Tương lai nào cho đế chế thời trang tỷ USD sau sự ra đi của Giorgio Armani?

Tối qua 4/9 (theo giờ Việt Nam), một trong những huyền thoại của làng thời trang thế giới Giorgio Armani đã qua đời ở tuổi 91. Sự ra đi của ông đặt ra câu hỏi về tương lai của một công ty Ý mà ông luôn coi trọng tính độc lập.

Giorgio Armani là cổ đông lớn duy nhất của công ty do ông và người bạn đời quá cố Sergio Galeotti sáng lập vào những năm 1970. Cho đến cuối đời, ông vẫn nắm quyền kiểm soát chặt chẽ công ty cả về sáng tạo lẫn quản trị.

Theo thông tin từ truyền thông, ông không có con cái để truyền lại sản nghiệp. Đế chế thời trang do ông gây dựng đạt doanh thu tương đối ổn định 2,3 tỷ Euro (2,7 tỷ USD) trong năm 2024, song lợi nhuận đã sụt giảm trong bối cảnh suy thoái chung của ngành.

Bất chấp sự chững lại, công ty vẫn vô cùng hấp dẫn, theo các chuyên gia như Mario Ortelli, Giám đốc điều hành công ty tư vấn xa xỉ Ortelli & Co.

“Liệu Giorgio Armani có phải là mục tiêu đáng quan tâm? Câu trả lời chắc chắn là có - đây là một trong những thương hiệu được nhận diện nhiều nhất thế giới, với tầm nhìn phong cách rõ ràng và độc đáo”, ông Ortelli nhận xét. Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cho rằng một thương vụ trong trung hạn khó có khả năng xảy ra.

Trong nhiều năm, nhà mốt nổi tiếng với những bộ suit mềm mại đã nhiều lần nhận được lời đề nghị tiếp cận, trong đó có John Elkann, hậu duệ của gia tộc Agnelli (năm 2021) và cả Gucci, khi Maurizio Gucci còn điều hành thương hiệu này.

Giorgio Armani, được cho là đặc biệt cảnh giác với các đối thủ Pháp, nhiều lần bác bỏ những lời đề nghị làm suy yếu quyền kiểm soát của mình cũng như từ chối niêm yết cổ phiếu.

Ông đã thiết lập các cơ chế để bảo đảm sự kế thừa và tính độc lập cho doanh nghiệp, vốn được vận hành với sự hỗ trợ của người thân và mạng lưới cộng sự gắn bó lâu năm.

Em gái Rosanna, hai cháu gái Silvana và Roberta, cùng cháu trai Andrea Camerana đều giữ vị trí quan trọng trong tập đoàn. Cánh tay phải của ông, Pantaleo Dell’Orco, cũng được xem như thành viên gia đình.

Reutes đưa tin, năm người này đều có thể là những người thừa kế. Nhiều thông tin cụ thể hơn dự kiến sẽ được hé lộ trong những tuần tới khi di chúc của Armani được công bố.

Quyết tâm gìn giữ di sản

Hơn một thập kỷ trước, Giorgio Armani bắt đầu xây dựng kế hoạch nhằm bảo đảm việc chuyển giao suôn sẻ và duy trì sự độc lập cho công ty. Năm 2016, ông thành lập một quỹ với mục tiêu “bảo vệ và quản trị” tài sản của tập đoàn Armani đồng thời đảm bảo các nguyên tắc mà ông coi trọng.

Năm 2017, ông chia sẻ với tờ Corriere della Sera rằng cơ chế này nhằm giúp những người nhận quyền thừa kế hòa hợp và tránh việc công ty bị bán hoặc chia tách.

Hiện quỹ chỉ nắm 0,1% cổ phần, mang tính tượng trưng, nhưng sau khi ông qua đời, dự kiến sẽ sở hữu phần lớn hơn. Ông cũng cho biết đã chỉ định ba người điều hành quỹ.

Armani đồng thời soạn thảo điều lệ công ty mới có hiệu lực sau khi ông qua đời, quy định nguyên tắc quản trị cho những người kế thừa.

Điều lệ nhấn mạnh “cách tiếp cận thận trọng đối với thâu tóm” và chia vốn điều lệ thành nhiều loại cổ phần với quyền biểu quyết khác nhau. Tuy nhiên, tài liệu không nêu rõ cách phân bổ cụ thể. Ngoài ra, bất kỳ kế hoạch niêm yết cổ phiếu nào cũng cần được đa số ban giám đốc thông qua và chỉ có thể tiến hành “sau năm năm kể từ khi điều lệ có hiệu lực”.

Nhỏ nhưng bền vững

So sánh với các tập đoàn xa xỉ khổng lồ như LVMH của Pháp, Kering (chủ sở hữu Gucci) hay Prada, Giorgio Armani khẳng định ông quyết tâm phát triển doanh nghiệp ở quy mô nhỏ hơn nhưng mang tính biểu tượng và thiết thực.

“Dù sao, tôi vẫn chọn đầu tư vào những dự án có ý nghĩa biểu tượng và thực tiễn lớn, nền tảng cho tương lai công ty”, ông nêu trong báo cáo kết quả tháng 7 vừa qua.

Các khoản đầu tư này gồm nâng cấp cửa hàng chủ lực tại Đại lộ Madison (New York) và Emporio Armani ở Milan, xây dựng Palazzo Armani mới tại Paris, cũng như đưa hoạt động thương mại điện tử về cho công ty tự quản lý.

Châu Âu chiếm gần một nửa doanh thu của tập đoàn Armani – tỷ trọng cao hơn nhiều so với các thương hiệu xa xỉ khác.

Mỹ và khu vực châu Á – Thái Bình Dương mỗi thị trường đóng góp khoảng 1/5 doanh thu. Tập đoàn có 570 triệu Euro tiền mặt ròng vào cuối năm 2024 sau khi gia tăng đầu tư.

Những cánh tay phải có thể kế nghiệp

Trong cuộc phỏng vấn cuối cùng với Financial Times, Giorgio Armani cho biết ông muốn quá trình chuyển giao diễn ra dần dần cho các cộng sự thân tín và gia đình. “Kế hoạch kế nhiệm của tôi là sự chuyển giao từ từ những trách nhiệm mà tôi luôn đảm nhận cho những người thân cận nhất… như Leo Dell’Orco, các thành viên gia đình và toàn bộ ê-kíp”, ông nói.

Ở cấp quản lý, tập đoàn sẽ cần bổ nhiệm Chủ tịch và CEO - hai chức danh mà chính Armani từng nắm giữ. Các gương mặt kỳ cựu như Giuseppe Marsocci và Daniele Ballestrazzi được coi là ứng viên tiềm năng.

Tuy nhiên, lựa chọn cơ cấu bộ phận sáng tạo có thể phức tạp hơn. Cháu gái Silvana từng cùng ông thiết kế các bộ sưu tập nữ, còn Dell’Orco cộng tác với ông trong dòng thời trang nam.

“Công ty sẽ có một giám đốc sáng tạo duy nhất? Hay nhiều giám đốc sáng tạo phụ trách các dòng sản phẩm riêng? Đây có lẽ là điều Giorgio Armani đã phác thảo trong các chỉ dẫn mà quỹ sẽ triển khai”, Ortelli phân tích.