Tổng thống Trump (phải) cầm văn bản đã ký với Thủ tướng Campuchia Hun Manet (trái) và Thủ tướng Thái Lan Anutin (giữa) trong lễ ký kết thỏa thuận ngừng bắn tại Kuala Lumpur, ngày 26/10/2025 (Ảnh: AFP)
Ngày 26/10, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã ký kết Thỏa thuận ngừng bắn tăng cường, chính thức chấm dứt cuộc xung đột biên giới đẫm máu kéo dài 5 ngày giữa hai quốc gia láng giềng Đông Nam Á hồi tháng 7. Sự kiện có sự chứng kiến của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đóng vai trò trung gian quan trọng trong tiến trình hòa giải.
Theo nội dung công bố, thỏa thuận bao gồm việc triển khai Nhóm Quan sát viên ASEAN (AOT) để giám sát việc thực thi ngừng bắn, phóng thích 18 tù binh Campuchia đang bị Thái Lan giam giữ và rút toàn bộ vũ khí hạng nặng khỏi khu vực biên giới.
Phát biểu tại lễ ký kết, Tổng thống Trump khẳng định: "Hai quốc gia đã đồng ý chấm dứt mọi hành động thù địch và cùng hướng tới xây dựng mối quan hệ láng giềng tốt đẹp. Đây không chỉ là một thỏa thuận hòa bình, mà là sự khởi đầu cho một nền hòa bình lâu dài trong khu vực". Ông Trump cho biết Washington đã sử dụng sức ép kinh tế, bao gồm khả năng đóng băng các cuộc đàm phán thương mại song phương, để thúc đẩy tiến trình hòa giải.
Thỏa thuận này là bản mở rộng của lệnh ngừng bắn tạm thời được thiết lập cách đây 3 tháng, sau khi Tổng thống Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim can thiệp ngoại giao nhằm chấm dứt giao tranh tại khu vực biên giới dài 817 km giữa Thái Lan và Campuchia. Các vụ đụng độ vũ trang hồi tháng 7 đã khiến ít nhất 48 người thiệt mạng và hàng trăm nghìn dân thường phải sơ tán - mức độ bạo lực nghiêm trọng nhất tại biên giới hai nước trong nhiều thập kỷ qua.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet bày tỏ lòng biết ơn đối với vai trò trung gian của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với thỏa thuận ngừng bắn Thái Lan - Campuchia (Ảnh: AFP)
Trong tuyên bố chung, hai bên cam kết thực hiện các bước cụ thể: Giảm leo thang quân sự với cam kết toàn bộ vũ khí hạng nặng và pháo binh khỏi khu vực biên giới, giao lại cho các căn cứ quân sự thường trực, dưới sự xác minh của AOT; Ngăn chặn tuyên truyền thù địch - cam kết không phát tán thông tin sai lệch hoặc luận điệu kích động, nhằm tạo môi trường thuận lợi cho đối thoại; Gỡ mìn nhân đạo, phối hợp rà phá bom mìn tại các vùng tranh chấp, bảo đảm an toàn cho dân cư và hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội biên giới; Quản lý biên giới hòa bình - tái khẳng định cam kết giải quyết các điểm chưa phân định theo luật pháp quốc tế và thông qua Ủy ban Phân giới chung (JBC).
Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ sớm ký các thỏa thuận về khoáng sản chiến lược với Thái Lan và Malaysia, đồng thời xúc tiến một hiệp định thương mại mở rộng với Campuchia, nhằm thúc đẩy ổn định kinh tế khu vực. Ông cũng bày tỏ tin tưởng "đây sẽ là khởi đầu của một nền hòa bình dài lâu" giữa hai quốc gia Đông Nam Á.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet bày tỏ lòng biết ơn đối với vai trò trung gian của Mỹ, đồng thời cho biết ông đã đề cử Tổng thống Trump cho Giải Nobel Hòa bình "như một lời tri ân từ nhân dân Campuchia". Trong khi đó, Thủ tướng Anutin khẳng định thỏa thuận "thể hiện ý chí tập thể của hai dân tộc trong việc giải quyết bất đồng bằng hòa bình, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau".
Theo thỏa thuận, Thái Lan - Campuchia sẽ cam kết rút vũ khí hạng nạng và phối hợp rà phá bom mìn tại các vùng tranh chấp (Ảnh: AP)
Ngay sau lễ ký, ông Anutin tuyên bố Thái Lan sẽ phóng thích 18 binh sĩ Campuchia bị bắt trong xung đột, coi đây là hành động thể hiện thiện chí và lòng tin. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh việc này phụ thuộc vào việc Campuchia rút hoàn toàn vũ khí hạng nặng khỏi khu vực biên giới.
Phát biểu tại họp báo sau đó, Thủ tướng Thái Lan cho biết Bangkok và Washington đã ký Tuyên bố chung về khung Hiệp định thương mại song phương, hướng tới hoàn tất đàm phán thuế quan trước cuối năm nay. Hai bên cũng chuẩn bị ký Bản ghi nhớ hợp tác về khoáng sản chiến lược nhằm củng cố chuỗi cung ứng khu vực.
Việc ký kết thỏa thuận ngừng bắn tăng cường không chỉ là bước tiến trong quan hệ Thái Lan - Campuchia, mà còn khẳng định vai trò trung gian của ASEAN và Mỹ trong việc duy trì ổn định khu vực. Đây cũng là thông điệp mạnh mẽ chống lại xu hướng căng thẳng và đối đầu trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Căng thẳng giữa hai nước vốn bắt nguồn từ tranh chấp lãnh thổ quanh đền cổ Preah Vihear - khu vực được Tòa án Công lý Quốc tế trao cho Campuchia năm 1962 và tái khẳng định năm 2013. Vấn đề này nhiều lần gây bùng phát giao tranh và luôn là điểm nóng trong quan hệ song phương.
"Điều quan trọng nhất lúc này là biến những cam kết trên giấy thành hành động thực tế" - Thủ tướng Thái Lan Anutin nhấn mạnh - "Nếu cả hai bên thực thi nghiêm túc, đây sẽ là nền tảng cho một nền hòa bình thực sự và bền vững".
Bình luận (0)