Mỹ cảnh báo mạng xã hội có thể làm suy giảm nhận thức ở trẻ em

Một nghiên cứu mới tại Mỹ cho thấy việc trẻ em từ 9 đến 13 tuổi sử dụng mạng xã hội thường xuyên có liên quan đến điểm số thấp hơn trong các bài kiểm tra về đọc hiểu, trí nhớ và vốn từ vựng. Kết quả được công bố trên tạp chí JAMA, dựa trên dữ liệu của hơn 6.500 trẻ em trong khuôn khổ dự án “Phát triển Nhận thức và Não bộ Thanh thiếu niên” (ABCD) - chương trình nghiên cứu dài hạn tại 21 trung tâm trên khắp nước Mỹ.

Nghiên cứu xác định ba nhóm hành vi sử dụng mạng xã hội rõ rệt: khoảng 58% trẻ gần như không sử dụng hoặc dùng rất ít; 37% dùng ở mức thấp nhưng tăng dần theo thời gian; và gần 6% có mức sử dụng cao, tiếp tục tăng nhanh. Trẻ thuộc nhóm sử dụng mạng xã hội nhiều nhất đạt điểm thấp nhất trong hầu hết các bài kiểm tra nhận thức, đặc biệt ở kỹ năng ngôn ngữ và trí nhớ.

Theo nhóm nghiên cứu, trẻ ở độ tuổi này trung bình dành khoảng 5,5 giờ mỗi ngày cho các hoạt động trên màn hình ngoài học tập, trong đó phần lớn là mạng xã hội. Khác với việc xem tivi hoặc video thụ động, mạng xã hội buộc người dùng liên tục “cuộn” xem nội dung, phản hồi và đưa ra quyết định nhanh, khiến các vùng não liên quan đến xử lý thông tin và kiểm soát hành vi phải hoạt động liên tục. Chính sự kích thích kéo dài này có thể làm giảm khả năng tập trung và hiệu suất xử lý ngôn ngữ.

Các nhà khoa học nhấn mạnh nghiên cứu chỉ mang tính quan sát, thể hiện mối liên hệ chứ chưa khẳng định quan hệ nhân quả. Tuy nhiên, kết quả này tiếp tục củng cố lo ngại về tác động tiêu cực của mạng xã hội đối với sự phát triển trí tuệ ở trẻ em, đồng thời đặt ra nhu cầu cần kiểm soát độ tuổi truy cập và thời lượng sử dụng của trẻ nhỏ trên các nền tảng trực tuyến.