Các điểm tới hạn về khí hậu đang bị vượt qua do biến đổi khí hậu

Thực trạng trên càng nhấn mạnh điều mà các nhà khoa học hôm 12/10 mô tả là "điểm tới hạn" đầu tiên trong sự sụp đổ của hệ sinh thái do biến đổi khí hậu gây ra.

Cảnh báo trong báo cáo Điểm tới hạn toàn cầu của 160 nhà nghiên cứu trên toàn thế giới - tổng hợp khoa học đột phá để ước tính các điểm tới hạn không thể đảo ngược - được đưa ra chỉ vài tuần trước Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP30 năm nay ở Brazil.

Hệ thống rừng mưa nhiệt đới Amazon hiện đang có nguy cơ sụp đổ khi nhiệt độ trung bình toàn cầu ấm lên hơn 1,5°C dựa trên tốc độ phá rừng.

Một mối lo ngại khác nếu nhiệt độ tiếp tục tăng là mối đe dọa làm gián đoạn dòng hải lưu chính - được gọi là Hoàn lưu đảo ngược kinh tuyến Đại Tây Dương hay AMOC vốn giúp đảm bảo mùa đông ôn hòa ở vùng Bắc Âu.

"Biến đổi khí hậu đang diễn ra nhanh chóng ở một số vùng của khí hậu, sinh quyển" - nhà khoa học môi trường Tim Lenton tại Đại học Exeter, tác giả chính của báo cáo, cho biết.

Ông Lenton đã ghi nhận những dấu hiệu tích cực khi nói đến việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch - nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu. Năng lượng tái tạo đã lần đầu tiên chiếm tỷ lệ cao hơn than đá trong sản xuất điện vào năm nay - theo dữ liệu từ tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận Ember.

Các nhà khoa học đã kêu gọi các quốc gia tại COP30 vào tháng 11 hãy nỗ lực giảm lượng khí thải carbon gây nóng lên toàn cầu.

Các nhà nghiên cứu đã rất ngạc nhiên trước tốc độ thay đổi diễn ra trong tự nhiên, với nhiệt độ trung bình toàn cầu đã tăng từ 1,3 - 1,4°C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp - theo dữ liệu từ các cơ quan khoa học của Liên hợp quốc và EU.

Hai năm qua là 2 năm Trái đất ấm nhất được ghi nhận. Trong đó, các đợt nắng nóng trên biển đã gây áp lực lên 84% rạn san hô trên thế giới, đến mức san hô bị tẩy trắng và trong một số trường hợp là chết. Các nhà khoa học cho rằng để phục hồi rạn san hô, thế giới cần phải tăng cường mạnh mẽ các hành động ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm giảm mức tăng nhiệt độ xuống chỉ còn 1°C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp.

Pepp Canadell - nhà khoa học cấp cao tại Trung tâm Khoa học Khí hậu CSIRO của Australia - nhận định: "Báo cáo mới cho thấy rõ ràng rằng mỗi năm, phạm vi và mức độ tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu lại gia tăng".