Hơn 100.000 công chức liên bang Mỹ sẽ nghỉ việc trong tuần này

Đợt từ chức này nằm trong chương trình "từ chức hoãn" của chính quyền Tổng thống Trump. Đây là một trong những trụ cột của kế hoạch cắt giảm sâu rộng lực lượng lao động liên bang - động thái làm dấy lên tranh cãi dữ dội về tương lai của bộ máy hành chính công tại Mỹ.

Theo báo cáo của đảng Dân chủ tại Thượng viện, chương trình này dự kiến tiêu tốn 14,8 tỷ USD, với khoảng 200.000 nhân viên được hưởng nguyên lương và phúc lợi trong tối đa 8 tháng nghỉ hành chính. Tuy nhiên, Nhà Trắng khẳng định đây là "kế hoạch cắt giảm nhân sự hiệu quả nhất trong lịch sử", có thể giúp ngân sách liên bang tiết kiệm 28 tỷ USD mỗi năm.

Chính quyền đương nhiệm đồng thời chỉ đạo các cơ quan liên bang chuẩn bị kế hoạch sa thải quy mô lớn nếu Quốc hội không đạt được thỏa thuận ngân sách trước hạn chót ngày 30/9, nguy cơ dẫn đến tình trạng chính phủ đóng cửa một phần. Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ cho biết 41% nhân viên có thể bị tạm nghỉ, kéo theo gián đoạn nghiêm trọng các hoạt động nghiên cứu y tế và giám sát y tế cộng đồng.

Trong khi đó, tâm lý bất an bao trùm khối công chức. Nhiều người mô tả bầu không khí "sợ hãi và bị đe dọa" suốt nhiều tháng qua đã buộc họ phải chấp nhận rời đi, bất chấp gắn bó lâu dài với công việc.

Một nhân viên Bộ Cựu chiến binh (VA) cho biết, quyết định từ chức thậm chí trở thành một biện pháp bảo vệ sức khỏe tinh thần sau nhiều tháng làm việc kiệt sức và chịu áp lực chính trị. Tương tự, một cựu chiến binh làm việc tại Bộ Nông nghiệp nói rằng ông "buộc phải chấp nhận" kế hoạch này không phải bằng biện pháp hành chính mà bằng "nỗi sợ hãi thường trực".

Các công đoàn, trong đó có Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ (AFGE), đã khởi kiện chính quyền Tổng thống Trump, cáo buộc chương trình này lách luật, phá vỡ chức năng của các cơ quan liên bang và biến môi trường công vụ trở thành nơi "không thể ở lại dù người lao động muốn". Chủ tịch AFGE Everett Kelley cảnh báo việc "thanh lọc" hàng loạt công chức tận tâm sẽ gây ra "những hậu quả khôn lường cho hàng triệu người Mỹ phụ thuộc vào một chính phủ hoạt động ổn định".

Tổng cộng, bao gồm chương trình từ chức hoãn, nghỉ hưu sớm, sa thải và tự nguyện rời đi, dự kiến khoảng 275.000 công chức sẽ rời bộ máy trong năm nay - mức giảm mạnh nhất kể từ sau Thế chiến II.

Trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp tháng 8/2025 tăng lên 4,3%, thị trường lao động Mỹ ảm đạm càng khiến làn sóng từ chức tập thể trở thành biến động lớn nhất lịch sử nền công vụ nước này, đồng thời mở ra những tranh luận gay gắt về giới hạn của quyền lực hành pháp trong tái cấu trúc bộ máy liên bang.