Thăm căn phòng nhỏ, nơi Bác Hồ viết Tuyên ngôn độc lập

Nằm trong khu phố cổ Hà Nội, trong một phòng gác nhỏ của ngôi nhà số 48 Hàng Ngang, 80 năm về trước là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi thảo bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ngày mùng 2/9/1945. 

Đây cũng là nơi đầu tiên Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở trong những ngày đầu trở về Hà Nội và ra những quyết định có ý nghĩa lịch sử quan trọng đối với dân tộc Việt Nam.

Trong đoàn khách đến thăm di tích, ông Đặng Văn Chi từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội dịp 80 năm Quốc khánh 2/9 cho biết, trong "gạch đầu dòng" những điểm cần đến mà ông bỏ túi trước khi đi có Quảng trường Ba Đình, Lăng Bác, Khu Di tích Phủ Chủ tịch và ngôi nhà lịch sử 48 Hàng Ngang này.

"Dân tộc Việt Nam đã đi qua 80 năm hào hùng kể từ dấu ấn lịch sử trên Quảng trường Ba Đình năm 1945, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập. Từ miền Nam ra Bắc nhân dịp Đại lễ này, chúng tôi khao khát được về thăm nơi Người đã khởi thảo bản văn kiện lịch sử thiêng liêng đó của toàn dân tộc", ông Chi xúc động nói.

Nhà số 48 Hàng Ngang của ông bà Trịnh Văn Bô và Hoàng Thị Minh Hồ, nằm giữa khu phố cổ, trung tâm thương mại sầm uất của Hà Nội xưa. Ngôi nhà có hai lối ra vào là 48 Hàng Ngang và 35 phố Hàng Cân.

Do có vị trí thuận lợi, lại là cơ sở cách mạng từ thời tiền khởi nghĩa, ngôi nhà đã được Trung ương Đảng chọn làm nơi ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những ngày đầu Người từ chiến khu Việt Bắc về Hà Nội, tháng 8/1945.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở và làm việc tại ngôi nhà này từ ngày 25/8 đến đầu tháng 9/1945. Tại đây, Người cùng Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định nhiều chủ trương quan trọng về đối nội, đối ngoại trong tình hình mới; về thể chế và thành phần của Chính phủ mới, về tổ chức ngày lễ Độc lập…

Tại một căn phòng ở gác 2 của ngôi nhà, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

80 năm đã trôi qua, ngôi nhà và căn gác nhỏ đã trở thành một phần quan trọng trong lịch sử dân tộc. Mỗi hình ảnh, tư liệu nơi này đều kể cho thế hệ hôm nay những câu chuyện về tinh thần yêu nước. Ngôi nhà đã gắn liền với những ngày cách mạng Tháng Tám vẻ vang của dân tộc, gắn liền với sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ông Trịnh Văn Bô, một tư sản dân tộc được giác ngộ cách mạng sớm và trở thành đảng viên cộng sản. Trong thời gian Bác Hồ về ở và làm việc tại căn nhà 48 Hàng Ngang, gia đình ông Bô đã hết lòng phục vụ, chăm lo cho Bác và các đồng chí trong Trung ương Đảng. Bác Hồ từng bày tỏ gia đình là ân nhân của cách mạng.

Ngôi nhà 48 Hàng Ngang được gia đình ông Trịnh Văn Bô hiến tặng cho Nhà nước và trở thành một di tích lịch sử, bởi nơi đây đã gắn liền với sự kiện quan trọng của đất nước. Ngôi nhà được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa theo Quyết định số 54 VH/QĐ ngày 29/4/1979.

Dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, công trình Nhà số 48 phố Hàng Ngang đã được khánh thành sau một thời gian tiến hành tu bổ. Toàn bộ không gian ngôi nhà được gìn giữ, một số hiện vật được phục chế như cách đây 80 năm.

Theo Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Bạch Liên Hương, bên cạnh gìn giữ di tích, hiện vật về Bác Hồ, không gian lịch sử Nhà 48 phố Hàng Ngang còn được ứng dụng công nghệ hiện đại mapping, công nghệ thực tế ảo VR, công nghệ hologram, có chiều sâu tư liệu và giá trị giáo dục di sản cao. Đây là cách thức đổi mới tiếp cận, nâng tầm công tác phát huy giá trị di sản văn hóa trong bối cảnh chuyển đổi số.

Dịp này, Sở VHTT Hà Nội cũng đã khai mạc không gian trưng bày, triển lãm về di tích Nhà số 48 phố Hàng Ngang, giới thiệu nhiều hiện vật quý với các chủ đề: Ngôi nhà 48 Hàng Ngang và gia đình nhà tư sản yêu nước Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ; Bối cảnh lịch sử và sự cần thiết ra đời của Bản Tuyên ngôn Độc lập; Ý nghĩa Bản Tuyên ngôn Độc lập và hành trình bảo vệ nền độc lập dân tộc.

Ngắm từng hiện vật, hình ảnh tại triển lãm, ông Đặng Văn Chi đứng lặng hồi lâu trước căn phòng nhỏ nằm trên tầng 2. Nơi này, Bác Hồ đã khởi thảo Bản Tuyên ngôn độc lập.

Trong căn phòng nhỏ ấy, có chiếc bàn lịch sử nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi thảo Tuyên ngôn độc lập, có chiếc giường nằm nghỉ của Người, phía ngoài là tủ đựng tài liệu của Bác…

Phòng ngoài cùng tầng 2 hướng ra phố Hàng Ngang là phòng khách, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp khách.

Cùng trên tầng 2 là Căn phòng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí trong Trung ương Đảng đã làm việc từ 25/8 đến 2/9/1945.

Chiếc bàn trong căn phòng này là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí trong Trung ương Đảng thông qua 3 nội dung: Tuyên ngôn độc lập, Tổ chức lễ quốc khánh, Thành phần Chính phủ lâm thời.

"Bao năm tháng đã trôi qua, những hiện vật giản dị vẫn như vẹn nguyên hơi ấm của Người. Đây thực sự là địa chỉ đỏ giáo dục tinh thần cách mạng cho các thế hệ.", ông Đặng Văn Chi xúc động.

Nhiều năm qua, nhiều người dân Việt Nam đã tìm đến ngôi nhà lịch sử để tìm hiểu về những chứng tích được ghi lại nơi này. Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, ngôi nhà 48 Hàng Ngang là một "địa chỉ đỏ" được đông đảo người dân và du khách tìm đến, không chỉ để tham quan, tưởng nhớ Chủ tich Hồ Chí Minh mà còn để thêm yêu, thêm tự hào về lịch sử.