Thống đốc Fed Lisa Cook sẽ khởi kiện sau quyết định sa thải của Tổng thống Mỹ

Thống đốc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Lisa Cook cho biết bà sẽ khởi kiện để giữ ghế, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sa thải bà với cáo buộc gian dối trong hồ sơ vay thế chấp.

Trong tuyên bố ngày 26/8, luật sư Abbe Lowell – đại diện cho bà Cook – khẳng định hành động của ông Trump là “trái pháp luật” và sẽ bị đưa ra tòa. Ông Lowell nói: “Tổng thống không có thẩm quyền để sa thải Thống đốc Lisa Cook. Quyết định này hoàn toàn thiếu cơ sở pháp lý và thực tế”.

Bà Cook cũng bác bỏ quyết định sa thải. Bà nhấn mạnh: “Tổng thống Trump viện dẫn lý do ‘có căn cứ’ trong khi thực tế điều đó không hề tồn tại. Ông ấy không có thẩm quyền để làm vậy”. Bà Cook khẳng định sẽ không từ chức và “tiếp tục tập trung vào nhiệm vụ của mình” tại Fed, nhấn mạnh cam kết giữ vững vai trò của ngân hàng trung ương này trong việc ổn định giá cả và hỗ trợ nền kinh tế.

Động thái của ông Trump được cho là chưa từng có trong lịch sử 111 năm của Fed, vốn được thiết kế để hoạt động độc lập với chính trị. Theo luật hiện hành, các thành viên Hội đồng Thống đốc Fed có nhiệm kỳ 14 năm và chỉ có thể bị sa thải “vì lý do chính đáng”.

Nhà Trắng cáo buộc bà Cook khai báo sai khi đăng ký hai bất động sản ở Michigan và Georgia là nơi cư trú chính vào năm 2021. Ông Trump gọi đây là hành vi “lừa dối, thậm chí có thể là tội phạm”, và nói cần những người “hoàn toàn minh bạch” để quản lý hệ thống tài chính. Tuy nhiên, giới chuyên gia pháp lý cho rằng những giao dịch này diễn ra trước khi bà Cook được bổ nhiệm và đã được công khai trong quá trình điều trần tại Thượng viện năm 2022.

Phản ứng trước sự việc này, Fed ra thông cáo khẳng định tính độc lập của cơ quan này, cho rằng việc bổ nhiệm dài hạn và cơ chế bảo vệ chức vụ là “lá chắn quan trọng” giúp chính sách tiền tệ dựa trên dữ liệu và lợi ích lâu dài của người dân. Theo giới quan sát, tình huống hiện tại đã làm dấy lên lo ngại về tính độc lập của Fed, gây biến động trên thị trường tài chính và có thể dẫn đến một cuộc chiến pháp lý kéo dài, thậm chí lên tới Tòa án Tối cao.

Trong khi đó, ông Trump nói sẽ “tuân theo phán quyết cuối cùng của tòa” nhưng khẳng định đã có “ứng viên phù hợp” để thay thế bà Cook. Bất đồng giữa Thống đốc Fed Lisa Cook và Tổng thống Trump diễn ra trong bối cảnh ông Trump liên tục gây áp lực buộc Fed phải hạ lãi suất. Trong vài tháng qua, ông thường xuyên chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell, người mà ông đã bổ nhiệm vào vị trí này trong nhiệm kỳ đầu tiên, và các thành viên khác của hội đồng điều hành vì đã giữ lãi suất cao.