Đàm phán thương mại Ấn Độ - Hoa Kỳ sụp đổ, vì đâu?

Sau 5 vòng đàm phán thương mại, các quan chức Ấn Độ rất tự tin sẽ đạt được một thỏa thuận có lợi với Hoa Kỳ đến mức họ thậm chí còn ra hiệu với giới truyền thông rằng thuế quan có thể được giới hạn ở mức 15%.

Các quan chức Ấn Độ kỳ vọng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ đích thân công bố thỏa thuận này vài tuần trước thời hạn chót là ngày 1/8. Tuy nhiên, thông báo này đã không bao giờ được đưa ra.

New Delhi hiện đang phải chịu mức thuế bất ngờ 25% đối với hàng hóa khi xuất khẩu vào Hoa Kỳ, cùng với các hình phạt không xác định đối với việc nhập khẩu dầu từ Nga. Trong khi ông Trump đã ký kết các thỏa thuận lớn hơn với Nhật Bản và EU, và thậm chí còn đưa ra các điều khoản tốt hơn cho Pakistan.

Theo Reuters, các cuộc phỏng vấn với bốn quan chức chính phủ Ấn Độ và hai quan chức chính phủ Hoa Kỳ đã tiết lộ những chi tiết chưa từng được công khai trước đây về thỏa thuận được đề xuất và việc các cuộc đàm phán đã sụp đổ.

Các quan chức của cả hai bên cho biết, sự kết hợp giữa sai lầm về chính trị và tín hiệu bị bỏ lỡ đã phá vỡ thỏa thuận giữa nền kinh tế lớn nhất và lớn thứ năm thế giới, với kim ngạch thương mại song phương trị giá hơn 190 tỷ USD.

Ấn Độ nhượng bộ về thuế quan đối với hàng hóa Hoa Kỳ

Ấn Độ tin rằng, sau chuyến thăm của Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal tới Washington và Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance tới Delhi, nước này đã đưa ra một loạt nhượng bộ để đạt được thỏa thuận.

Bên cạnh đó, hai quan chức chính phủ Ấn Độ cho biết với Reuters rằng, New Delhi đang áp dụng mức thuế suất bằng 0 đối với hàng hóa công nghiệp chiếm khoảng 40% kim ngạch xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Ấn Độ.

Mặt khác, các quan chức cho biết, bất chấp áp lực trong nước, Ấn Độ cũng sẽ dần dần giảm thuế đối với ô tô và rượu của Mỹ theo hạn ngạch và chấp thuận yêu cầu chính của Washington về việc tăng cường nhập khẩu năng lượng và quốc phòng từ Hoa Kỳ.

"Hầu hết các bất đồng đã được giải quyết sau vòng đàm phán thứ năm tại Washington, làm dấy lên hy vọng về một bước đột phá", một trong những quan chức cho biết, đồng thời nói thêm rằng các nhà đàm phán tin rằng Hoa Kỳ sẽ chấp nhận sự miễn cưỡng của Ấn Độ đối với việc nhập khẩu nông sản miễn thuế và các sản phẩm từ sữa từ Hoa Kỳ.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết: "Các cuộc đàm phán với Ấn Độ đã đạt được nhiều tiến triển trên nhiều mặt trận, nhưng chưa bao giờ có thỏa thuận nào khiến chúng tôi cảm thấy hài lòng. Chúng tôi chưa bao giờ đạt được thỏa thuận đầy đủ - thỏa thuận mà chúng tôi đang tìm kiếm."

Liệu Ấn Độ có lỡ nhịp vì tính toán chưa chuẩn xác?

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, người đã đến thăm Washington vào tháng 2, đã đồng ý hướng tới mục tiêu đạt được thỏa thuận vào mùa thu năm 2025 và tăng gấp đôi kim ngạch thương mại song phương lên 500 tỷ USD vào năm 2030.

Để thu hẹp khoảng cách thương mại hàng hóa trị giá 47 tỷ USD, Ấn Độ cam kết mua tới 25 tỷ USD năng lượng của Hoa Kỳ và tăng cường nhập khẩu quốc phòng.

Tuy nhiên, các quan chức hiện thừa nhận Ấn Độ đã trở nên quá tự tin sau khi ông Trump nói về một thỏa thuận "lớn" sắp diễn ra, coi đó là tín hiệu cho thấy một thỏa thuận thuận lợi đã nằm trong tầm tay. New Delhi sau đó đã cứng rắn hơn trong lập trường, đặc biệt là về nông nghiệp và sữa, hai lĩnh vực rất nhạy cảm đối với chính phủ Ấn Độ.

"Chúng tôi là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất và Hoa Kỳ không thể bỏ qua thị trường 1,4 tỷ người này", một quan chức Ấn Độ tham gia đàm phán cho biết vào giữa tháng 7.

Các nhà đàm phán thậm chí còn thúc đẩy việc giảm mức thuế trung bình 10% của Hoa Kỳ được công bố vào tháng 4, cùng với việc bãi bỏ thuế thép, nhôm và ô tô. Thế nhưng ngay sau đó, Ấn Độ đã giảm bớt kỳ vọng sau khi Hoa Kỳ ký các thỏa thuận thương mại với các đối tác quan trọng bao gồm Nhật Bản và Liên minh châu Âu, với hy vọng có thể đảm bảo mức thuế quan tương tự là 15%. Và điều đó chưa phải là điều Nhà Trắng mong muốn. "Ông Trump muốn có một thông báo gây chú ý với khả năng tiếp cận thị trường rộng hơn, đầu tư và mua sắm quy mô lớn", một nguồn tin tại Washington am hiểu các cuộc đàm phán cho biết.

Một quan chức Ấn Độ thừa nhận New Delhi chưa sẵn sàng đáp ứng những đề nghị của Hoa Kỳ như các nước khác. Ví dụ, Hàn Quốc đã đạt được thỏa thuận ngay trước thời hạn chót ngày 1/8 của ông Trump, đảm bảo mức thuế 15% thay vì 25% bằng cách cung cấp 350 tỷ USD đầu tư, nhập khẩu năng lượng nhiều hơn và nhượng bộ về gạo và thịt bò.

"Đã có lúc, cả hai bên đều gần như ký kết thỏa thuận. Thành phần còn thiếu chính là đường dây liên lạc trực tiếp giữa Tổng thống Trump và Thủ tướng Modi", Mark Linscott, cựu Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, hiện làm việc cho một nhóm vận động hành lang có liên quan chặt chẽ đến các cuộc thảo luận giữa hai quốc gia cho biết.

Một quan chức chính phủ Ấn Độ tham gia vào cuộc đàm phán cho biết Thủ tướng Modi không thể gọi điện vì lo ngại cuộc trò chuyện một chiều với ông Trump có thể khiến ông rơi vào thế khó.

Trong khi đó, một quan chức cấp cao của chính phủ Ấn Độ đổ lỗi cho sự sụp đổ này là do phán đoán kém, nói rằng các cố vấn cấp cao của Ấn Độ đã xử lý sai quy trình. "Chúng tôi thiếu sự hỗ trợ ngoại giao cần thiết sau khi Hoa Kỳ đạt được các thỏa thuận tốt hơn với một số quốc gia như Indonesia, Nhật Bản và EU", vị quan chức này cho biết.

Ngày 5/8, ông Trump cho biết, ông sẽ tăng thuế nhập khẩu từ Ấn Độ từ mức hiện tại là 25% "rất đáng kể" trong vòng 24 giờ tới.

Các cuộc đàm phán vẫn đang diễn ra, với một phái đoàn Hoa Kỳ dự kiến sẽ đến Delhi vào cuối tháng này và các quan chức chính phủ Ấn Độ vẫn tin rằng thỏa thuận có thể được cứu vãn từ đây.

Chính phủ Ấn Độ đang xem xét lại các lĩnh vực trong ngành nông nghiệp và sữa mà có thể nhượng bộ, một quan chức Ấn Độ cho biết. Về dầu mỏ của Nga, Ấn Độ có thể giảm một số mặt hàng nhập khẩu để chuyển sang nguồn cung từ Mỹ nếu giá cả phù hợp. "Có thể sẽ cần có sự trao đổi trực tiếp giữa thủ tướng và tổng thống. Hiện tại, chúng ta đang ở thế thua-thua. Nhưng có tiềm năng thực sự cho một thỏa thuận thương mại đôi bên cùng có lợi", Linscott cho biết.../.