Những người con của núi và giấc mơ đưa Hang Kia - Pà Cò vươn xa

Núi đồi Tây Bắc ôm ấp một miền cổ tích còn vắng dấu chân những du khách say mê cảnh đẹp. Nằm giữa lưng chừng mây núi, bản Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình trước đây - nay là xóm Pà Khôm, xã Pà Cò, tỉnh Phú Thọ vẫn giữ nguyên vẻ đẹp nguyên sơ với những mái nhà gỗ truyền thống của người Mông. Nơi đây đang từng bước thức dậy bởi những người trẻ như Sùng Y Múa, Giàng A La - họ mang trong mình khát vọng khơi dậy tiềm năng văn hóa bản địa, hướng tới phát triển du lịch cộng đồng ở thung lũng Hang Kia, Pà Cò.

Hành trình “đi để trở về”

Chị Sùng Y Múa, 42 tuổi, quê ở xã Hang Kia là một trong những người đầu tiên khởi xướng mô hình du lịch cộng đồng tại địa phương. Sau khi hoàn thành chương trình Trung học phổ thông, chị lựa chọn theo học Trung cấp Y tế với ước mơ trở về phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân quê hương. Tốt nghiệp vào tháng 8/2005, chị trở lại Hang Kia và đảm nhiệm vai trò cán bộ y tế xã. Trải qua nhiều năm công tác, nỗ lực vượt qua khó khăn ở vùng cao, đến năm 2014, chị được đứng vào hàng ngũ của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Trò chuyện với phóng viên, chị Sùng Y Múa cho biết, người Mông ở Hang Kia vốn siêng năng, chịu thương chịu khó và luôn nỗ lực vượt lên hoàn cảnh để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn. Theo chị, Hang Kia sở hữu nhiều lợi thế để phát triển du lịch như khí hậu ôn hòa, không gian thoáng đãng, trong lành.

Bên cạnh đó, những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Mông như trang phục đặc trưng, nghề thêu thùa, dệt vải, vẽ sáp ong, nhuộm chàm, làm giấy giang, rèn dao, đan gùi hay nấu rượu ngô... vẫn được gìn giữ nguyên vẹn trong đời sống thường nhật. Nhận thấy tiềm năng đó, trong giai đoạn 2011 - 2013, gia đình chị đã tiên phong đầu tư mô hình homestay để phục vụ du khách. Về sau, quy mô được mở rộng với việc xây thêm nhà đón khách, giúp tăng thu nhập và đóng góp tích cực vào sự phát triển du lịch của địa phương.

Còn Giàng A La (29 tuổi) thuộc thế hệ trẻ người Mông có cơ hội đi học đầy đủ. Anh tốt nghiệp trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Tây Bắc, được tiếp cận với nhiều điều mới lạ. Nhưng với anh, hình ảnh bản làng trong sương sớm, tiếng khèn gọi bạn đêm hội Gầu Tào và váy xòe của mẹ phơi trước hiên nhà… vẫn luôn là một phần ký ức không bao giờ phai mờ.

"Tôi từng hoang mang và nghĩ mình chẳng làm được điều gì lớn lao. Nhưng rồi tôi nhận ra: không cần phải rời đi để trở nên có giá trị. Chính Hang Kia - Pà Cò là nơi đẹp nhất để bắt đầu. Chỉ cần dám nghĩ lớn, sống thật, học mỗi ngày và không bỏ cuộc. Tôi bắt đầu làm homestay từ đôi bàn tay trắng và một triệu đồng tiền thưởng sau khi tốt nghiệp" - Giàng A La chia sẻ.

“Trở về bản, tôi bắt đầu nuôi gà đen, nhưng thất bại sau 6 năm do thiếu kinh nghiệm và kỹ năng về marketing, bán hàng. Sau đó, tôi tự học qua internet để thay đổi tư duy và trau dồi kiến thức. Sau một năm phát triển bản thân, tôi quyết định chuyển hướng sang du lịch cộng đồng kết hợp nông nghiệp, nhằm quảng bá quê hương, hỗ trợ bà con bán nông sản, thổ cẩm và dược liệu, hướng tới phát triển bền vững.” - A La bộc bạch thêm.

Giàng A La cải tạo chính ngôi nhà sàn truyền thống của gia đình để làm homestay mang đậm bản sắc Mông. Không xây mới hay bê tông hóa, anh giữ nguyên kiến trúc gỗ truyền thống, sử dụng vật liệu địa phương và tạo ra không gian thân thiện, ấm cúng.

Chính quyền địa phương đồng hành cùng khát vọng người trẻ

Trao đổi với phóng viên Thời báo VTV, ông Trần Văn Truyền - Chủ tịch UBND xã Pà Cò, tỉnh Phú Thọ ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của thế hệ trẻ địa phương trong việc phát triển mô hình du lịch cộng đồng.

“Chính quyền địa phương rất ủng hộ mô hình khởi nghiệp du lịch cộng đồng. Sùng Y Múa, Giàng A La là thế hệ người trẻ minh chứng cho thấy thanh niên địa phương hoàn toàn có thể làm du lịch một cách bài bản, bền vững nếu được định hướng và hỗ trợ đúng cách. Đây không chỉ là con đường lập nghiệp cho chính các bạn trẻ, mà còn là cơ hội để giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của người Mông, đồng thời góp phần tạo sinh kế cho cộng đồng dân cư nơi đây”.

Lợi thế về mặt cảnh quan thiên nhiên là vậy, nhưng du lịch bản địa ở Pà Cò vẫn đối mặt với nhiều thách thức: hạ tầng chưa hoàn thiện, kỹ năng giao tiếp tiếng Anh còn hạn chế... Ông Truyền cho biết, chính quyền xã sẽ tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi về hạ tầng, chính sách và kết nối với các tổ chức, doanh nghiệp để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.

Trong tương lai, xã Pà Cò hướng tới xây dựng Hang Kia - Pà Cò trở thành điểm đến tiêu biểu của du lịch cộng đồng miền núi phía Bắc, nơi mà bản sắc văn hóa và thiên nhiên được gìn giữ hài hòa với sự phát triển kinh tế. Những người trẻ như Sùng Y Múa, Giàng A La không chỉ mang lại sinh khí mới cho quê hương, mà còn chứng minh rằng: sự trở về đúng lúc, đúng cách - có thể làm thay đổi cả một bản làng.