Xuất khẩu sầu riêng tăng trưởng mạnh trở lại

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, từ tháng 5, xuất khẩu sầu riêng từng bước được phục hồi và dần lấy lại đà tăng trưởng.

Hiện nước ta đang định hướng xây dựng bản đồ nhiễm Cadimi trên các vùng trồng sầu riêng. Song song với đó, các mô hình cải tạo đất nhằm giảm hàm lượng kim loại nặng sẽ được áp dụng, gắn liền với quy hoạch lại vùng trồng, đảm bảo chất lượng sản phẩm đồng đều và an toàn... từ khâu sản xuất đến xuất khẩu.

Thực hiện Công điện số 71/CD-TTg ngày 23/5/2025 về một số nhiệm vụ thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu sầu riêng bền vững, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp.

Đó là, xây dựng và ban hành Quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu và Quy trình canh tác mới trên sầu riêng, sử dụng phân bón hợp lý. Tiến hành lấy mẫu và rà soát lại chất lượng đất, nước tưới, phân bón tại các vùng trồng trọng điểm như Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Hạn chế sử dụng phân bón có hàm lượng Cadimi cao, khuyến khích sử dụng phân bón hữu cơ và sinh học. Cải tạo đất bằng vôi hoặc các chế phẩm sinh học để nâng cao độ pH và giảm khả năng hấp thụ Cadimi vào cây.

Bộ sớm hoàn thiện dự thảo Thông tư hướng dẫn cấp và quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói và Quy trình kiểm soát chất lượng tại cơ sở đóng gói sầu riêng phục vụ xuất khẩu theo hướng chặt chẽ, minh bạch và thực tiễn.

Bộ yêu cầu các địa phương thực hiện các biện pháp kiểm soát, giám sát tại các cơ sở đóng gói, bao gồm việc giám sát việc sử dụng hoá chất và kiểm tra chất lượng trái cây xuất khẩu. Khuyến khích các vườn trồng chủ động kiểm tra Cadimi trước khi đưa vào cơ sở đóng gói. Trước khi xuất khẩu, các doanh nghiệp xuất khẩu phải kiểm tra các chỉ tiêu về an toàn thực phẩm nhất là Cadmi và vàng O, từ đó, đã hạn chế được rủi ro cho sầu riêng xuất khẩu.

Đồng thời, xây dựng kế hoạch giám sát thường xuyên từ khâu sản xuất đến thu hoạch và đóng gói, tăng cường kiểm tra phát hiện loại bỏ các loại phân bón nhiễm tạp chất kim loại nặng vượt quá tiêu chuẩn cho phép, xử phạt các hành vi sử dụng hóa chất sau thu hoạch không được phép sử dụng tại Việt Nam nhằm hạn chế tối đa các trường hợp tái diễn vi phạm.

Bộ phối hợp với một số địa phương tiến hành các mô hình thử nghiệm để giảm thiểu tối đa mức nhiễm Cadimi trên vùng trồng; kiểm soát chặt chẽ chất lượng phân bón để không tồn tại trong lưu thông các loại phân bón có hàm lượng Cadimi vượt ngưỡng cho phép.

Bộ cũng yêu cầu các phòng thử nghiệm đã được Tổng cục Hải quan Trung quốc (GACC) phê duyệt tăng cường công tác lấy mẫu, kiểm nghiệm phục vụ xuất khẩu để phát hiện sớm các lô hàng sầu riêng có tồn dư Cadimi vượt ngưỡng trước khi xuất khẩu. Đến nay, đã có 19 phòng thử nghiệm Cadimi và 11 phòng thử nghiệm vàng O đã được GACC phê duyệt.

Bộ cũng tăng cường tuyên truyền, tập huấn, nâng cao năng lực cho các cán bộ địa phương, nông dân, cơ sở đóng gói và doanh nghiệp xuất khẩu. Đồng thời, Bộ đã phát hành các sổ tay kỹ thuật, video hướng dẫn sản xuất an toàn theo VietGAP, GlobalGAP và các tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Bộ tiếp tục phối hợp với Bộ Công an tiến hành điều tra và xử lý nghiêm các hành vi gian lận mã số vùng trồng/cơ sở đóng gói, làm giả giấy tờ xuất khẩu và sử dụng các hoạt chất cấm trong quá trình sản xuất và xuất khẩu sầu riêng.