Nga, Ukraine cáo buộc nhau tấn công nhà máy Zaporizhzhia, nguy cơ hạt nhân gia tăng

Vụ việc diễn ra trong bối cảnh nhà máy Zaporizhzhia - cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu - đã bước sang ngày thứ tư liên tiếp ngừng kết nối với lưới điện quốc gia, làm gia tăng lo ngại về một thảm họa hạt nhân tiềm tàng.

Theo Cơ quan Quân sự vùng Zaporizhzhia, ít nhất 1 siêu thị, 10 cửa hàng, 2 tòa chung cư cùng nhiều cơ sở phi dân sự đã bị hư hại trong loạt không kích. Ước tính khoảng 9.000 hộ dân mất điện trong đêm, song lực lượng khắc phục sự cố đã kịp thời khôi phục phần lớn điện năng vào sáng hôm sau.

Một trong những khu vực chịu thiệt hại nặng nề là gần bến xe trung tâm, vốn từng bị trúng bom dẫn đường hôm 10/8. Hơn 80% tòa nhà tại đây đã bị phá hủy, nay tiếp tục hứng thêm thiệt hại từ UAV Shahed. Các nhân viên cửa hàng kể lại rằng họ may mắn thoát chết nhờ kịp thời chạy vào hầm trú ẩn sau tiếng nổ đầu tiên.

Cùng với các cuộc tấn công này, tình hình tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia tiếp tục đáng báo động khi mất kết nối lưới điện trong 4 ngày liên tiếp - lần ngắt dài nhất kể từ khi Nga kiểm soát cơ sở này năm 2022. Các chuyên gia cảnh báo việc phải liên tục vận hành máy phát điện diesel dự phòng để duy trì hệ thống làm mát và an toàn có thể dẫn đến rủi ro nghiêm trọng.

Phát biểu trên mạng xã hội X, Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiga cáo buộc Nga "biến nhà máy thành con tin" và dùng làm lá chắn quân sự. Trong khi đó, phía Nga cho biết cơ sở này đang được cung cấp đủ điện dự phòng và cáo buộc Ukraine tấn công vào các đường truyền tải.

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận Giám đốc Rafael Grossi vừa có cuộc gặp với Tổng thống Vladimir Putin và tập đoàn hạt nhân Rosatom tại Moscow, để bàn về an toàn tại Zaporizhzhia. Tuy nhiên, IAEA cảnh báo mọi kịch bản đều có thể xảy ra nếu tình trạng ngắt điện kéo dài hoặc khu vực tiếp tục hứng chịu pháo kích.

Trước chiến tranh, Zaporizhzhia cung cấp khoảng 20% sản lượng điện toàn Ukraine. Kể từ năm 2022, 6 lò phản ứng đã ngừng hoạt động nhưng vẫn cần điện duy trì hệ thống làm mát. Bất kỳ sự cố nào dẫn tới mất điện hoàn toàn đều có nguy cơ kích hoạt thảm họa hạt nhân, gây ám ảnh về ký ức Chernobyl 1986.