Phán quyết chống độc quyền mới: Google được giữ Chrome và thỏa thuận với Apple nhưng phải chia sẻ dữ liệu

Reuters nhận định, đây là thắng lợi hiếm hoi của Big Tech trong cuộc chiến với các cơ quan thực thi chống độc quyền của Mỹ. Tuy nhiên, Google bị buộc phải chia sẻ dữ liệu với các đối thủ để mở rộng cạnh tranh trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.

Cổ phiếu Alphabet – công ty mẹ của Google – đã tăng 7,2% trong phiên giao dịch ngoài giờ hôm thứ Ba sau khi nhà đầu tư hoan nghênh phán quyết này. Cổ phiếu Apple cũng tăng 3%.

Thẩm phán Liên bang Amit Mehta cũng ra phán quyết rằng Google được giữ lại hệ điều hành Android – cùng với Chrome – vốn là hai trụ cột thúc đẩy mảng kinh doanh quảng cáo trực tuyến thống lĩnh thị trường của công ty.

Phán quyết là kết quả của cuộc chiến pháp lý kéo dài 5 năm giữa một trong những công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới và chính phủ Mỹ, nơi các nhà lập pháp và cơ quan quản lý từ lâu đã đặt nghi vấn về quyền lực thị trường của Big Tech. Trước đó, vào năm ngoái, thẩm phán Mehta đã kết luận Google nắm giữ thế độc quyền bất hợp pháp trong mảng tìm kiếm trực tuyến và quảng cáo liên quan.

Việc chia sẻ dữ liệu với các đối thủ sẽ mở ra nhiều cơ hội cạnh tranh lĩnh vực quảng cáo, nhưng việc Google không phải bán Chrome hay Android đã loại bỏ một mối lo ngại lớn với giới đầu tư, những người coi đây là các nền tảng then chốt trong toàn bộ hệ sinh thái của Google.

Google hiện phải đối mặt với mối đe dọa lớn từ các công cụ AI ngày càng phổ biến, trong đó có chatbot ChatGPT của OpenAI, vốn đã bắt đầu bào mòn vị thế thống trị của Google. 

Nếu được tiếp cận dữ liệu mà Google buộc phải chia sẻ, các công ty AI có thể thúc đẩy việc phát triển chatbot, công cụ tìm kiếm AI và thậm chí cả trình duyệt web.

 "Dòng tiền chảy vào lĩnh vực này và tốc độ tăng trưởng thật sự đáng kinh ngạc", ông Mehta viết, đồng thời nhấn mạnh rằng các công ty AI hiện đang ở vị thế tốt hơn nhiều để cạnh tranh với Google so với bất kỳ nhà phát triển công cụ tìm kiếm nào trong nhiều thập kỷ qua.

Deepak Mathivanan, nhà phân tích tại Cantor Fitzgerald, nhận định rằng yêu cầu chia sẻ dữ liệu sẽ tạo ra rủi ro cạnh tranh cho Google nhưng không ngay lập tức. 

"Người tiêu dùng sẽ cần một khoảng thời gian dài hơn để chấp nhận những trải nghiệm mới này," ông nói.

Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Gail Slater cho biết trên X rằng các cơ quan chống độc quyền Mỹ đang cân nhắc bước đi tiếp theo.

Trong một bài đăng blog, Google bày tỏ lo ngại việc chia sẻ dữ liệu "sẽ ảnh hưởng đến người dùng và quyền riêng tư của họ" và cho biết công ty đang xem xét kỹ lưỡng phán quyết. Google cũng khẳng định trước đó rằng họ có kế hoạch kháng cáo, đồng nghĩa với việc có thể mất nhiều năm trước khi công ty phải thực hiện theo phán quyết. Vụ kiện nhiều khả năng sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao.

"Thẩm phán Mehta hiểu rằng Tòa án Tối cao nhiều khả năng sẽ là điểm đến cuối cùng của vụ kiện và ông đã lựa chọn những biện pháp khắc phục có cơ hội cao được tòa này chấp thuận," William Kovacic, Giám đốc Trung tâm Luật Cạnh tranh tại Đại học George Washington, nhận định.