu với thiên tai và biến đổi khí hậu trong bối cảnh mới”
Từ những số liệu và diễn biến này, có thể thấy rõ không gian an toàn cũ đang bị thu hẹp. Những kịch bản, phương án ứng phó trước đây không còn đủ biên độ để bao quát các tình huống mới, khi thời gian chuẩn bị giữa các đợt thiên tai ngày càng ngắn và cường độ tác động ngày càng lớn. Nếu vẫn duy trì tư duy "chống chịu kiểu cũ", chỉ tập trung vào xử lý hậu quả, thì thiệt hại về người và tài sản sẽ tiếp tục gia tăng, trong khi nguồn lực ngân sách và khả năng tự phục hồi của cộng đồng có giới hạn.
Trong bối cảnh Việt Nam vừa chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, câu hỏi đặt ra là: cấp cơ sở phải làm gì, cần được trao thêm những công cụ nào để chủ động hơn trong quản lý rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu. Chính quyền địa phương không chỉ tổ chức sơ tán, cứu trợ khi có bão, lũ mà còn phải lồng ghép phòng chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, vào quy hoạch sử dụng đất, bố trí dân cư và hệ thống hạ tầng thiết yếu.
Ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường
Tăng cường khả năng chống chịu với thiên tai và biến đổi khí hậu trong bối cảnh mới diễn ra đúng thời điểm thiên tai 2025 bộc lộ nhiều tính chất bất thường, cho thấy tính cấp thiết của việc chuyển từ tư duy ứng phó bị động sang quản lý rủi ro chủ động, dựa trên bằng chứng và dữ liệu. Thông điệp xuyên suốt được nhấn mạnh là: với những thiệt hại rất lớn về người và tài sản trong năm 2025, Việt Nam không thể tiếp tục "chống chịu kiểu cũ". Thay vào đó, cần một cách tiếp cận chủ động hơn, dựa trên khoa học, dữ liệu và sự tham gia rộng rãi của cộng đồng, trong đó chính quyền địa phương hai cấp đóng vai trò then chốt trong tổ chức thực hiện, lồng ghép phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu vào mọi quyết sách phát triển.
Bình luận (0)