Lần đầu tiên tại Việt Nam: Thành công ghép tủy đồng loại Thalassemia từ mẹ cho con

Bệnh viện Trung ương Huế vừa công bố thành công ca ghép tủy đồng loại Thalassemia ở trẻ em, với nguồn tủy từ mẹ ruột, trong khi mẹ và con bất đồng nhóm máu - một dấu mốc y khoa lần đầu tiên tại Việt Nam.

Cháu bé Vũ Quỳnh C., 6 tuổi, quê Bắc Ninh, được chẩn đoán Beta-Thalassemia từ khi 6 tháng tuổi và phải truyền máu hàng tháng, kèm điều trị thải sắt từ 3 tuổi. Kết quả MRI gan cho thấy ứ sắt mức trung bình.

Sau khi biết về các ca ghép tủy thành công tại Bệnh viện Trung ương Huế, gia đình đã đưa cháu vào Huế để tiến hành ghép. Kết quả kiểm tra cho thấy cháu có HLA phù hợp 11/12 với mẹ ruột và ca ghép được thực hiện ngày 11/8/2025 với sự tham gia hội chẩn của các chuyên gia trong nước và quốc tế.

Điểm đặc biệt của ca ghép là bất đồng nhóm máu: bé có nhóm máu A, còn mẹ nhóm AB. Thông thường, trong những ca tương tự, các bệnh viện phải gạn tách hồng cầu hoặc dùng thuốc Rituximab. Tuy nhiên, Bệnh viện Trung ương Huế đã áp dụng kỹ thuật dung nạp miễn dịch bằng cách truyền máu của người cho với thể tích tăng dần (5ml – 10ml – 20ml – 40ml).

Sau bốn ngày, nếu hiệu giá kháng thể dưới 1/32, tế bào gốc có thể truyền trực tiếp mà không cần gạn tách hồng cầu. Cách làm này giúp tiết kiệm chi phí, đồng thời bảo tồn tối đa số lượng tế bào gốc cho bệnh nhân. Đây là ca ghép tủy đồng loại Thalassemia thứ ba có bất đồng nhóm máu và cũng là ca đầu tiên dùng nguồn tủy từ mẹ tại Việt Nam.

Theo thống kê, chỉ 20% anh chị em ruột trong gia đình có sự phù hợp HLA, và tỷ lệ con cái trùng hợp HLA với bố hoặc mẹ chỉ khoảng 5%. Do đó, việc ghép tủy từ mẹ ruột được xem là bước tiến quan trọng, với phác đồ điều kiện hóa riêng biệt so với trường hợp nguồn tủy từ anh chị em.

Đến ngày thứ 20 và 24 sau ghép, các dòng tiểu cầu và bạch cầu hạt phục hồi, và đến ngày thứ 28, cháu được xuất viện trong tình trạng ổn định.

Được biết, Thalassemia là bệnh huyết học di truyền phổ biến tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 2.000 – 2.500 trẻ mắc thể nặng, buộc phải truyền máu và thải sắt suốt đời, gây nhiều biến chứng lên tim, gan, thận và sự phát triển thể chất, tinh thần. Việc ghép tủy thành công không chỉ mang ý nghĩa y học mà còn mở ra cánh cửa sống mới cho hàng ngàn trẻ em.

Tính đến nay, Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện 61 ca ghép tế bào gốc ở trẻ em, tất cả bệnh nhi sau ghép đều khỏe mạnh, không còn phải phụ thuộc truyền máu. Tháng 8 vừa qua, bệnh viện đã đưa vào hoạt động thêm hai phòng ghép mới, nâng tổng số lên bốn phòng, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn.