Tăng mạnh khả năng Fed hạ lãi suất

Thông điệp chính sách lãi suất của Mỹ

Cuối tuần qua, giới tài chính toàn cầu đã đổ dồn sự chú ý về Hội nghị Jackson Hole, bang Wyoming, nơi diễn ra hội nghị chuyên đề kinh tế thường niên của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Và trong bài phát biểu được rất nhiều người chờ đợi, Chủ tịch Fed – ông Jerome Powell đã gửi đi những tín hiệu đáng chú ý về khả năng cắt giảm lãi suất trong thời gian tới.

Theo ông Jerome Powell, kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều thách thức, khi tăng trưởng kinh tế GDP nửa đầu năm chỉ đạt 1,2%, bằng một nửa mức của năm 2024, chủ yếu do chi tiêu tiêu dùng chậm lại. Thị trường lao động tuy ổn định nhưng trong trạng thái "cân bằng mong manh" và có thể nhanh chóng chuyển sang tình trạng sa thải hàng loạt. Trong khi đó, các ước tính mới nhất cho thấy, thuế nhập khẩu đã đẩy chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân tháng 7 tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Ông Powell nhấn mạnh Fed sẽ cố gắng cân bằng giữa hai rủi ro lạm phát và việc làm, đồng thời để ngỏ khả năng hạ lãi suất, tùy thuộc các dữ liệu kinh tế quan trọng sắp công bố trước thềm cuộc họp tháng 9.

Ông Jerome Powell - Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cho biết: "Trong ngắn hạn, các dữ liệu lạm phát chịu sức ép gia tăng, trong khi các dữ liệu việc làm chịu sức ép suy giảm. Đây là một tình huống đầy thách thức. Khi hai mục tiêu này xung đột, khuôn khổ chính sách của chúng tôi yêu cầu phải cân bằng cả hai phía để đảm bảo nhiệm vụ kép của Fed. Trong bối cảnh chính sách đang ở trạng thái hạn chế, triển vọng cơ bản và sự dịch chuyển trong cán cân rủi ro có thể đòi hỏi chúng tôi điều chỉnh lập trường chính sách".

Dự báo triển vọng lãi suất của Fed

Thông điệp của ông Powell được đánh giá là không quá rõ ràng như khi ông báo hiệu việc cắt giảm lãi suất sau hội nghị Jackson Hole hồi năm ngoái. Tuy nhiên, như vậy đã là đủ để thúc đẩy thị trường.

Theo Reuters, ngay sau bài phát biểu của ông Powell, giới đầu tư đã đánh giá có tới 85% khả năng Fed sẽ hạ lãi suất 0,25 điểm % trong tháng 9, tăng mạnh từ mức 75% trước đó. Kỳ vọng vào khả năng Fed hạ lãi suất trong tháng 12 cũng tăng đáng kể.

Những kỳ vọng này đã đẩy chứng khoán Mỹ tăng mạnh trong phiên giao dịch vào cuối tuần trước, trong đó, chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng hơn 800 điểm lên mức cao kỷ lục. Ở chiều ngược lại, chỉ số đồng USD - thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh giảm 0,9%, trong khi lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ cũng đi xuống.

Trong khi đó, sự quan tâm của giới phân tích hiện không chỉ dừng lại ở cuộc họp tháng 9 của Fed, mà còn chuyển sang câu hỏi liệu Fed có tiếp tục cắt giảm lãi suất trong hai cuộc họp cuối năm vào tháng 10 và tháng 12 hay không? Triển vọng hiện vẫn còn đang bỏ ngỏ, bởi thông điệp thận trọng của Chủ tịch Fed Jerome Powell, cũng như sự chia rẽ trong quan điểm của giới chức Fed.

Một số đồng nghiệp của ông Powell, như Phó Thống đốc Christopher Waller hay Chủ tịch Fed San Francisco - bà Mary Daly đều ủng hộ việc điều chỉnh chính sách theo hướng cắt giảm lãi suất sớm hơn để hỗ trợ thị trường lao động suy yếu.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, Chủ tịch Fed Cleveland - Beth Hammack và Chủ tịch Fed St. Louis - Alberto Musalem, cho rằng lý do để cắt giảm lãi suất còn yếu do lạm phát vẫn cao, trong khi thị trường lao động hiện vẫn khá vững vàng.

Sự cân bằng mong manh trong bức tranh kinh tế Mỹ

Theo giới phân tích, nỗ lực xây dựng đồng thuận trong giới chức Fed của Chủ tịch Powell vẫn sẽ còn phải đối mặt với nhiều thách thức, trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ vẫn cho thấy một bức tranh phức tạp, với sự cân bằng rất mong manh.

Thoạt nhìn, thị trường lao động Mỹ có vẻ như vẫn ổn định, với tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp 4,2%. Tuy nhiên, ẩn sau sự ổn định đó là một trạng thái cân bằng bất thường khi cả cung và cầu lao động đều đang suy giảm.

Ông Olu Sonola - Trưởng Bộ phận Nghiên cứu kinh tế Mỹ, Fitch Ratings chia sẻ: "Việc các số liệu việc làm tháng 5 và tháng 6 bị điều chỉnh giảm đã kéo số việc làm mới trung bình trong ba tháng xuống mức 35.000 - mức thấp nhất trong suốt một thời gian dài. Điều này cho thấy nhu cầu của thị trường lao động đang suy yếu khi nền kinh tế giảm tốc. Một nhân tố khác tác động lên thị trường lao động là sự hạn chế dòng người nhập cư, khiến nguồn cung lao động thu hẹp và tăng trưởng việc làm chậm lại".

Theo các chuyên gia, nếu sự suy giảm của cả cung và cầu lao động đều gia tăng, thị trường có thể chứng kiến sự bốc hơi hàng loạt việc làm trong thời gian ngắn. Điều này sẽ đe dọa tới mục tiêu tối đa hóa việc làm của Fed và thúc đẩy khả năng cắt giảm lãi suất, để ngăn nền kinh tế suy yếu hơn nữa.

Ông Matthew Maley - Chiến lược gia thị trường, Công ty Miller Tabak nêu ý kiến: "Có một sự chuyển hướng trọng tâm ở đây, khi Chủ tịch Fed từ chỗ lo ngại về lạm phát, nay đã chuyển sang vấn đề việc làm. Những lo ngại này khiến nhiều người tin vào khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất. Một số người thậm chí còn nghĩ tới khả năng giảm 0,5 điểm %, tuy nhiên tôi nghĩ điều này khó có thể xảy ra".

Lý do khiến Fed khó cắt giảm lãi suất quá mạnh tay là bởi, khác với năm ngoái, sự suy giảm trong dữ liệu việc làm trong năm nay, không đi kèm với sự hạ nhiệt rõ rệt của lạm phát. Lãi suất hiện đang ở mức thấp hơn 1 điểm % so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lạm phát lại cao hơn, và tác động từ thuế quan dù còn khá chậm, nhưng đã bắt đầu lan rộng. Đây là vấn đề khiến Fed phải hành động một cách thận trọng.

Ông Matthew Maley - Chiến lược gia thị trường, Công ty Miller Tabak đưa ra nhận định: "Nhiều ý kiến cho rằng, thuế quan hiện chưa có nhiều tác động đến nền kinh tế, chưa ảnh hưởng đến lạm phát. Tuy nhiên, trong mùa Thu, chúng ta sẽ bắt đầu có được những số liệu về mức độ tác động thực sự của thuế quan. Thị trường sẽ hướng tới những tuần sắp tới với nhiều biến động".

Tờ Thời báo phố Wall nhận định, Fed hiện vẫn đang nỗ lực chèo lái nền kinh tế theo hướng "hạ cánh mềm". Tuy nhiên, những tác động phức tạp từ lạm phát và thị trường lao động sẽ đòi hỏi Fed phải có cách tiếp cận thận trọng, hợp lý để đưa nền kinh tế "hạ cánh an toàn", tránh việc hụt hơi hay vượt quá tầm kiểm soát.