Windows có thể giảm 400 triệu người dùng

Windows - hệ điều hành của Microsoft - vẫn đang hiện diện trên hơn 1 tỷ thiết bị trên toàn cầu. Tuy nhiên, con số tưởng như ấn tượng ấy lại gây tranh cãi khi đặt cạnh chính dữ liệu của hãng cách đây 3 năm.

Theo chia sẻ trên blog chính thức tuần qua, ông Yusuf Mehdi - Phó Chủ tịch Điều hành Microsoft - nhấn mạnh: “Ngày nay, Windows là hệ điều hành được sử dụng rộng rãi nhất, cho phép hơn 1 tỷ thiết bị hoạt động mỗi tháng qua một nền tảng mở và linh hoạt”.

Thế nhưng, giới phân tích công nghệ đã nhanh chóng “soi” lại dữ liệu. Trang ZDNet chỉ ra rằng, trong báo cáo thường niên năm 2022, Microsoft từng công bố 1,4 tỷ thiết bị đang chạy hệ điều hành Windows 10 và Windows 11. Đây là tài liệu pháp lý quan trọng, được kiểm duyệt chặt chẽ bởi đội ngũ luật sư của hãng. Vì vậy, không ít người đặt câu hỏi rằng liệu Windows đã thực sự “mất” 400 triệu thiết bị chỉ trong 3 năm?

Không đơn thuần là mất thị phần vào Mac

Dù macOS - hệ điều hành của Apple - là đối thủ cạnh tranh trực tiếp nhưng các chuyên gia cho rằng, lượng người dùng “rơi rụng” từ Windows không đồng nghĩa với việc họ chuyển sang Mac, đơn giản là vì doanh số máy tính Apple cũng đang lao dốc trong 2 năm qua.

Theo ZDNet, nguyên nhân sâu xa hơn là sự thay đổi trong hành vi công nghệ của người tiêu dùng. Từ sau năm 2019, nhiều người dần rời bỏ máy tính cá nhân (PC). Thay vì nâng cấp thiết bị cũ, họ chuyển sang sử dụng các thiết bị linh hoạt hơn như smartphone và tablet, vốn nhỏ gọn, tiện lợi hơn trong sinh hoạt hàng ngày.

Bên cạnh đó, nhiều gia đình trước đây sở hữu nhiều máy tính, giờ đây chỉ còn dùng chung một thiết bị, nếu còn dùng.

Ai còn cần đến hệ điều hành Windows?

Giai đoạn đại dịch COVID-19 từng giúp doanh số máy tính bùng nổ, khi nhu cầu học tập và làm việc tại nhà tăng mạnh. Tuy nhiên, sự phục hồi hậu đại dịch lại kéo theo xu hướng “rời bỏ PC” quay trở lại và thậm chí còn rõ nét hơn.

Theo các chuyên gia, thị trường cốt lõi của Windows hiện nay là hai nhóm đối tượng. 

Thứ nhất là game thủ bởi nhiều tựa game chỉ hỗ trợ chạy trên Windows hoặc tương thích tốt hơn với phần cứng PC. 

Thứ hai là các chuyên gia phần mềm. Đây là những người cần dùng các công cụ chuyên dụng, chỉ chạy được trên hệ điều hành này.

Nhiều lựa chọn thay thế

Với ngân sách khoảng 1.000 USD, người dùng ngày nay có thể chọn một MacBook Air chạy chip Apple Silicon - thiết bị được đánh giá cao về hiệu suất, tính ổn định và thời lượng pin. Trong khi đó, Chromebook chạy ChromeOS của Google cũng là một lựa chọn phổ biến với chi phí thấp hơn, phù hợp với người dùng cơ bản, đặc biệt là học sinh, sinh viên.

Trước đây, Windows gần như không có đối thủ nhờ vào các lợi thế cạnh tranh như: bộ phần mềm văn phòng Microsoft Office gần như độc quyền; các ứng dụng doanh nghiệp hoặc trò chơi nặng chỉ chạy trên Windows; giá thành thiết bị Windows rẻ hơn so với Mac.

Nhưng giờ đây, nhiều yếu tố đang xói mòn những lợi thế đó. Người dùng chuyển sang Google Docs miễn phí, thay vì mua Office. Các ứng dụng web ngày càng mạnh mẽ, không phụ thuộc nền tảng hệ điều hành. Cấu hình máy không còn là rào cản, khi nhiều tác vụ có thể thực hiện ngay trên trình duyệt.

Bài toán đau đầu của Microsoft

Câu hỏi đặt ra là Microsoft đang mất người dùng hay mất thiết bị? Câu trả lời có thể là cả hai.

Trong khi Microsoft vẫn mở rộng các mảng kinh doanh như điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo, Windows - nền tảng từng là “trái tim” của hãng - đang đứng trước bước ngoặt quan trọng. Nếu không thích nghi với lối sống số mới và thị hiếu thiết bị di động, Windows có thể tiếp tục “rụng rơi” khỏi đời sống công nghệ thường nhật, không phải vì hệ điều hành này kém chất lượng, mà vì không còn cần thiết.

Dữ liệu từ chính Microsoft khiến giới công nghệ lo ngại rằng, Windows đang chứng kiến sự rút lui âm thầm của người dùng. Không phải tất cả đều “phản bội” để đến với Mac hay ChromeOS mà đơn giản là họ không còn cần một chiếc PC truyền thống để sống, làm việc và giải trí như trước nữa. Và điều đó đối với Microsoft có thể còn đáng ngại hơn cả cạnh tranh thị phần.