Ukraine gợi ý cho châu Âu cách đối phó “mối đe dọa” từ Nga

Ông Oleksandr Merezhko, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Ukraine, nhấn mạnh: "Về mặt pháp lý, thời điểm hiện tại chưa phải là một cuộc chiến tranh chính thức giữa Nga và các nước NATO. Nhưng trên thực tế, đó đã là một cuộc chiến tranh hỗn hợp mà Nga phát động chống lại châu Âu".

Theo Kiev, kinh nghiệm chiến trường mà Ukraine tích lũy trong hơn 3 năm xung đột là một lợi thế có thể giúp bảo vệ các quốc gia láng giềng. Sau khi các máy bay không người lái Nga bị cáo buộc vượt qua không phận Ba Lan, nhiều nước châu Âu đã tìm đến công nghệ drone đánh chặn của Ukraine - vốn rẻ và hiệu quả hơn nhiều so với tên lửa mà Warsaw từng sử dụng. "Chúng tôi có thể giúp họ khép kín bầu trời, phối hợp bắn hạ drone Nga trước khi chúng kịp xâm nhập không phận NATO", ông Merezhko khẳng định.

Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 23/9 cũng đưa vấn đề này ra trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, kêu gọi các đồng minh hỗ trợ Ukraine bắn hạ tên lửa và drone Nga. "Nếu Nga không còn chiếm ưu thế trên bầu trời, họ sẽ khó tiếp tục chiến đấu trên mặt đất", ông Zelensky tuyên bố, đồng thời cho biết đã trao đổi trực tiếp với Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng nhiều lãnh đạo châu Âu về ý tưởng này.

Báo Kyiv Independent dẫn lời các chuyên gia quốc phòng Ukraine cho rằng, mô hình hợp tác lý tưởng là tích hợp hệ thống phòng không NATO với lực lượng Ukraine. Các tổ hợp Patriot có thể được bố trí sát biên giới, tiêm kích NATO triển khai khi Nga tiến hành tập kích quy mô lớn, qua đó đánh chặn toàn bộ mối đe dọa ngay trên không phận Ukraine trước khi chúng chạm tới lãnh thổ NATO. Đây được xem là giải pháp "đôi bên cùng có lợi" - NATO vô hiệu hóa mối nguy ngay từ đầu, còn Ukraine được giảm tải áp lực ở mặt trận phía Tây để tập trung nguồn lực cho miền Đông.

Giới quan sát nhận định, châu Âu hiện đã có sự đồng thuận cao hơn về việc coi Nga là "mối đe dọa". Thủ tướng Đức Friedrich Merz gần đây cũng thẳng thắn tuyên bố: "Chúng ta đã ở trong tình trạng xung đột với Nga".

Tuy nhiên, cách thức ứng phó vẫn còn nhiều chia rẽ. Trong khi các nước Bắc Âu và Baltic ủng hộ mạnh mẽ việc tiếp tục vũ trang cho Ukraine thì những nền kinh tế lớn như Pháp và Italy còn dè dặt, lo ngại gánh nặng ngân sách và ưu tiên củng cố năng lực phòng thủ trong nước.