“Đu Idol”- Đam mê của giới trẻ Việt đang tạo ra giá trị thật

Loạt Concert đình đám Anh trai say hi, Anh trai vượt ngàn chông gai không chỉ giúp nhiều nghệ sĩ trẻ thăng hạng mà còn đánh dấu sự nổi lên của nền kinh tế thần tượng đang manh nha hình thành tại Việt Nam- nơi khán giả sẵn sàn "móc hầu bao" để theo đuổi thần tượng. Nhìn ở góc độ kinh tế, tất cả đang nhen lên kỳ vọng về sự chính danh một nền kinh tế thần tượng tỉ đô, "Made in Vietnam".

Từ văn hóa hâm mộ đến khán giả chịu chi

Thành công của các nghệ sĩ bước ra từ hai game show "anh trai" đình đám chính là tiền đề để nhiều show diễn liên tục cháy vé trong một thời gian ngắn kỷ lục. Nhiều siêu concert với sức chứa hàng chục ngàn người bán hết các hạng vé chỉ sau vài chục phút. Những đột phá bỗng thổi bùng làn sóng kỳ vọng mới cho ngành công nghiệp giải trí.

Chị Phạm Vân Anh, 28 tuổi, làm việc trong một doanh nghiệp tư nhân tại Hà Nội chia sẻ, chị hâm mộ Soobin Hoàng Sơn, mê Bùi Công Nam, Jun Phạm…, nên cứ concert nào có các thần tượng tham gia là chị lại tham dự bằng được. Sẵn sàng "trực chiến" săn vé cho mỗi concert, chị Vân Anh cho biết: "Với những concert tại Hà Nội, tôi cần chi trung bình khoảng 8-10 triệu đồng. Nhưng nếu "đu show" tại TP Hồ Chí Minh hoặc các tỉnh, thành khác thì số tiền bỏ ra còn bao gồm cả chi phí máy bay, di chuyển, ăn ở cùng nhiều phát sinh khác".

Tại Việt Nam, những trường hợp sẵn sàng chi trả cho mục tiêu "đu idol" như chị Vân Anh không còn hiếm. Một cộng đồng người hâm mộ (fandom) hùng hậu với hàng triệu khán giả nhiệt huyết và chịu chi đã được hình thành.

Chuyên gia truyền thông Lê Quốc Vinh - Chủ tịch Le Group of Companies, Phó Chủ tịch Hiệp hội phát triển Văn hóa Doanh nghiệp Việt Nam - nhận định: "Thần tượng nghệ sĩ biểu diễn là hiện tượng chung của nền kinh tế sáng tạo, vốn không xa lạ tại nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, xu hướng "đu idol", từ văn hóa hâm mộ trở thành khán giả chịu chi đang bắt đầu bùng nổ. Đây là xu thế tất yếu khi những giá trị, sản phẩm từ văn hóa thần tượng được đánh giá cao không chỉ về nghệ thuật mà cả ở góc độ kinh tế. Mức độ thần tượng ngày càng gia tăng, kéo theo độ "chịu chi" của hàng chục ngàn khán giả".

Làn sóng "đu idol" bùng nổ, đồng nghĩa thị trường giải trí trong nước đã hình thành một thế hệ idol mới, thăng hạng cả về tên tuổi lẫn thu nhập. Nhưng chính công chúng - những người trực tiếp chi tiền cho nền kinh tế thần tượng - cũng không ngờ rằng, chỉ trong thời gian ngắn, những cái tên mà mình hâm mộ lại có thể vụt sáng rực rỡ đến vậy. Các "anh trai" bước ra từ những sân chơi, concert đắt đỏ ngày càng đắt show biểu diễn, nhiều hợp đồng quảng cáo, kín lịch chương trình thực tế...

Hình ảnh phủ sóng trên mạng xã hội và cát xê của họ tăng vọt, nhiều bảng xếp hạng gọi tên các thần tượng. "Anh trai" Quang Hùng Master D, một thần tượng được cộng đồng fan theo đuổi cũng ghi dấu ấn là nam ca sĩ có màn bứt phá ấn tượng sau các show thực tế, đặc biệt tỏa sáng trong các concert hốt bạc. Quang Hùng Master D có biệt danh "cỗ máy tạo hit", sáng tác loạt ca khúc triệu view như: Trói em lại, Tình đầu quá chén, Có không giữ mất đừng tìm... Anh vụt sáng thành thần tượng "triệu người mê", cát xê tăng gấp nhiều lần và được nhiều chương trình săn đón.

"Cánh cửa rộng" cho nền kinh tế thần tượng

Chỉ trong vòng chưa đầy hai năm, các chuỗi concert bùng nổ từ các "Idol Việt" đã phá vỡ mọi hoài nghi trước đó về khả năng hốt bạc của thị trường âm nhạc nội địa. Điển hình như một concert của Anh trai vượt ngàn chông gai, 20.000 vé bán hết chỉ trong vòng 90 phút, với mức giá từ 800 ngàn - 8 triệu đồng/vé. Một giấc mơ có thật của kinh tế thần tượng ở Việt Nam. Một "cánh cửa rộng" cho ngành công nghiệp giải trí đang mở ra.

Tại những chương trình quy mô lớn, được đầu tư chuyên nghiệp, lợi nhuận không chỉ thu được từ vé bán mà còn gồm hệ sinh thái dịch vụ đi kèm như: áo thun, móc khóa, photobooth in hình nghệ sĩ, dịch vụ du lịch - lưu trú, các sản phẩm quảng bá…

Một minh chứng điển hình về doanh thu từ các concert có sự tham gia của nhiều gương mặt thần tượng là Tập đoàn Yeah1. Với những concert thu hút lượng khán giả đông kỷ lục, tập đoàn ghi nhận doanh thu năm 2024 đạt 1.007 tỉ đồng, tăng 2,4 lần so với năm 2023. Lợi nhuận sau thuế xấp xỉ 127 tỉ đồng, tăng 4,8 lần so với năm trước.

Đánh giá tổng quan về bức tranh đang dần rõ những mảng màu của nền kinh tế thần tượng trong nước, ông Lê Quốc Vinh cho rằng, đây sẽ là xu hướng mang tính lâu dài. Việc cá nhân một thần tượng nào đó có thể là nhất thời nhưng xu thế người tiêu dùng chi trả cho các giá trị văn hóa, giải trí gắn với thần tượng của họ sẽ ngày càng gia tăng. "Có thể hôm nay họ thần tượng một ca sĩ, ngày mai lại là một nghệ sĩ điện ảnh, nghệ sĩ tạo hình… Với xu thế nền kinh tế ngày càng phát triển thì những khoản chi này sẽ ngày càng mạnh tay hơn", chuyên gia Lê Quốc Vinh nhìn nhận.

Ông Vinh lý giải, thêm một lý do khẳng định xu thế tất yếu của nền kinh tế thần tượng "made in Việt Nam", đó là quan điểm về chi tiêu, sử dụng đồng tiền của công chúng, nhất là giới trẻ, ngày càng thoải mái, phóng khoáng hơn. Nếu như trước đây chúng ta thấy lạ khi nhìn vào những quốc gia như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ…, các nhân vật nổi tiếng đi tới đâu thì tạo ra làn sóng công chúng theo đuổi đến đó, thì bây giờ công chúng Việt Nam cũng đang theo trào lưu đó. Về lâu dài, các sản phẩm văn hóa có thể mang đến nhiều tỉ đô cho nền kinh tế quốc gia.

"Công chúng đổ xô đến các chương trình để xem thần tượng, chi tiền mua sản phẩm liên quan. Một ca sĩ thần tượng đóng phim hoặc tham gia hoạt động giải trí khác thì cộng đồng fan cũng sẽ theo đuổi, đó là tất yếu", chuyên gia Lê Quốc Vinh khẳng định.

Chia sẻ quan điểm về giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế thần tượng trong tương lai, Phó Chủ tịch Hiệp hội phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam nhấn mạnh, điều cần quan tâm nhất là nhân vật đó có thực sự xứng đáng được hàng triệu khán giả ngưỡng mộ hay không. Việc lựa chọn thần tượng đúng đắn sẽ mang lại giá trị tích cực, ngược lại là những ảnh hưởng tiêu cực. Khi thần tượng tạo ra những giá trị đích thực và bền vững, sẽ có nhiều người và sản phẩm văn hóa được yêu thích, mức chi trả sẽ cao hơn.

Cụ thể, một nghệ sĩ mới xuất hiện thì giá trị kinh tế, lợi nhuận thu được từ các show diễn, sản phẩm liên quan chưa cao, nhưng danh tiếng sau thời gian tích lũy sẽ đưa tên tuổi nghệ sĩ ngày càng thăng hạng. "Trước đây chúng ta không thể hình dung những sao hạng A của Việt Nam lại có mức cát xê cao đến vậy. Điều cần thiết là hệ thống chính sách, giải pháp tạo dựng các giá trị bền vững cho nền công nghiệp văn hóa, kinh tế thần tượng…", ông Vinh nhấn mạnh.

Từ sân khấu biểu diễn hoành tráng, hệ sinh thái dịch vụ đồng hành đến tác động lan tỏa về văn hóa và kinh tế, các đêm nhạc "made in Vietnam" đang từng bước khẳng định vị thế như những điểm sáng nổi bật trong chuỗi giá trị giải trí quốc gia.

 Chuyên gia Lê Quốc Vinh lấy ví dụ từ một ngôi sao có sức ảnh hưởng lớn trên thế giới là Taylor Swift. Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố ở mọi quốc gia, The Eras Tour không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sĩ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.

"Nền kinh tế thần tượng của Việt Nam mới chỉ manh nha và đến thời điểm này chưa có ngôi sao nào thực sự rực sáng đến thế. Nhưng chúng ta vẫn hi vọng về một giấc mơ đến gần của nền kinh tế sáng tạo nội địa đang bứt phá. Để có được những tên tuổi đủ khả năng tạo nên cú hích như vậy, điều cần thiết là phải xây dựng được một hệ sinh thái đồng bộ, vững bền, trong đó các ngôi sao thần tượng chính là tâm điểm", chuyên gia Lê Quốc Vinh khẳng định.