Khoảng 7.500 tòa nhà ở Ai Cập có nguy cơ đổ sập do biến đổi khí hậu

(Ảnh: Xinhua/Getty Images)

Theo dữ liệu điều tra báo chí khu vực Arab, giai đoạn 2014 - 2020, có hơn 1.000 tòa nhà trên khắp Ai Cập bị sập hoặc sập một phần, khiến hơn 480 người thiệt mạng. Riêng thành phố Alexandria chiếm tới 287 vụ, con số cao nhất cả nước và gần gấp đôi thủ đô Cairo.

Với dân số khoảng 5,6 triệu người, Alexandria là thành phố lớn thứ 2 của Ai Cập và được mệnh danh là "Hòn ngọc Địa Trung Hải". Tuy nhiên, khung cảnh đẹp đẽ ấy đang bị che phủ bởi nỗi lo sập nhà.

Cuối tháng 7 vừa qua, truyền thông ghi nhận cảnh nhiều người dân phải sinh hoạt tạm bợ giữa đống đổ nát ở quận Al-Raml. Bà Naglaa Abdelnabi (36 tuổi) cho biết gia đình đã sống trong một căn hộ suốt 25 năm, nhưng một ngày trở về thì cả tòa nhà đã biến mất. Không đủ tiền thuê chỗ ở khác, gia đình bà buộc phải quay lại sống bên cạnh đống phế tích.

Ở phía đối diện cảng Alexandria, một chung cư 8 tầng xây dựng cách đây nửa thế kỷ đang nghiêng hẳn về phía một cao ốc bên cạnh. Người dân cho hay từ khi công trình mới khởi công cách đây 10 năm, nước ngầm đã trồi lên, khiến nền móng lún dần. Những vết nứt mới xuất hiện trên cột và tường khiến cư dân lo sợ tòa nhà có thể đổ sập bất cứ lúc nào.

Ban đầu, tình trạng xuống cấp của công trình và công tác bảo trì kém được xem là nguyên nhân chính dẫn đến các vụ sập nhà. Nhưng một nghiên cứu công bố đầu năm nay cho thấy mực nước biển dâng và xói mòn bờ biển mới là tác nhân đáng lo ngại hơn.

Báo cáo cho biết trong 20 năm qua, bờ biển Alexandria bị xói lở trung bình 3,6 m mỗi năm. Sự xâm thực của nước biển kết hợp biến động mực nước ngầm khiến nền đất bị sụt lún, kéo theo hàng loạt vụ sập nhà. Nếu giai đoạn 2001 - 2009 chỉ ghi nhận khoảng 2 vụ sập nhà mỗi năm dọc bờ biển, thì từ 2010 - 2021 con số này tăng vọt lên 22 vụ mỗi năm.

Trước tình hình khẩn cấp, chính phủ Ai Cập đã xây dựng hệ thống đê chắn sóng, lên kế hoạch phá dỡ 7.500 tòa nhà nguy hiểm và triển khai dự án xây mới 55.000 căn hộ tái định cư. Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly đã trực tiếp kiểm tra hiện trường vào tháng 7 và nhấn mạnh sự cấp bách của kế hoạch này.

Trong báo cáo tháng 3/2025, Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cảnh báo mực nước biển toàn cầu đã tăng gấp đôi trong 30 năm qua - từ 2,1 mm/năm (1993 - 2002) lên 4,7 mm/năm (2014 - 2024). WMO kêu gọi các biện pháp khẩn cấp để ứng phó, bởi mực nước biển dâng đang hủy hoại hệ sinh thái và cơ sở hạ tầng tại nhiều vùng ven biển.

Không chỉ Ai Cập, nhiều quốc gia như Tunisia, Italy hay Mỹ cũng đã ghi nhận tình trạng công trình hư hại vì xói mòn bờ biển. Điều này cho thấy, việc xây dựng các đối sách quốc tế chống biến đổi khí hậu không chỉ cấp bách, mà còn mang tính sống còn.