EU xem xét lại lệnh cấm xe động cơ đốt trong từ 2035
Cuộc gặp đầy quyền lực diễn ra cuối tuần qua giữa Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và các lãnh đạo ngành ô tô châu Âu trong bối cảnh ngành ô tô châu Âu - vốn tạo ra 13 triệu việc làm, đóng góp tới 7% GDP của khối - đang gặp nhiều khó khăn. Kết quả, Ủy ban châu Âu (EC) quyết định sẽ "sớm nhất có thể" - rà soát lại Lệnh cấm bán xe xăng/diesel áp dụng từ năm 2035. Sẽ cho phép không chỉ xe điện mà cả các lựa chọn khác nếu đáp ứng phát thải thấp, như hybrid, nhiên liệu sinh học...
Châu Âu sẽ phát triển một phân khúc xe điện nhỏ đặc biệt, E-car, nhằm tăng tính cạnh tranh cả về giá và sản xuất tại địa phương. Đầu tư 1,8 tỷ Euro vào ngành sản xuất pin và chuỗi cung ứng xe điện. Cải thiện hạ tầng sạc điện, nâng cấp mạng điện, ưu đãi tài chính để người tiêu dùng chọn xe điện. Những động thái này sẽ tác động mạnh đến tương lai ngành công nghiệp xe hơi châu Âu và những mục tiêu xanh của khối, trong đó có mô hình "Vùng Phát thải thấp" tại nhiều thủ đô châu Âu.
EU xem xét lại lệnh cấm xe động cơ đốt trong từ 2035
Cơ chế tài chính cho Vùng Phát thải thấp tại Bỉ
Thủ đô Bruxelles của Bỉ đã dành ra hai năm để chuẩn bị cho dự án Vùng Phát thải thấp. Đây là quãng thời gian để chuẩn bị hậu cần, từ soạn thảo, thông qua luật đến lắp đặt hệ thống biển báo, hệ thống camera kiểm soát trên toàn cửa ngõ Thành phố. Tiếp đến là phối hợp một loạt các đơn vị liên quan như cảnh sát, cơ quan kiểm soát giao thông, cơ quan thuế. Và đặc biệt là thông báo sớm cho chủ phương tiện giao thông không đạt chuẩn khí thải.
2018, năm đầu tiên thực hiện chương trình Vùng Phát thải thấp, chỉ có 0,5% số ô tô đăng ký tại Bruxelles tương đương hơn 2.000 xe không đạt chuẩn. Theo một lộ trình được thông báo rất sớm với người dân từ trước, cứ sau khoảng hai năm, quy định sẽ được siết chặt hơn, khi đó số xe không đạt chuẩn sẽ tăng lên dần dần. Mục tiêu của Bruxelles là sau một thập kỷ nữa, xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch sẽ không còn lưu hành trong Thành phố, trừ một số ngoại lệ.
Anh Adrien Coppée - Người dân thành phố Brussels, Vương quốc Bỉ cho biết: "Xe cũ của tôi có tiêu chuẩn Diesel EURO 4, nó không được phép lưu hành nữa dù còn chạy rất tốt. Thế nên, tôi bắt buộc phải thay xe. Và đó là vấn đề, vì phải tốn thêm một khoản tiền lớn. Tôi hài lòng với chiếc xe hiện tại. Nhưng dù sao, cá nhân tôi không có nhu cầu đặc biệt đến mức phải đổi xe".
Trợ giúp người dân thích ứng với quy định mới về khí thải là mối bận tâm hàng đầu của cơ quan môi trường Bruxelles. Tại đây, một loạt biện pháp đã được nghiên cứu và triển khai trên thực tế, trong đó có mở rộng hệ thống đường dành riêng cho xe đạp, hỗ trợ phát triển hệ thống giao thông công cộng và đặc biệt là tặng tiền cho người dân thủ đô nếu bán ô tô và cam kết không mua mới trong ít nhất một năm sau đó.
Bà Louise Duprez - Người phát ngôn Cơ quan môi trường Thành phố Brussels, Vương quốc Bỉ cho biết: "Nếu người dân Thành phố nộp bằng chứng vừa từ bỏ việc sở hữu ô tô, chúng tôi sẽ tặng lại một tấm séc để sử dụng phương tiện giao thông công cộng, cấp tiền để mua xe đạp, hay dùng dịch vụ chia sẻ ô tô".
Để hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, Bruxelles dành ra một khoản ngân sách có được từ chính chương trình Vùng Phát thải thấp. Phần lớn nguồn thu là từ tiền phạt và tiền bán thẻ lưu hành cho các xe không đạt chuẩn. Giá của mỗi thẻ là 35 Euro/ngày. Con số đó sẽ tăng gấp 10 lần nếu xe không đạt chuẩn khí thải vào Thành phố mà không đăng ký mua thẻ từ trước.
Bà Louise Duprez - Người phát ngôn Cơ quan môi trường thành phố Brussels, Vương quốc Bỉ nêu ý kiến: "Chúng tôi thu về trung bình 7 triệu Euro mỗi năm, từ phí lưu hành bán theo ngày, tiền phạt và các khoản khác. Nếu vi phạm, chủ xe bị phạt 350 Euro, mức rất cao trong khung phạt hành chính. Số tiền này giúp cân bằng với mức chi hàng năm của Thành phố cho Chương trình Vùng Phát thải thấp".
Theo báo cáo thường niên được chính cơ quan môi trường Bruxelles tại đây công bố vào những ngày đầu tháng 9, không khí ở thủ đô của nước Bỉ tiếp tục được cải thiện nhưng vẫn chưa đạt đến mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới. Chính vì vậy Thành phố cho biết, sẽ tiếp tục thực hiện nhiều biện pháp, trong đó "duy trì quy định về Vùng Phát thải thấp" được cho là công cụ hiệu quả hàng đầu để đạt được các mục tiêu này.
Đối với cơ chế thưởng và phạt với xe cộ tham gia Vùng Phát thải thấp, được biết, một gia đình có thu nhập thấp hoặc ở mức trung bình thì có thể nhận được hơn 1.000 Euro, tương đương 30 triệu đồng tiền Việt nếu bán xe ô tô và cam kết không mua mới trong ít nhất một năm. Số tiền này chỉ được dùng cho mục đích đi lại. Đó là với cá nhân, còn với các doanh nghiệp, họ có thể nhận được hỗ trợ nhiều hơn từ một nguồn ngân sách khác của Thành phố. Số tiền hỗ trợ có thể lên tới 16.000 Euro, tức là khoảng 480 triệu đồng Việt Nam cho mỗi xe ô tô điện mua mới, thay cho xe cũ.
Ngoài ra, một chiếc xe vượt ngưỡng phát thải vẫn được vào Thành phố nếu như họ mua phiếu lưu hành theo ngày, nhưng bị giới hạn chỉ được mua tối đa 8 ngày/năm. Theo quy định của Bruxelles, các xe phát thải vượt ngưỡng sẽ chỉ bị phạt tối đa một lần mỗi quý, với số tiền 350 Euro… Năm ngoái, Thành phố phát ra 16000 phiếu phạt, thu về gần 6 triệu Euro. Số tiền này quay lại hỗ trợ cho các cá nhân và doanh nghiệp cần chuyển đổi phương tiện giao thông, phù hợp với chuẩn môi trường của thành phố.
Những chiếc xe điện Trung Quốc mới nhất cũng đang gia nhập thị trường châu Âu với số lượng lớn
Xe ngoại nhập - Thách thức với Vùng Phát thải thấp
Các khu vực phát thải thấp tại châu Âu, sau một thời gian triển khai, hiện nay đang gặp nhiều thách thức. Không chỉ là vấn đề "Tiền ở đâu ra để vận hành?". mà là sự cạnh tranh khốc liệt của các loại hình xe cộ, ở đây là xe nhập ngoại.
Tại thủ đô Bruxelles, Vương quốc Bỉ, nơi đang triển khai Vùng Phát thải thấp, những chiếc xe bán tải cỡ lớn của Mỹ, vốn vô cùng ngốn xăng, phát thải CO₂ cao và có tiêu chuẩn an toàn khác biệt so với chuẩn EU, đang đổ bộ trên những đường phố. Đây là kết quả đàm phán thương mại vừa qua, với việc EU cam kết công nhận các tiêu chuẩn ô tô của Mỹ.
Ông James Nix - Nhóm vận động giao thông và môi trường châu Âu cho biết: "Với thỏa thuận thuế quan giữa Mỹ và EU, trên thực tế, một chiếc RAM của Mỹ tại EU sẽ rẻ hơn 8.000 Euro. Đó là vì thuế nhập khẩu đang được giảm từ 10% hiện nay xuống 0% theo thỏa thuận".
Ở góc độ khác, những chiếc xe điện Trung Quốc mới nhất cũng đang gia nhập thị trường châu Âu với số lượng lớn. Chi phí thấp và nguồn xe dồi dào sẽ thúc đẩy độ phủ xe điện trên đường phố châu Âu. Nhưng châu Âu sẽ đối mặt nguy cơ phụ thuộc công nghệ nước ngoài - điều có thể dẫn đến chính sách siết nhập khẩu hoặc áp thuế chống trợ cấp, gây biến động giá cả.
Ông Jake Groves - Tạp chí CAR chia sẻ: "Có rất nhiều nhà sản xuất ô tô mới đến từ Trung Quốc đang thực sự đánh bại các hãng xe châu Âu ngay trên sân nhà và với chi phí thấp hơn".
Và sự thống trị của xe Trung Quốc đã khiến các tập đoàn Âu châu kêu gọi EU xem xét lại lộ trình cấm xe động cơ đốt trong từ năm 2035, vì lo ngại mất năng lực cạnh tranh. Nếu EU lùi lại lệnh cấm thì hiệu quả môi trường của các Vùng Phát thải thấp sẽ bị suy giảm, bởi mục tiêu trung hòa carbon sẽ phụ thuộc vào lộ trình công nghiệp ô tô.
Bình luận (0)