Mỹ có tính toán mới khi rút gần một nửa quân số ở Syria?

Binh sĩ Mỹ đã đồn trú ở Syria trong nhiều năm qua như một phần của các nỗ lực quốc tế chống lại Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Nhóm này đã trỗi dậy bắt nguồn từ tình trạng hỗn loạn của cuộc nội chiến ở Syria, chiếm giữ các vùng lãnh thổ của Damascus và ở nước láng giềng Iraq hơn 10 năm trước.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell cho biết trong một tuyên bố: "Khi quá trình rút quân khỏi Syria diễn ra, Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ sẽ vẫn sẵn sàng tiếp tục các cuộc tấn công vào tàn dư của IS ở Syria. Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với các đối tác và sẵn sàng để duy trì áp lực lên IS, ứng phó với bất kỳ mối đe dọa khủng bố nào khác phát sinh”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump từ lâu đã hoài nghi về sự hiện diện của lực lượng của Washington tại Syria. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông Trump đã ra lệnh rút quân, nhưng cuối cùng vẫn duy trì lực lượng Mỹ ở lại quốc gia này. Vào thời điểm đó, ông đã vấp phải sự phản đối từ Lầu Năm Góc vì điều này bị coi là bỏ rơi các đồng minh và dẫn đến việc cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis từ chức.

Quân đội Mỹ không chỉ đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động chống lại Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng mà còn hậu thuẫn cho lực lượng người Kurd chống lại Quân đội Quốc gia Syria (SNA) được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ coi lực lượng người Kurd (thuộc Lực lượng Dân chủ Syria SDF) có liên kết với các nhóm khủng bố.

Khi lực lượng đối lập tại Syria tiến hành một cuộc tấn công chớp nhoáng và lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad vào tháng 12/2024, ông Trump đã nói rằng Washington "Không nên liên quan đến Syria". Có một số dấu hiệu cho thấy IS đang cố gắng tái thiết, trong khi các lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn ở Syria vẫn là mối đe dọa đối với các lợi ích của Mỹ.

"Syria là một mớ hỗn độn, và nước này không phải là bạn của chúng ta. Hoa Kỳ không nên liên quan gì đến nước này. Đây không phải cuộc chiến của chúng ta" - ông Trump, khi đó là Tổng thống Mỹ đắc cử, đã viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social.

Lầu Năm Góc không nêu rõ trong thông cáo sẽ rút bao nhiêu quân. Tuy nhiên, tờ New York Times đưa tin hôm 17/4 rằng con số đó là 600. Việc rút 600 quân sẽ đưa lực lượng trở lại mức như trong nhiều năm trước, sau khi Mỹ và các đồng minh tiến hành chiến dịch kéo dài nhiều năm để đánh bại IS.

Thông cáo cũng không đưa ra mốc thời gian cụ thể cho việc rút quân, ngoài việc tuyên bố sẽ giảm số lượng binh sĩ Mỹ tại Syria xuống còn dưới 1.000 quân trong những tháng tới.

Trong nhiều năm, Mỹ cho biết nước này có khoảng 900 quân nhân ở Syria như một phần của các nỗ lực quốc tế chống lại IS. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đã tuyên bố vào tháng 12/2024 rằng số lượng binh lính Hoa Kỳ ở Syria đã tăng gấp đôi, lên khoảng 2.000 quân vào đầu năm. Việc Mỹ tăng quân tại Syria diễn ra sau cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas vào Israel. Các lực lượng do Iran hậu thuẫn nhắm mục tiêu vào quân đội cũng như các lợi ích của Mỹ trong khu vực để đáp trả cuộc chiến dịch tấn công Gaza của Israel.

Trong khi Mỹ đang giảm lực lượng của Washington ở Syria, Iraq cũng đã tìm cách chấm dứt sự hiện diện của liên minh do Mỹ đứng đầu tại nước này. Tại Iraq, Washington cho biết có khoảng 2.500 quân Mỹ đồn trú.

Mỹ và Iraq đã tuyên bố rằng liên minh sẽ chấm dứt nhiệm vụ quân sự kéo dài một thập kỷ tại Iraq vào cuối năm 2025 và vào tháng 9/2026 tại khu vực tự trị Kurdistan.