Bỉ là một trong những quốc gia có hệ thống an sinh xã hội tiên tiến và rộng khắp tại châu Âu, với chi tiêu lớn dành cho phúc lợi xã hội và các cơ chế hỗ trợ đa dạng. Hàng năm, khoảng 5% người dân của thành phố Brussels đến những trung tâm hỗ trợ xã hội để xin nhận trợ cấp của chính quyền Bỉ.
Các hình thức xin trợ cấp tại Bỉ rất đa dạng, có thể là những dịch vụ cụ thể như: hỗ trợ mua thực phẩm, hỗ trợ y tế, giảm tiền điện, tiền nước. Bên cạnh đó là hình thức chu cấp tiền trợ cấp xã hội hàng tháng. Đây không hẳn là trợ cấp thất nghiệp mà chính xác hơn là khoản tiền xã hội hỗ trợ cho các cá nhân không có thu nhập để giúp họ có thể sống được ở mức tối thiểu.
Ông Sesbastien Lepoivre - Chủ tịch Liên đoàn các trung tâm hỗ trợ xã hội, thành phố Brussels (Bỉ) - cho biết: "Ở trường hợp chung sống cùng gia đình thì mỗi người trưởng thành, khi xin trợ cấp, sẽ nhận được gần 900 Euro hàng tháng. Nếu sống một mình thì sẽ là 1.314 Euro và khi có thêm người phụ thuộc thì họ sẽ nhận 1.770 Euro. Các khoản trợ cấp này không bị giới hạn về thời gian. Nhưng có ràng buộc giữa người thụ hưởng và cơ quan hành chính. Đó là: nếu họ không đau ốm, không già yếu, không bị khuyết tật đến mức không thể học hành hay lao động thì người thụ hưởng phải có một kế hoạch tìm việc rõ ràng".

Cách đây 10 năm, Thuỵ Sĩ đã từng trưng cầu dân ý về việc cấp một mức thu nhập cơ bản tối thiểu chung toàn dân. Ý tưởng đó đa phần bị phản đối nên không thể triển khai. Nhưng 2 năm sau đó, 2017 và 2018, chính phủ Phần Lan đã thử nghiệm hình thức này cho 2.000 người thất nghiệp. Đáng chú ý là, trong quá suốt quá trình thử nghiệm, nếu người thất nghiệp tìm được việc làm mới thì vẫn tiếp tục được quyền nhận 560 Euro mỗi tháng như trước. Hiện giờ, chưa nơi nào triển khai mô hình hoàn toàn giống như Phần Lan nhưng ý tưởng này đã được nhiều chính trị gia ở các nước châu Âu đem ra bàn bạc.
Ông Sesbastien Lepoivre phân tích: "Một trong những rủi ro lớn mà người ta hay nói bây giờ là nếu tất cả mọi người hưởng trợ cấp cơ bản như nhau thì sẽ không ai còn động lực để làm việc nữa. Vì nó giống như là nhận về một khoản tiền miễn phí. Chúng ta biết không có cái gì miễn phí hết. Đây là lập luận thường thấy ở những người cánh hữu.
Ở chiều ngược lại, có những đảng khác cho rằng, đây là vấn đề 'bình đẳng về cơ hội'. Việc 'trao một khoản thu nhập cơ bản' không gây cản trở mọi người tiến lên. Không phải vì nhận tiền trợ cấp rồi mà người ta sẽ không còn phát triển hơn nữa trong xã hội.
Đây thực sự là hai luồng tư tưởng trái ngược nhau. Tôi cho rằng cần phải phân tích số liệu như Phần Lan đã làm nhưng có lẽ cần thử nghiệm trên quy mô lớn hơn, để có thể biết được mô hình này hiệu quả đến đâu".
Châu Âu đang đối mặt tình trạng dân số già đi, tỷ lệ người trong độ tuổi lao động giảm sút. Vậy nên các nước đều đang tìm cách để tăng nguồn phúc lợi xã hội bằng cách hoặc tăng tuổi hưu, hoặc cải cách chế độ trợ cấp xã hội. Tháng 3/2025, Hy Lạp đã triển khai thí điểm một dự án với 15.000 người thất nghiệp. Theo đó, đáng chú ý thì mức trợ cấp thời gian đầu sẽ cao nhưng sau giảm dần để khuyến khích người thất nghiệp sớm quay trở lại thị trường lao động.
Bình luận (0)