Lũ vượt lịch sử trên sông Cầu, sông Thương: Hàng nghìn người ứng trực bảo vệ đê

Lũ tiếp tục dâng, nguy cơ vượt đỉnh lịch sử năm 1986

Trước diễn biến phức tạp của mưa lũ tại các tỉnh phía Bắc, sáng 8/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Công điện số 14 về phòng, chống thiên tai. Công điện được gửi tới UBND các tỉnh, thành phố Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hải Phòng cùng các Bộ Quốc phòng, Công an, Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đồng thời, Bộ đề nghị Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và Thông tấn xã Việt Nam tăng cường tuyên truyền để người dân chủ động ứng phó.

Theo công điện, lũ trên sông Cầu và sông Thương đang lên rất nhanh. Lúc 7 giờ sáng 8/10, mực nước sông Cầu tại trạm Gia Bảy đạt 29,84m, vượt mức lũ lịch sử năm 2024 tới 1,03m; sông Thương tại trạm Cầu Sơn đạt 17,48m, cao hơn báo động 3 là 1,48m. Dự báo trong 12 – 24 giờ tới, mực nước hai sông này tiếp tục dâng cao, đặc biệt lũ trên sông Thương tại Phủ Lạng Thương có khả năng vượt đỉnh lịch sử năm 1986 (7,52m).

Trước nguy cơ đe dọa an toàn hệ thống đê điều và dân cư hạ du, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia yêu cầu các địa phương:

Thứ nhất, huy động tối đa lực lượng, vật tư, phương tiện để chủ động chống tràn, gia cố các tuyến đê xung yếu, xử lý ngay các đoạn có nguy cơ vỡ, đảm bảo an toàn tuyệt đối khi lũ tiếp tục dâng.

Thứ hai, tăng cường kiểm tra các vị trí trọng điểm, đặc biệt là các đoạn đê thấp, sát sông, dễ sạt trượt, đùn sủi, rò rỉ; chú ý những công trình đang thi công dở dang, cống xung yếu, hư hỏng. Các địa phương phải tổ chức tuần tra, canh gác 24/24 giờ, phát hiện và xử lý sự cố ngay từ giờ đầu.

Thứ ba, sơ tán khẩn cấp người dân ở khu vực thấp trũng, ven sông, vùng có nguy cơ ngập sâu, sạt lở đất đến nơi an toàn; bố trí chỗ ở tạm, đảm bảo lương thực, nước sạch và nhu yếu phẩm thiết yếu cho người dân.

Công điện cũng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương duy trì thông tin, trực ban 24/24 giờ, cập nhật diễn biến mưa lũ liên tục, phối hợp chặt chẽ trong chỉ huy ứng phó nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản.

Hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ trắng đêm ứng cứu, khắc phục thiệt hại

Theo báo cáo nhanh của các địa phương gửi về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, mưa lớn kéo dài tại Bắc Ninh khiến mực nước sông Cầu dâng thêm khoảng 0,3m, làm 500m đê bối khu Dương Xá 1 và khu Quả Cảm bị tràn, ảnh hưởng tới 150 hộ dân. Rất may, chưa ghi nhận thiệt hại về người.

Tại đê bối khu Đẩu Hàn, phường Kinh Bắc, khi mực nước sông Cầu lên mức báo động 3, mặt đê chỉ còn cách mặt nước khoảng 70cm. Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự phường đã huy động hơn 1.000 người ứng trực, cùng 40 dân quân, 15 công an và 100 lực lượng hỗ trợ khác.

Vật tư được chuẩn bị theo phương châm "bốn tại chỗ", gồm 400m³ cát, 1.200m bạt, 3.500 bao tải cùng cuốc, xẻng…. Đến 10 giờ sáng 8/10, các lực lượng đã đắp được 650m đê cao 50cm. Tuyến đê cơ bản ổn định nhưng vẫn được theo dõi sát sao.

Tại Lạng Sơn, lúc 8 giờ sáng 8/10, mực nước các sông trên địa bàn đều ở mức cao: sông Kỳ Cùng tại trạm Lạng Sơn đạt 251,41m (dưới báo động 1); sông Trung tại Hữu Lũng đạt 24,19m (trên báo động 3 là 5,19m) và tiếp tục lên chậm. Sông Bắc Giang tại trạm Văn Mịch đã đạt đỉnh 195,73m lúc 23 giờ ngày 7/10, cao hơn báo động 3 là 5,73m, hiện mực nước đang giảm dần.

Thiệt hại ban đầu tại nhiều địa phương rất lớn. Toàn tỉnh có hơn 3.000 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó 4 nhà sập, 63 nhà sạt lở đất, gần 3.000 hộ ngập úng từ 30cm đến 2m. Các xã chịu thiệt hại nặng gồm Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh, Thất Khê, Tràng Định và Quốc Việt.

Về nông nghiệp, có hơn 1.000ha hoa màu bị ngập, 80ha cây ăn quả gãy đổ, 4ha rừng bị hư hại. Lĩnh vực giáo dục ghi nhận 9 cơ sở trường học bị ảnh hưởng. Giao thông xuất hiện 153 điểm sạt lở, ngập lụt, nhiều cầu, ngầm và tuyến đường bị chia cắt, khối lượng sạt lở ước tính hơn 20.000m³ đất đá.

Trong lĩnh vực điện lực và viễn thông, mưa lũ gây mất điện và gián đoạn mạng tại nhiều xã như Vân Nham, Yên Bình, Tuấn Sơn, Quý Hòa, Thiện Hòa…

Đặc biệt nghiêm trọng, tại xã Tân Tiến (huyện Tràng Định cũ), mưa lớn kéo dài làm vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1. Theo nhận định ban đầu, lưu lượng nước đỉnh lên tới 1.572m³/s, khiến một mảng bê tông cửa nhận nước bị vỡ, cuốn sập phòng điều khiển trung tâm và nhiều thiết bị.

Sự cố ảnh hưởng đến ba thôn Bắc Khê, Nà Soong và Hợp Lực với 196 hộ, 779 nhân khẩu, trong đó có 23 hộ chịu ảnh hưởng trực tiếp. Lực lượng chức năng đã tổ chức di dời toàn bộ người dân đến nơi an toàn, không để xảy ra thiệt hại về người.

Hiện các lực lượng phòng chống thiên tai, quân đội, công an và chính quyền địa phương đang khẩn trương khắc phục hậu quả, gia cố đê điều, kiểm tra trọng điểm xung yếu, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân vùng hạ du.

Công điện khẩn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được xem là hành động cấp bách và cần thiết, huy động toàn lực bảo vệ tính mạng, tài sản nhân dân trước sức tàn phá của thiên tai.