Di cốt phụ nữ 8.000 - 6.700 năm tuổi tại Liyupo, Quảng Tây, được ướp khói trước khi chôn cất (Ảnh: Hsiao-chun Hung/Hirofumi Matsumura/ANU)
Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí PNAS, nhóm khoa học quốc tế đã phân tích 54 ngôi mộ được khai quật tại 11 địa điểm khảo cổ ở miền Nam Trung Quốc, phía Bắc Việt Nam và đảo Sumatra (Indonesia). Kết quả cho thấy xương người trong các mộ này có dấu vết cháy xém nhẹ, cùng cấu trúc biến đổi do tiếp xúc với nhiệt độ thấp trong thời gian dài.
Các thi thể được đặt trong tư thế gập người, phần lớn lớp mô đã khô trước khi chôn cất. Quá trình này được cho là diễn ra bằng cách đặt thi thể trên lửa nhỏ để khói và nhiệt làm khô, sau đó chôn trong hang động hoặc lều trú ẩn. Kỹ thuật này tương đồng với tập quán ướp xác bằng khói vẫn còn tồn tại đến nay ở Papua New Guinea.
Bộ xương thanh niên khoảng 7.000 năm tuổi trong tư thế gập người, được khai quật tại di chỉ Liyupo, Quảng Tây. Hộp sọ có dấu hiệu bị cháy xém. (Ảnh: Hsiao-chun Hung/Hirofumi Matsumura/ANU)
Phát hiện này đẩy lùi mốc thời gian con người thực hành ướp xác sớm hơn hàng nghìn năm so với các nền văn hóa trước đây. Trước đó, những bằng chứng sớm nhất được ghi nhận ở văn hóa Chinchorro tại Chile khoảng 7.000 năm trước và Ai Cập cổ đại khoảng 4.500 năm trước.
Tiến sĩ Hsiao-chun Hung, Đại học Quốc gia Australia, cho biết: “Kết quả cho thấy sự giao thoa giữa kỹ thuật, truyền thống và niềm tin ở các cộng đồng săn bắt - hái lượm thời kỳ tiền đồ đá mới tại Đông Nam Á. Đây là minh chứng cho mối gắn kết tinh thần sâu sắc của con người với người đã khuất”.
Theo các nhà khảo cổ, việc ướp xác bằng khói trong môi trường nhiệt đới ẩm có thể là giải pháp duy nhất để bảo tồn thi thể, đồng thời phản ánh những quan niệm phức tạp về sự sống và cái chết.
Bình luận (0)