Số liệu mới từ Bộ Y tế Nhật Bản cho thấy, trong năm 2024, chỉ có 686.061 trẻ được sinh ra, giảm 5,7% so với năm trước và là mức thấp kỷ lục kể từ khi thống kê bắt đầu năm 1899. Đây là năm thứ 16 liên tiếp số ca sinh giảm tại quốc gia này.
Tỷ lệ sinh - tức số con trung bình mỗi phụ nữ sinh trong đời - cũng tiếp tục lao dốc, từ 1,2 năm 2023 xuống chỉ còn 1,15 trong năm 2024. Mức này thấp hơn nhiều so với ngưỡng 2,1 cần thiết để duy trì quy mô dân số ổn định. Cùng năm, Nhật Bản ghi nhận khoảng 1,6 triệu ca tử vong, tăng gần 2% so với năm 2023.
Theo các chuyên gia, tình trạng dân số giảm nhanh hơn dự kiến đang đặt ra thách thức lớn với nền kinh tế và an ninh quốc gia, đặc biệt khi nước này đang tăng chi tiêu quốc phòng trước các nguy cơ khu vực. Dự báo cho thấy dân số Nhật Bản có thể giảm từ 124 triệu người hiện nay xuống còn 87 triệu vào năm 2070, khi 40% dân số sẽ ở độ tuổi từ 65 trở lên.
Thủ tướng Shigeru Ishiba gọi đây là "tình trạng khẩn cấp âm thầm" và công bố các biện pháp mới nhằm cải thiện tỷ lệ sinh, bao gồm mở rộng trợ cấp trẻ em, miễn học phí cấp ba, và đảm bảo các cặp vợ chồng được hưởng 100% thu nhập ròng nếu cùng nghỉ chăm con. Tuy vậy, các chính sách trước đó phần lớn chỉ tập trung vào nhóm đã kết hôn, trong khi thực tế ngày càng có nhiều người trẻ trì hoãn hoặc từ chối kết hôn.
Người dân đi bộ tại khu thương mại Shinjuku, Tokyo, ngày 4/6/2025. (Ảnh: EPA)
Một cuộc khảo sát năm 2023 của Quỹ Nippon cho thấy chỉ 16,5% người Nhật từ 17 - 19 tuổi tin rằng họ sẽ kết hôn, dù nhiều người vẫn mong muốn điều đó. Lý do phổ biến bao gồm triển vọng việc làm mờ mịt, chi phí sinh hoạt cao và văn hóa doanh nghiệp khắt khe với phụ nữ làm mẹ. Ngoài ra, quy định pháp lý yêu cầu các cặp vợ chồng phải dùng chung một họ khi kết hôn cũng khiến nhiều phụ nữ e ngại.
Trong khi số ca kết hôn năm 2024 tại Nhật Bản tăng nhẹ lên 485.063 cặp, xu hướng giảm dài hạn từ thập niên 1970 đến nay vẫn không đổi. Các chuyên gia cảnh báo nếu không có bước ngoặt lớn, Nhật Bản sẽ đối mặt với khủng hoảng dân số trầm trọng trong các thập kỷ tới.
Bình luận (0)