Hàng nghìn người ở Gaza mất tích sau 2 năm chiến tranh

Khi lực lượng Israel bắt đầu thả bom xuống Dải Gaza, Mohammad al-Najjar, vợ và 6 đứa con của ông đã chạy trốn khỏi nhà ở phía Nam Gaza vào lúc nửa đêm, trong nỗi kinh hoàng cùng với hàng trăm người khác trong khu phố của họ.

Khi bụi lắng xuống và al-Najjar đang co ro cùng gia đình trong một nơi trú ẩn, con trai ông - Ahmad, 23 tuổi - đã bị mất tích. Sau khi trời sáng, gia đình đã tìm kiếm tại các bệnh viện gần đó và hỏi hàng xóm xem họ có nhìn thấy con trai mình không. Tuy nhiên, không có dấu vết nào của Ahmad. Hai năm kể từ khi chiến tranh ở Gaza nổ ra, họ vẫn đang tìm kiếm Ahmad.

Hàng nghìn người đang tìm kiếm người thân mất tích trong cuộc chiến ở Gaza. Một số người bị chôn vùi dưới những tòa nhà bị phá hủy. Những người khác - như con trai của al-Najjar - đã mất tích trong các hoạt động quân sự của Israel.

"Trong một cuộc chiến mà số người chết chính xác không thể xác minh được, con số cụ thể người mất tích cũng không ai xác định được" - bà Kathryne Bomberger, Tổng Giám đốc Ủy ban Quốc tế về Người mất tích, nói.

Cơ quan Quản lý Trại giam và quân đội Israel cho biết họ không thể tiết lộ thông tin nhận dạng về các tù nhân cụ thể và từ chối bình luận về tình trạng của al-Najjar.

Theo Bộ Y tế Gaza, khoảng 6.000 người được người thân báo cáo vẫn đang bị chôn vùi dưới đống đổ nát. Con số thực tế có thể cao hơn hàng nghìn người vì trong một số trường hợp, cả gia đình đã thiệt mạng chỉ trong một vụ đánh bom, khiến không có ai báo cáo về người mất tích - Zaher al-Wahidi, quan chức Bộ phụ trách dữ liệu, cho biết.

Bộ này cũng nhận được báo cáo từ gia đình của khoảng 3.600 người bị mất tích khác. Số phận của họ vẫn chưa được xác định. Cho đến nay, Bộ phụ trách dữ liệu mới chỉ điều tra được hơn 200 trường hợp. Trong số đó, 7 người được tìm thấy đang bị Israel giam giữ. Những người còn lại không nằm trong số những người được biết là đã chết hoặc bị chôn vùi dưới đống đổ nát.

Bộ phụ trách dữ liệu là một bộ phận của chính quyền do Hamas điều hành. Liên hợp quốc và nhiều chuyên gia độc lập coi số liệu của Bộ phụ trách dữ liệu là đáng tin cậy.

Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) có danh sách người mất tích riêng. Trong đó, ít nhất 7.000 trường hợp vẫn chưa được giải quyết, chưa kể những trường hợp được cho là đang nằm dưới đống đổ nát - theo phát ngôn viên ICRC Christian Cardon.

Có rất nhiều cách để "biến mất" trong tình trạng hỗn loạn của các cuộc tấn công và thực trạng di dời hàng loạt của gần như toàn bộ 2,3 triệu người dân Gaza. Hàng trăm người đã bị giam giữ tại các trạm kiểm soát của Israel hoặc bị bắt giữ trong các cuộc đột kích mà không được thông báo cho gia đình.

Trong các cuộc tấn công trên bộ của Israel, hàng loạt thi thể đã bị bỏ lại trên đường phố. Người Palestine đã bị bắn khi họ đến quá gần các khu vực quân sự của Israel và thi thể của họ được tìm thấy vài tuần hoặc vài tháng sau đó trong tình trạng phân hủy.

Quân đội Israel đã tiếp nhận một số lượng thi thể chưa xác định khi đang tìm kiếm con tin Israel hoặc những người Palestine mà họ xác định là phiến quân. Họ đã trả lại hàng trăm thi thể không có giấy tờ tùy thân cho chính quyền Gaza. Tại đây, các thi thể được chôn cất trong những ngôi mộ tập thể vô danh.

Việc điều tra những người mất tích đòi hỏi công nghệ DNA tiên tiến, mẫu gen từ thành viên trong gia đình và các thi thể không xác định, cùng với hình ảnh từ trên không để xác định vị trí chôn cất và các ngôi mộ tập thể. "Đây là một khối lượng công việc vô cùng lớn" - bà Bomberger nói.

Tuy nhiên, theo bà Bomberger và Bộ Y tế Gaza, Israel đã hạn chế việc cung cấp vật tư xét nghiệm DNA vào Gaza. Chính quyền quân sự Israel từ chối bình luận khi được hỏi về vấn đề này.

Bomberger cho rằng việc tìm kiếm người mất tích là trách nhiệm của nhà nước - trong trường hợp này là Israel với tư cách là lực lượng chiếm đóng. "Vì vậy, việc chính quyền Israel có muốn hành động hay không sẽ phụ thuộc vào ý chí chính trị của họ".