Phát hiện rò rỉ khí methane dưới đáy biển Nam Cực ở mức đáng báo động

Điểm rò rỉ khí methane tại mũi Cape Evans, Nam Cực (Ảnh: Leigh Tate/Earth Sciences New Zealand)

Khí methane là loại khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh, có khả năng giữ nhiệt gấp khoảng 80 lần so với carbon dioxide trong 20 năm đầu tiên tồn tại trong khí quyển. Lượng lớn khí này đã tích tụ hàng nghìn năm dưới đáy đại dương và có thể thoát ra qua các vết nứt trên đáy biển.

Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Communications, nhóm các nhà khoa học quốc tế đã khảo sát vùng biển Ross thuộc Nam Đại Dương, sử dụng thiết bị điều khiển từ xa và thợ lặn để lấy mẫu ở độ sâu từ 5 - 240 m. Họ phát hiện hơn 40 điểm rò rỉ khí methane tại khu vực này, trong đó nhiều vị trí từng được nghiên cứu trước đó nhưng chưa từng ghi nhận hiện tượng tương tự.

Trước đây, Nam Cực chỉ có một điểm rò rỉ methane được xác nhận. Tuy nhiên, theo bà Sarah Seabrook, nhà khoa học biển thuộc tổ chức Earth Sciences New Zealand, hiện tượng này “tưởng hiếm gặp nay lại trở nên phổ biến”, cho thấy có thể đang xảy ra “sự thay đổi căn bản” trong hoạt động phát thải methane của khu vực.

Các chuyên gia lo ngại khí methane từ những điểm rò rỉ mới có thể thoát nhanh vào khí quyển, trở thành nguồn phát thải gây nóng lên toàn cầu chưa được tính đến trong các mô hình dự báo khí hậu. Ngoài ra, hiện tượng này có thể ảnh hưởng dây chuyền đến hệ sinh thái biển.

Nguyên nhân của các điểm rò rỉ methane tại Nam Cực vẫn chưa được xác định, song các nhà nghiên cứu nghi ngờ có liên quan đến biến đổi khí hậu. Trước đó, ở Bắc Cực, sự gia tăng phát thải methane dưới lòng đất đã được ghi nhận có liên quan đến hiện tượng ấm lên toàn cầu và thay đổi mực nước biển.

Giáo sư Andrew Thurber, Đại học California (Mỹ), cho rằng nếu Trái Đất tiếp tục ấm lên, các điểm rò rỉ này có thể biến Nam Cực “từ phòng thí nghiệm tự nhiên thành tâm điểm nguy hiểm” của biến đổi khí hậu.