Các thành phố châu Âu cấm lưu thông phương tiện phát thải cao

Thủ đô Stockholm (Thụy Điển) là thành phố đầu tiên ở châu Âu áp dụng chương trình "Vùng phát thải thấp" hạn chế xe ô tô có lượng khí thải cao từ năm 1996. Sau 3 thập niên, chương trình này đã lan rộng ra khắp châu lục.

Tại Brussels (Bỉ), từ ngày 1/1/2018, quy định cấm được áp dụng theo lộ trình ngày càng nghiêm ngặt. Trong 4 năm đầu tiên, các ô tô chạy bằng diesel lần lượt bị cấm. Ban đầu, Brussels chỉ cấn xe diesel tiêu chuẩn Euro 1, sau đó xe diesel tiêu chuẩn Euro 4 cũng bị cấm và sắp tới sẽ là xe diesel tiêu chuẩn Euro 5.

Với xe máy, quy định dự kiến áp dụng từ năm 2025 nhưng được lùi tới năm 2027. Quy định cấm xe ô tô phát thải cao vào thành phố rất rõ ràng, tuy nhiên được áp dụng một cách linh hoạt, có ngoại lệ cho các loại xe cổ, xe chuyên dụng hoặc xe chở người khuyết tật nếu đáp ứng điều kiện nhất định và đăng ký trước. Các chủ xe ô tô không đạt chuẩn về khí thải được quyền mua “vé ngày” tối đa 8 lần mỗi năm để vào thành phố.

Tại Brussels có khoảng 350 camera liên tục chụp ảnh biển số, đối chiếu với cơ sở dữ liệu để phát hiện xe vi phạm. Kết quả cho thấy 99% lượng ô tô vào Brussels đáp ứng tiêu chuẩn khí thải. Kể từ khi dự án được triển khai vào đầu năm 2018 đến nay, lượng muội than đen từ khí thải ô tô giảm tới 65% và lượng oxit nitơ giảm 36%.

Hiện nay, hơn 320 thành phố lớn ở châu Âu đã triển khai chương trình tương tự, khác biệt chủ yếu ở cách thức chính quyền yêu cầu khai báo về mức phát thải. Tại Paris (Pháp), chủ xe ô tô - kể cả xe biển nước ngoài - phải vào trang web của chính phủ Pháp khai báo thông tin về phương tiện rồi mua tem có ghi mức độ phát thải dán trên kính. Tem có số 1 cho phép xe lưu thông ở nhiều khu vực trung tâm, trong khi số 2 hoặc 3 sẽ bị hạn chế. Ở Đức, tem màu xanh lá cây xác nhận phương tiện đáp ứng tiêu chuẩn môi trường để lưu thông.