Người trẻ mang đam mê và bản sắc ra thế giới

Người trẻ gốc Việt trên khắp thế giới ngày nay không chỉ khẳng định tài năng xuất sắc mà còn lan tỏa giá trị, bản sắc văn hóa Việt Nam qua những dự án sáng tạo và thành công của mình. Hành trình của họ không dừng lại ở thành tựu cá nhân mà còn mở rộng cánh cửa để văn hóa và con người Việt Nam đến gần hơn với cộng đồng quốc tế.

Tiến sĩ Lê Viết Quốc - Niềm tự hào của trí tuệ Việt tại Google

Lê Viết Quốc là một trong những người tiên phong đưa trí tuệ nhân tạo (AI) bước vào kỷ nguyên bùng nổ, đồng thời là niềm tự hào của cộng đồng khoa học người Việt. Anh chính là đồng tác giả sáng lập thuật toán Transformers - nền tảng cốt lõi của các hệ thống AI hiện đại như Google Translate, Google Search và ChatGPT.

Sau khi hoàn thành chương trình tiến sĩ tại Stanford, Lê Viết Quốc gia nhập Google Brain - bộ phận nghiên cứu AI hàng đầu của Google. Tại đây, anh là một trong ba trưởng dự án chính, phụ trách các lĩnh vực từ xử lý ngôn ngữ tự nhiên, nhận dạng hình ảnh, giọng nói, cho đến học sâu (deep learning). Công trình Transformers do đội ngũ của anh phát triển năm 2017 đã tạo ra bước ngoặt lịch sử cho ngành công nghệ, đặt nền móng cho sự ra đời của các mô hình ngôn ngữ như GPT của OpenAI và Bard của Google.

Với những đóng góp đột phá, năm 2014, anh được MIT Technology Review vinh danh trong danh sách "Top 35 nhà phát minh dưới 35 tuổi" nhờ phần mềm nhận dạng hình ảnh và giọng nói. Đây là một trong những vinh dự cao quý nhất dành cho các nhà khoa học trẻ.

Dù đã sống ở nước ngoài hơn 17 năm, Lê Viết Quốc luôn đau đáu với quê hương. Anh chia sẻ: "Tôi luôn mơ về Việt Nam, về thời thơ ấu. Tôi luôn nghĩ đến việc làm điều gì đó có ích cho đất nước". Mong muốn đóng góp cho sự phát triển công nghệ Việt Nam luôn hiện hữu trong anh - từ ý tưởng truyền đạt tri thức đến định hướng tạo cơ hội nghiên cứu cho người trẻ.

Hiện nay, ngoài công việc tại Google, Quốc còn tham gia nhiều hoạt động kết nối cộng đồng khoa học người Việt toàn cầu. Anh tin rằng, AI không thay thế con người, mà hỗ trợ để xã hội phát triển bền vững - và Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một phần quan trọng trong hành trình đó.

Phan Đăng Hoàng - Người kể chuyện văn hóa Việt Nam bằng thời trang

Phan Đăng Hoàng, nhà thiết kế trẻ sinh năm 2000, tốt nghiệp loại xuất sắc tại Đại học NABA (Italia), đã khẳng định tên tuổi trên sàn diễn quốc tế bằng phong cách thiết kế giao thoa giữa Á Đông và phương Tây mang đậm dấu ấn cá nhân. Với anh, thời trang không đơn thuần là trang phục mà còn là một phương tiện kể chuyện. Và câu chuyện Hoàng kể chính là bản sắc người Việt.

Năm 2024, Hoàng gây tiếng vang lớn khi trình làng bộ sưu tập Ceramis tại Milan Fashion Week, tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ Việt qua dòng chảy lịch sử 100 năm. Trước đó, anh từng gây chú ý với các bộ sưu tập MIRAGE (lấy cảm hứng từ văn hóa Tây Bắc) và Sonder (dựa trên tranh lụa của danh họa Lê Thị Lựu), cho thấy một tư duy thiết kế sâu sắc và đậm đà bản sắc.

Tại Milan Fashion Week 2025, Hoàng tiếp tục gây ấn tượng với bộ sưu tập ZigZag, lấy cảm hứng từ giấy dó - chất liệu truyền thống của Việt Nam. Những thiết kế tinh xảo, mang đậm tính thủ công truyền thống đã chiếm trọn cảm tình của giới mộ điệu.

Sản phẩm của Đăng Hoàng xuất hiện trên các tạp chí lớn như Vogue, L'Officiel và được nhiều nghệ sĩ nổi tiếng trong nước lựa chọn. Phan Đăng Hoàng chứng minh rằng, văn hóa Việt không lùi lại phía sau mà đang cùng bước ra thế giới qua từng đường kim mũi chỉ.

Hoàng chia sẻ: "Khoảng thời gian sống và học tập ở nước ngoài khiến tôi càng trân trọng hơn những giá trị văn hóa Việt. Chính vì vậy, tôi luôn muốn lưu giữ những điều đó trong các thiết kế của mình. Đó vừa là ký ức, vừa là dấu ấn lịch sử góp phần định hình diện mạo Việt Nam. Là người Việt Nam, tôi cảm thấy vô cùng tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc".

Duy Đào - Nhà thiết kế Việt vươn tới đề cử Grammy 2024

Sinh ra tại Hà Nội và trưởng thành trong môi trường sáng tạo tại Mỹ, Duy Đào là gương mặt sáng giá trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo toàn cầu. Là cử nhân xuất sắc của Art Center College of Design (Mỹ) - một trong những trường đào tạo thiết kế hàng đầu thế giới - Duy Đào từng cộng tác với loạt thương hiệu toàn cầu như Apple, Google, Facebook, Louis Vuitton, Pinterest…

Duy Đào đã đạt được những thành tích ấn tượng: 3 lần giành giải Art Directors Club, 2 giải International Design Award, 4 giải Type Directors Club, 2 giải Adobe Achievement Award.

Năm 2023, Duy Đào là Giám đốc sáng tạo trong dự án tái thiết bộ nhận diện thương hiệu của Vinamilk - một chiến dịch gây tiếng vang lớn tại Việt Nam. Đặc biệt, anh còn là người đứng sau phần thiết kế album Gieo của nhóm nhạc Ngọt, giúp sản phẩm này lọt top 5 đề cử Grammy 2024 ở hạng mục Best Boxed or Special Limited Edition Package (Album bộ/ấn bản giới hạn xuất sắc nhất). Tin tức này khiến tên anh trở thành từ khóa tìm kiếm hàng đầu trên mạng xã hội, thu hút sự quan tâm của công chúng về một nhà thiết kế kín tiếng nhưng có dấu ấn toàn cầu.

Duy Đào chia sẻ: "Tôi là người Việt nên các sản phẩm của tôi là của một người Việt Nam tạo ra". Dù đã sống và làm việc ở Mỹ hơn 10 năm, Duy Đào vẫn luôn giữ nét Hà Nội và tâm hồn Việt trong mọi tác phẩm.

Từ một nhà thiết kế âm thầm, Duy Đào đã trở thành biểu tượng cho khát vọng vươn tầm của người Việt trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo. Anh không chỉ tạo dấu ấn cá nhân mà còn nâng tầm hình ảnh người Việt trên bản đồ thiết kế quốc tế.

Thư Phạm Buser - Người làm mới ẩm thực Việt bằng hình ảnh

Là một food stylist được đánh giá cao tại Mỹ, Thư Phạm Buser đã góp phần đưa ẩm thực Việt đến gần hơn với thế giới qua một góc nhìn mới mẻ và đầy tính nghệ thuật. Sau khi học tại Le Cordon Bleu - ngôi trường danh giá hàng đầu thế giới về ẩm thực, Thư chuyển đến New York với mong muốn mở một nhà hàng chuyên về món Việt. Tuy nhiên, chính sự thiếu vắng hình ảnh chuyên nghiệp về món ăn nước nhà trên thị trường quốc tế đã thôi thúc cô chọn một hướng đi khác: làm người kể chuyện cho ẩm thực Việt bằng nghệ thuật thị giác.

Thư bắt đầu sáng tạo hình ảnh món ăn cho các nhà xuất bản, thương hiệu và đầu bếp lớn. Dù có thể tạo hình cho bất kỳ món ăn nào, cô luôn dành sự ưu ái đặc biệt cho ẩm thực nước nhà - thứ cô xem là "tài sản bản sắc" cần được chăm chút và tôn vinh. Ý tưởng này đã dẫn cô đến dự án "Ăn cỗ" - chuỗi sự kiện trải nghiệm ẩm thực Việt tại New York được tổ chức từ giữa năm 2023.

"Ăn cỗ" không đơn thuần là bữa tiệc, mà còn là không gian nghệ thuật ẩm thực mang đậm tính văn hóa. Mỗi thực đơn đều giới thiệu các món ăn vùng miền ít người biết đến như bánh bò né, ếch chui rơm hay bánh da lợn, đi kèm với câu chuyện và hướng dẫn thưởng thức. Chuỗi sự kiện nhanh chóng tạo tiếng vang, 10 lần tổ chức đều kín chỗ, khẳng định sức hút của món Việt khi được kể bằng ngôn ngữ hình ảnh hiện đại, tinh tế.

Thư chia sẻ: "Là người Việt Nam sống ở nước ngoài, tôi cảm thấy có trách nhiệm không chỉ giới thiệu món ăn mà còn là cả một nền văn hóa". Đối với Thư Phạm Buser, làm food styling không phải chỉ để đẹp mà còn là cách truyền tải ký ức, cảm xúc và giá trị truyền thống - những điều đôi khi ngôn từ không thể chạm tới.

Với Thư Phạm Buser, mỗi bức ảnh món ăn là một lát cắt của quê hương. Cô đã làm sống lại món Việt bằng nghệ thuật thị giác, định vị lại ẩm thực Việt trên bản đồ thế giới - không chỉ ngon, mà còn giàu văn hóa và đầy cảm hứng.

Tiến sĩ Trần Anh Minh - Người Việt ghi dấu trong ngành bán dẫn toàn cầu

Trần Anh Minh là một trong số hiếm hoi các nhà khoa học gốc Việt đang có ảnh hưởng lớn trong ngành công nghệ bán dẫn - lĩnh vực mũi nhọn toàn cầu. Tiến sĩ Kỹ thuật Điện - Máy tính này từng được chủ nhân giải Nobel Vật lý 2014 đánh giá là "một nhà nghiên cứu có giá trị đặc biệt" trong chuyên ngành quang tử tại Mỹ.

Dù nhận được nhiều lời mời hấp dẫn ngay từ khi khởi nghiệp, Minh đã từ chối làm việc cho các tập đoàn công nghệ lớn như Apple để tự vạch ra lộ trình đầy thách thức: khởi nghiệp trong mảng chip quang - công nghệ tiên tiến cho tương lai viễn thông, định vị và lượng tử. Năm 2018, anh cùng các cộng sự quốc tế và người Việt đồng sáng lập Nexus Photonics, nơi anh giữ vai trò Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu.

Tại đây, Minh lãnh đạo phát triển công nghệ chip quang tích hợp - có khả năng kết hợp vật liệu chủ động và thụ động trên một vi mạch duy nhất. Công nghệ này được đánh giá là bước đột phá lớn, mở ra ứng dụng trong truyền dữ liệu tốc độ cao, xe tự lái, thực tế ảo cho đến công nghệ lượng tử và y sinh. Nhiều dự án do anh chỉ đạo đã được NASA, Bộ Quốc phòng Mỹ tài trợ và được công bố trên các tạp chí khoa học uy tín như Nature, Optica.

Tuy vậy, đối với Minh, nghiên cứu khoa học không phải là cuộc đua thành tích mà là đóng góp cho nhân loại. Anh chia sẻ: "Khoa học không phải để thắng ai cả, mà để biết thế giới đang ở đâu - và để biết mình cần tiến thêm bước nào". Chính tư duy này đã thôi thúc Minh cùng nhiều chuyên gia Việt khác thành lập VISEMI Foundation – tổ chức phi lợi nhuận nhằm chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm ngành bán dẫn với cộng đồng trẻ trong nước.

Minh là hình mẫu của nhà khoa học hiện đại: không chỉ đi đầu trong nghiên cứu mà còn hướng về cộng đồng, mở đường cho thế hệ kỹ sư, nhà nghiên cứu trẻ Việt Nam bước vào sân chơi toàn cầu.

Với Trần Anh Minh, giá trị lớn nhất của khoa học không nằm ở phòng thí nghiệm, mà ở việc làm lan tỏa kiến thức - đặc biệt là kiến thức phục vụ cho đất nước Việt Nam phát triển công nghệ bền vững và có vị thế toàn cầu.

Khoa Vũ: Mang dấu ấn mái đình Việt vào kiến trúc thế giới

Là kiến trúc sư trẻ tài năng, Khoa Vũ mang tiếng vang bản sắc Việt vào từng thiết kế trên đất Mỹ. Tốt nghiệp Đại học California, Berkeley rồi nhận bằng Thạc sĩ Kiến trúc tại Đại học Harvard, anh nhanh chóng tạo dựng tên tuổi với các công trình có chiều sâu văn hóa và sự đột phá trong tư duy thiết kế.

Dù am hiểu sâu sắc kiến trúc hiện đại phương Tây, Khoa luôn giữ kết nối với cội nguồn. Anh đưa hình ảnh mái đình, chùa Việt Nam - biểu tượng của sự gắn bó cộng đồng và tinh thần phương Đông - vào các công trình lớn. Tiêu biểu là dự án Nhà hát Biểu diễn Âm nhạc RIT tại Rochester (Mỹ) - nhà hát lớn đầu tiên của thành phố này trong nhiều thập kỷ. Với diện tích 40.000 ft² (khoảng 3.716m²), thiết kế mang phong cách hiện đại hòa quyện với cảm hứng truyền thống, dự kiến sẽ hoàn thiện vào năm 2026.

Khoa từng tham gia thiết kế các công trình tại Nhật Bản, Thụy Sĩ và Mỹ. Trong đó có triển lãm thời trang Alexander McQueen tại Bảo tàng LACMA (Los Angeles) – nơi anh thể hiện khả năng kết hợp nghệ thuật thị giác, ánh sáng và không gian. Với tinh thần sáng tạo bền bỉ suốt hơn 15 năm, Khoa được trao các giải thưởng danh giá như Eisner Prize for Creative Arts và Araldo Cossutta Award for Design Excellence.

Không chỉ dừng lại ở thực hành kiến trúc, Khoa Vũ còn viết sách chuyên ngành. Cuốn Grayscale (phiên bản tiếng Anh và chuẩn bị ra mắt bản tiếng Việt) là công trình tổng hợp triết lý thiết kế và phương pháp tiếp cận không gian của anh. Cuốn sách hướng đến sinh viên và kiến trúc sư trẻ Việt, giúp họ tiếp cận tư duy quốc tế một cách gần gũi và phù hợp bản địa.

"Khi viết Grayscale, tôi nghĩ rất nhiều đến sinh viên kiến trúc ở Việt Nam. Tôi mong rằng kiến thức mình học được từ nước ngoài có thể góp phần làm giàu thêm cho nền kiến trúc nước nhà," Khoa Vũ chia sẻ.

Thanh Vũ - vận động viên siêu bền xuất sắc nhất của Việt Nam và thế giới

Vũ Thị Phương Thanh, hay Thanh Vũ, là một trong những VĐV siêu bền tiêu biểu của Việt Nam, tạo tiếng vang quốc tế. Sinh năm 1990 tại Hà Nội, cô đã ghi dấu ấn mạnh mẽ với thành tích hoàn thành cuộc thi Triple Deca Continuous 2024 - giải ba môn phối hợp khắc nghiệt nhất hành tinh với tổng quãng đường lên tới 6.810km.

Cuộc thi này yêu cầu vận động viên hoàn thành ba môn liên tiếp trong thời gian dài: bơi 144 km trong 96 giờ, đạp xe 5.400 km trong 550 giờ và chạy bộ 1.260 km trong 550 giờ. Thanh Vũ đã về đích thứ 7 với tổng thời gian 1.044 giờ 7 phút 45 giây, nhanh hơn gần 36 giờ so với giới hạn của Ban tổ chức.

Trước đó, Thanh từng vô địch giải ba môn phối hợp siêu bền Swiss Ultra 2022 với quãng đường 2.260km, và là người phụ nữ châu Á đầu tiên chinh phục giải chạy siêu bền đa chặng 1.000km qua bốn sa mạc khắc nghiệt nhất thế giới, bao gồm châu Á, châu Phi, Nam Mỹ và châu Nam Cực vào năm 2016.

Suốt gần một thập kỷ, Thanh Vũ đã chinh phục hàng chục giải siêu marathon cực kỳ khó khăn như 522km qua sa mạc Australia (năm 2017), 230km ở Bắc Cực (năm 2018), và 273km qua dãy Canyon ở Bắc Mỹ. Những thành tích này không chỉ thể hiện sức bền phi thường mà còn minh chứng cho ý chí kiên cường, tinh thần bất khuất của một cô gái Việt.

Thanh chia sẻ rằng với cô, mỗi cuộc đua là một phép ẩn dụ cho cách cô lên kế hoạch và vượt qua thử thách trong cuộc sống: "Khi tôi nói mình muốn trở thành người Việt Nam bền bỉ nhất thế giới, nhiều người không hiểu, nhưng đó chính là ý nghĩa cuộc sống - phải luôn hành động và tạo ra giá trị thay vì chờ đợi câu trả lời từ cuộc sống"./.