Khám phá nghệ thuật truyền thống Nam Bộ qua trưng bày “Tượng gốm Sài Gòn xưa”

Sự kiện do Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Bảo tàng TP Hồ Chí Minh, Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ và Hội Cổ vật Thành phố đồng tổ chức.

Trưng bày chuyên đề giới thiệu hơn 50 hiện vật tiêu biểu, được chia thành bốn nhóm chủ đề: tượng thờ Phật giáo, tượng thờ Đạo giáo, tượng thờ dân gian và tượng trang trí kiến trúc.

Các hiện vật này thuộc dòng gốm Sài Gòn, xuất hiện từ thế kỷ XVIII - XIX, mang tạo hình độc đáo, phản ánh đời sống tâm linh phong phú của người dân Nam Bộ xưa.

Nhóm tượng thờ Phật giáo có các pho tượng Quan Âm Bồ Tát, La Hán, Hộ Pháp, Tiêu Diện… thể hiện qua nhiều tư thế và trang phục khác nhau.

Ở nhóm tượng thờ Đạo giáo, nổi bật là bộ Tam Quan Đại Đế gồm 9 tượng, trong đó ba vị chính là Thiên Quan, Địa Quan, Thủy Quan cùng sáu người hầu đứng chầu. Nhóm tượng thờ dân gian quy tụ nhiều tác phẩm độc đáo như tượng Ngọc Hoàng, Phúc Đức Thổ Địa, Chúa Tiên Nương Nương, Diêm Vương…

Trong khi đó, nhóm tượng trang trí kiến trúc lại mang sắc thái sinh động với hình tượng các nhân vật Đạo giáo và dân gian quen thuộc như Bát Tiên, Ông Nhật, Bà Nguyệt, Lưu Hải câu cóc, Ngọc Nữ dâng bình…

Bên cạnh giá trị thẩm mỹ, một số tác phẩm còn có giá trị lịch sử với những dòng minh văn chữ Hán ghi rõ niên đại chế tác, tên lò gốm và địa điểm sản xuất. Đây là nguồn tư liệu quý, góp phần giúp các nhà nghiên cứu nhận diện và hiểu sâu hơn về dòng gốm Sài Gòn xưa.

Ông Hoàng Anh Tuấn - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh - chia sẻ: "Mỗi bức tượng là một câu chuyện, là biểu hiện của lòng tin và tâm nguyện gửi gắm vào đất - minh chứng cho tinh thần sáng tạo cùng đời sống tâm linh phong phú của người Sài Gòn xưa".

Trưng bày không chỉ là cuộc gặp gỡ giữa hiện vật và người xem, mà còn là cuộc đối thoại giữa quá khứ và hiện tại. Trong ánh men nâu trầm hay đa sắc, qua những đường nét tạo hình từ mộc mạc đến tinh xảo, người xem như thấy lại hình bóng một Sài Gòn xưa - nơi nghệ thuật dân gian hòa quyện cùng niềm tin tâm linh, nơi cái đẹp được sinh ra từ chính đời sống lao động bình dị.