MỖI NGHỆ SĨ ĐỀU CÓ MỘT "KHU VƯỜN" RIÊNG
Được biết đến là một trong số ít nghệ sĩ theo đuổi dòng nhạc bán cổ điển (semi-classical), vậy đâu là lý do khiến Phạm Thu Hà gắn bó với dòng nhạc này suốt nhiều năm qua – giữa thị trường luôn biến động theo xu hướng?
Có lẽ với Hà, việc theo đuổi dòng nhạc bán cổ điển không phải là một quyết định mang tính chiến lược để khác biệt, nó giống như một chuyến tìm về bản thể và soi tỏ chính mình. Mỗi người nghệ sĩ đều có một "tạng" riêng, một ngôn ngữ mà qua đó, họ có thể biểu đạt tâm hồn mình một cách chân thật và trọn vẹn nhất. Với Hà, ngôn ngữ đó chính là bán cổ điển.
Hà luôn cảm nhận dòng nhạc này có một vẻ đẹp đặc biệt của sự giao thoa. Nó vừa có chiều sâu, sự chuẩn mực và tính hàn lâm của âm nhạc cổ điển, lại vừa có sự bay bổng, lãng mạn trong giai điệu để chạm đến cảm xúc một cách gần gũi hơn.
Hà tin rằng, sự kết nối bền vững nhất với khán giả đến từ sự chân thành và nhất quán trong con đường nghệ thuật của mình. Khi mình thực sự tin vào vẻ đẹp mà mình theo đuổi, tự khắc sẽ có những tâm hồn đồng điệu dõi theo và thương quý.
Trong khi các nghệ sĩ trẻ theo đuổi dòng nhạc thị trường để được đón nhận hơn, Hà - với chuyên môn thanh nhạc bài bản, lại khó tiếp cận đại chúng. Hà có khi nào cảm thấy chạnh lòng không?
Nếu nói chạnh lòng thì cũng không hẳn, Hà hiểu và chấp nhận điều đó như một lẽ tự nhiên. Hà nghĩ rằng thị trường âm nhạc cũng giống như một khu vườn vạn hoa hay một bàn tiệc thịnh soạn. Có những món ăn hợp khẩu vị của số đông, mang đến niềm vui trực diện và sôi nổi. Lại có những món ăn, hay những tách trà, cần thời gian để thẩm thấu, cần sự kiên nhẫn để cảm nhận được hương vị ẩn hiện phía sau. Chúng không dành cho tất cả mọi người, nhưng với những ai đã hợp vị rồi thì chắc chắn đó sẽ là một sự gắn bó rất sâu sắc.
Mỗi người nghệ sĩ có một con đường và một sứ mệnh riêng, Hà đã tìm thấy hạnh phúc của mình trong việc tạo ra những cuộc trò chuyện tâm giao bằng âm nhạc với những khán giả tri âm với những vô cùng bền chặt.
GIỮ GIÁ TRỊ CỐT LÕI, KHOÁC "TẤM ÁO" ĐƯƠNG ĐẠI
Trong sự nghiệp, Hà từng làm mới nhiều tác phẩm kinh điển, kể cả những ca khúc đã rất quen thuộc. Khi bắt tay vào “làm mới”, Phạm Thu Hà đặt trọng tâm vào điều gì?
Nền tảng của quá trình này luôn bắt đầu từ sự trân trọng với "ký ức công chúng". Trước khi nghĩ đến việc làm mới, Hà sẽ thành tâm lắng nghe và cảm nhận linh hồn của tác phẩm gốc, phải biết vì sao nó sống mãi trong lòng bao thế hệ. Giá trị cốt lõi, cái hồn cốt đã làm nên một tác phẩm kinh điển là điều bất biến, không thể xâm phạm.
Trên nền tảng vững chắc đó, Hà sẽ từ từ để cho "góc nhìn nghệ sĩ" thẩm thấu. Đó là việc dùng ngôn ngữ âm nhạc của ngày hôm nay, với một bản hòa âm mới, một cách hát tinh tế hơn, để khoác lên tác phẩm một "tấm áo" đương đại. Mục đích là để cho vẻ đẹp kinh điển ấy tiếp cận và đối thoại với cả khán giả thế hệ mới mà vẫn giữ vững được hồn cốt của chính mình. Và để tấm áo đó không trở nên vô hồn, Hà "dệt" nên nó bằng cảm xúc cá nhân. Hà hát nó bằng những rung động chân thật.
Làm mới tác phẩm nổi tiếng luôn là con dao hai lưỡi. Có người khen sáng tạo, có người cho là phá vỡ tinh thần nguyên bản. Hà đón nhận những ý kiến trái chiều đó như thế nào?
Hà đón nhận những ý kiến trái chiều như một phần tất yếu và quý giá của đời sống nghệ thuật. Hà tin rằng, khi một tác phẩm có thể khơi lên những luồng tranh luận, dù khen hay chê, điều đó chứng tỏ nó vẫn còn sức sống mãnh liệt, vẫn còn khả năng chạm đến và lay động cảm xúc của công chúng.
Hà đón nhận mọi ý kiến bằng một tâm thế lắng nghe và suy ngẫm. Tuy nhiên, sau cùng, nghệ sĩ vẫn phải trung thành với con đường và cảm xúc chân thật của mình.
Với danh xưng "họa mi bán cổ điển" và sự hiện diện thường xuyên tại các sự kiện sang trọng, Hà có bao giờ cảm thấy áp lực trong việc duy trì phong độ và làm mới mình, đồng thời vẫn giữ được bản sắc nghệ thuật riêng giữa những yêu cầu đa dạng của sân khấu không?
Thật lòng mà nói, Hà không nhìn nhận những điều đó là "áp lực" theo nghĩa nặng nề. Danh xưng "họa mi bán cổ điển" mà khán giả yêu mến dành cho, Hà trân trọng vô cùng. Cũng thật thiếu công bằng khi coi đó là một chiếc lồng son thay vì một sự ghi nhận, một lời động viên, và cũng là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng để mình không bao giờ được phép dễ dãi với con đường đã chọn.
Với Hà, việc duy trì phong độ hay làm mới bản thân không phải là áp lực, mà là một nhu cầu tự thân - nhu cầu khám phá những tầng sâu hơn của âm nhạc và của chính mình. Mỗi ngày, mình đều phải học hỏi, phải lắng nghe, phải chiêm nghiệm để không tự lặp lại mình một cách vô hồn, trống rỗng. Đó đích xác là bản năng được sống của một người nghệ sĩ.
SỰ ĐỦ ĐẦY, TRỌN VẸN TỪNG HÀNH ĐỘNG,
TỪNG MỤC TIÊU
Phía sau ánh đèn sân khấu, Hà có quan tâm nhiều đến việc chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần không? Với Hà, đâu là “liệu pháp” giúp cân bằng giữa đời sống nghệ thuật và cá nhân?
Đúng là Hà rất ưu tiên chăm sóc sức khỏe. Về thể chất, Hà chọn chơi pickleball - môn thể thao đòi hỏi sự tập trung cao độ và phản xạ nhanh. Đây là cách để Hà cân bằng giữa cảm xúc trong quá trình làm nghệ thuật và cuộc sống đời thường.
Còn về tinh thần, Hà giữ năng lượng tích cực bằng cách kết giao với những người thú vị, tránh xa phiền muộn và luôn tạo “khoảng lặng” trong ngày. Đó có thể là lúc pha ấm trà, đọc vài trang sách hay nghe một bản nhạc không lời – những phút giây giúp Hà gạn lọc tâm trí, nạp lại năng lượng và trở về trạng thái cân bằng, trong trẻo.
Nhìn lại những dự án âm nhạc liên tục và sự trở lại mạnh mẽ của Phạm Thu Hà trong hai năm gần đây, Hà có thể hé lộ về "chương tiếp theo" trong hành trình nghệ thuật của mình, những định hướng hay mục tiêu đang ấp ủ trong thời gian tới?
Thực ra chẳng cứ gì 2 năm qua, việc thực hành nghệ thuật của Hà vẫn diễn ra bền bỉ đấy chứ, dẫu là lặng lẽ. Còn về "chương tiếp theo", đó sẽ không phải là một sự rẽ hướng sang một con đường hoàn toàn mới, mà là đi sâu hơn, tĩnh hơn và thật hơn nữa trên con đường mà Hà đã chọn.
Thông qua series Thanh và các dự án sau này, Hà muốn đi đến tận cùng của sự tối giản - nơi vẻ đẹp không nằm ở sự phô trương mà ở những điều tinh khiết, chân thật nhất. Đó là hành trình gạn lọc để mỗi nốt nhạc, mỗi lời ca cất lên đều là sự chắt lọc từ những gì cốt lõi nhất của cảm xúc.
Cảm ơn Phạm Thu Hà!
Bình luận (0)