Dòng tiền “chuyển nhà” tại thị trường chứng khoán Trung Quốc

Hiện tượng dòng tiền "chuyển nhà" tại thị trường Trung Quốc

Trong tuần này, thị trường cổ phiếu loại A - cổ phiếu của các công ty có trụ sở tại Trung Quốc đại lục, giao dịch trên hai Sàn chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến, đã đạt mức vốn hóa cao nhất trong lịch sử 14.000 tỷ USD. Với lượng giao dịch dồi dào, nhiều người đang nhắc tới hiện tượng dòng tiền "chuyển nhà" trên thị trường Trung Quốc.

Những ngày liên tiếp, chỉ số Shanghai Composite "lập đỉnh". Ngày 18/8, lần đầu tiên trong 10 năm xác lập kỉ lục "đạt đỉnh trong phiên". Ngày 20/8, đóng cửa ở mức 3.766,21 điểm - đây là mức đóng cửa cao nhất khoảng một thập kỷ. Tiếp đó, ngày 21/8, tiếp tục lập kỉ lục mới - giữa phiên lên tới 3.787,98 điểm.

Một con số đáng chú ý khác, thị trường cổ phiếu loại A của Trung Quốc - lớn thứ 2 chỉ sau Mỹ với hơn 4000 công ty niêm yết - vừa có mức dư nợ ký quỹ vượt 2.000 tỷ NDT (tức 278,5 tỷ USD). Con số này cho thấy các nhà đầu tư đẩy mạnh sử dụng tiền mặt hoặc cổ phiếu làm tài sản thế chấp để vay tiền từ các công ty chứng khoán nhằm mua cổ phiếu.

Hiện tượng "dòng tiền chuyển nhà" đang diễn ra, khi dòng vốn nội địa chuyển từ kênh bất động sản sang chứng khoán, đặc biệt cổ phiếu loại A có định giá hấp dẫn hơn so với các tài sản khác.

"Thị trường cổ phiếu loại A hiện đang trải qua một đợt bùng nổ toàn diện. Tại sao vậy? Thứ nhất, đà tăng trưởng được dẫn dắt bởi nhiều lĩnh vực khác nhau - từ AI đến tiện ích và y tế - chứ không chỉ một lĩnh vực. Thứ hai, khối lượng giao dịch hàng ngày đã vượt quá 1.000 NDT (khoảng 140 tỷ USD) trong hơn một tháng. Thứ ba, cải cách các quy định vẫn đang được tiếp tục, hướng đến việc làm cho thị trường vốn cởi mở và toàn diện hơn", một chuyên gia nhận định.

Ông Yang Chao - Chuyên gia phân tích chiến lược, China Galaxy Securities cho biết: "Nhìn về tương lai, nhiều yếu tố tích cực vẫn còn hiện hữu. Sự phục hồi kinh tế vĩ mô liên tục đặt nền tảng cho đà tăng trưởng tiếp theo của thị trường chứng khoán Trung Quốc. Chính sách tiền tệ thận trọng nhưng linh hoạt và các biện pháp tài khóa đang được đẩy mạnh. Ngoài ra, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu phục hồi, các quỹ quốc tế đang tăng cường phân bổ vốn vào các thị trường mới nổi".

Ông Li Qiusuo - Trưởng phòng phân tích chiến lược nội địa, Tập đoàn Vốn quốc tế Trung Quốc (CICC) nhận định: "Kể từ ngày 24/9/2024, nhờ những tác động liên tục của các chính sách nhằm đảm bảo tăng trưởng ổn định, khẩu vị rủi ro của thị trường và tâm lý nhà đầu tư đã được cải thiện đáng kể".

Các chuyên gia tin rằng với hoạt động giao dịch ngày càng tăng và dòng vốn đổ vào thị trường tăng tốc, các điều kiện tài chính đã trở nên thuận lợi hơn. Điều này đang hỗ trợ mạnh mẽ cho sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc.

Nhiều yếu tố hỗ trợ thị trường chứng khoán Trung Quốc

Phân tích thêm về bối cảnh thị trường và nền kinh tế Trung Quốc, Tiến sĩ Phạm Sỹ Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Trung Quốc cho rằng, đây là kết quả tổng hợp của cả sự phục hồi mang tính thực chất cũng như là tác động hỗ trợ rất mạnh mẽ của chính sách.

"Trong đà tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc gần đây thì mã cổ phiếu của các nhóm ngành liên quan đến khoa học, công nghệ hoặc liên quan đến những ngành mới đã có đà tăng trưởng rất mạnh mẽ", Tiến sĩ Phạm Sỹ Thành đánh giá.

Bên cạnh đấy, các chính sách hỗ trợ của Chính phủ như là tiền tệ, tài khóa và các chính sách về chống cạnh tranh không bình đẳng cũng đã phát huy những tác dụng thiết yếu trong thời gian hiện nay. Trong đấy có hai chính sách đáng chú ý là giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc 0,5 điểm phần trăm và hạng 0,1 phần trăm lãi suất điều hành. 

Thứ hai là song song với chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa cũng được triển khai theo hướng tích cực. Chính phủ Trung Quốc đã liên tục tung các kích thích cho tiêu dùng, hỗ trợ tiêu dùng trong nước với quy mô gần đây nhất lên tới 34 tỷ USD.

Chính sách chính sách thứ ba hỗ trợ hỗ trợ cho tăng trưởng của chứng khoán đấy là cuộc chiến của Chính phủ Trung Quốc với việc cạnh tranh xuống đáy vốn đang là nhân tố kìm hãm sự tăng trưởng giá sản xuất của các mặt hàng công nghiệp chủ chốt của Trung Quốc. 

Tổng hợp của ba yếu tố này đã hỗ trợ cho đà tăng trưởng đang diễn ra tương đối thuận lợi. 

Những cột mốc liên tục những ngày qua trên thị trường chứng khoán Trung Quốc vừa là tín hiệu tích cực, vừa là lời cảnh báo. Mà cụ thể mức nợ kí quỹ cao cho thấy thị trường dễ bị tổn thương trước các cú sốc bên ngoài. Câu chuyện bong bóng chứng khoán Trung Quốc hồi năm 2015 vẫn còn đó. Vậy đâu là yếu tố sẽ quyết định thị trường cổ phiếu Trung Quốc lần này duy trì được sự ổn định?

Theo Tiến sĩ Phạm Sỹ Thành, có 4 yếu tố đang hỗ trơ mạnh cho thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện nay, đầu tiên là dòng tiền vào thị trường chứng khoán đang rất dồi dào. Trên thị trường tín dụng thì hiện nay do điều chỉnh hạ lãi suất trong tháng 5.

Thứ hai là khi so sánh với cả thời điểm năm 2015 có một sự điều chỉnh mạnh. Tỉ lệ giá trên thu nhập, tức là P/E của Trung Quốc hiện nay chỉ cao hơn mức trung bình 10 năm một chút và nó còn xa so với mức mà gọi là cổ phiếu bị định giá quá cao.

Yếu tố hỗ trợ thứ ba là thị trường chứng khoán hiện nay đang được dẫn dắt bởi các chính sách ngành nhiều hơn là động cơ đầu cơ.

Thứ tư là dòng tiền của các quỹ bán lẻ họ vẫn còn tương đối dồi dào. Theo ước tính có khoảng 600 tỷ USD , họ vẫn đang quan sát xem là có thể tham gia vào thị trường này hay chưa.

"Tổng hợp của yếu tố đấy, chúng tôi cho rằng là một đợt điều chỉnh mạnh như 2015 thì tương đối là khó. Tuy nhiên, chúng ta cũng nhìn nhận rằng thị trường chứng khoán Trung Quốc về mặt biểu hiện vẫn đang là một trong những thị trường có phát triển chưa tương xứng tiềm năng của nó, nếu mà chúng ta so với các thị trường mới nổi khác", Tiến sĩ Phạm Sỹ Thành nhận định.

Khi doanh nghiệp Trung Quốc không còn "mặn mà" với thị trường Mỹ

Sự chào đón nồng nhiệt của Phố Wall dành cho các cổ phiếu Trung Quốc niêm yết đang ngày càng ít dần, khi mối quan hệ Mỹ - Trung gặp sóng gió.

Theo nhà cung cấp dữ liệu Wind, hơn 80 công ty Trung Quốc đã hủy niêm yết cổ phiếu khỏi các sàn giao dịch của Mỹ kể từ năm 2019. Khoảng 275 công ty Trung Quốc đang giao dịch trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq - nhưng chiếm chưa đến 2% vốn hóa thị trường.

Trước khi Alibaba niêm yết trên sàn chứng khoán New York (NYSE) vào năm 2014 trong thương vụ IPO trị giá gần 25 tỷ USD, đã từng có các thương vụ niêm yết của các công ty Trung Quốc như Baidu và JD.com, cũng như các tập đoàn khổng lồ thuộc sở hữu nhà nước như China Mobile, China Eastern Airlines và PetroChina.

Tuy nhiên, những cái tên Trung Quốc nổi tiếng hầu hết đã rời đi. China Mobile đã hủy niêm yết vào năm 2021. Hai hãng hàng không Trung Quốc đã rút niêm yết khỏi NYSE vào năm 2023. PetroChina từng là công ty có vốn hóa lớn nhất thế giới trong thời gian ngắn, cũng đã ra đi.

Hiện tại, chỉ có khoảng 10 cổ phiếu Trung Quốc đủ lớn để được niêm yết trên S&P 500. Ngay cả Alibaba cũng chuyển sang IPO lần 2 tại thị trường Hong Kong (Trung Quốc).

Sự trở về của các công ty niêm yết Trung Quốc tại thị trường nội địa cho thấy sức hút lớn trong nước. Nhưng sự bền vững đến đâu của đợt tăng giá hiện nay sẽ còn tùy thuộc vào sức chống chọi của nền kinh tế và niềm tin thị trường, trong bối cảnh căng thẳng thuế quan vẫn còn tiếp diễn.