Kế hoạch của ông Trump kêu gọi một lộ trình rõ ràng. Trước hết, nếu cả Israel và Hamas đồng ý, chiến tranh sẽ chấm dứt ngay lập tức. Trong vòng 72 giờ, tất cả con tin, dù còn sống hay đã chết, phải được Hamas phóng thích. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho 250 tù nhân Palestine án chung thân và 1.700 người Gaza bị bắt giữ. Các thành viên Hamas cam kết sống hòa bình và giao nộp vũ khí sẽ được ân xá, những ai muốn rời Gaza sẽ được tạo điều kiện. Viện trợ nhân đạo sẽ được đưa vào Gaza ngay lập tức mà không bị can thiệp.
Về tương lai của Gaza, kế hoạch đề xuất một cơ chế quản lý tạm thời bởi một ủy ban kỹ trị phi chính trị, dưới sự giám sát của một Hội đồng Hòa bình quốc tế do chính ông Trump đứng đầu. Một lực lượng ổn định quốc tế tạm thời sẽ được triển khai để hỗ trợ an ninh và đào tạo lực lượng cảnh sát Palestine. Kế hoạch nhấn mạnh Israel sẽ không chiếm đóng hay sáp nhập Gaza, và quân đội Israel sẽ rút dần khỏi vùng lãnh thổ này.
Khói bốc lên sau cuộc pháo kích của quân đội Israel tại Dải Gaza, nhìn từ miền Nam Israel ngày 30/9/2025 (Ảnh: AP)
Kế hoạch của Tổng thống Trump ngay lập tức nhận được nhiều luồng ý kiến trái chiều. Trong khi lãnh đạo nhiều nước tuyên bố ủng hộ và bày tỏ hoan nghênh thiện chí để giải quyết xung đột, thì cũng có ý kiến hoài nghi về kết quả của kế hoạch này.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen hoan nghênh cam kết chấm dứt chiến tranh ở Gaza, kêu gọi các bên nắm bắt cơ hội, đồng thời khẳng định giải pháp hai nhà nước vẫn là con đường khả thi duy nhất để đạt tới hòa bình lâu dài ở Trung Đông. Một tuyên bố chung của Saudi Arabia, Jordan, UAE, Indonesia, Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar và Ai Cập cũng bày tỏ ủng hộ đề xuất, nhấn mạnh sẵn sàng tham gia tích cực với Mỹ và các bên để hoàn tất thỏa thuận và bảo đảm việc thực thi.
Một số ý kiến từ người dân và các bên liên quan cũng phản ánh sự thận trọng. Nhà văn Israel Susan Kennedy cho rằng cần phải chấm dứt chiến tranh và đưa con tin về, dù cho rằng điều này đến quá muộn sau nhiều thương vong. Ông Mohammed Baaloucheh, người Palestine đi lánh nạn, bày tỏ lo ngại người dân Palestine không được đề cập rõ trong kế hoạch. Trong khi đó, lãnh đạo lực lượng Hồi giáo Palestine Ziad al-Nakhala phản đối, cho rằng đây chỉ là thỏa thuận giữa Mỹ và Israel.
Một gia đình dựng lều gần trường học của Liên hợp quốc được dùng làm nơi trú ẩn cho người Palestine sơ tán ở Khan Younis ngày 30/9/2025 (Ảnh: AP)
Câu hỏi lớn nhất lúc này là liệu kế hoạch có thực sự mang lại hòa bình bền vững cho Gaza. Giới phân tích đưa ra nhiều kịch bản. Nếu Hamas đồng ý, tiến trình sẽ bắt đầu với ngừng bắn, trao trả con tin và tái thiết Gaza dưới giám sát quốc tế, nhưng việc giải giáp và lập chính quyền mới sẽ là thách thức lớn. Nếu Hamas từ chối, Israel như cảnh báo của Thủ tướng Netanyahu sẽ "tự mình kết thúc công việc" với sự hậu thuẫn của Mỹ, dẫn đến nguy cơ leo thang xung đột.
Theo TS. Sina Azodi, Đại học George Washington (Mỹ), Hamas cuối cùng sẽ phải đồng ý với kế hoạch vì không còn lựa chọn khác. Trong khi đó, hàng triệu người dân Gaza vẫn phải đối mặt với những bất định từ vòng xoáy chính trị.
Như vậy, kế hoạch 20 điểm của ông Trump đã mở ra một cánh cửa hy vọng cho hòa bình tại Gaza. Tuy nhiên, lộ trình này sẽ phải vượt qua nhiều thách thức: sự chấp thuận của Hamas, vấn đề giải giáp và xây dựng thể chế mới tại Gaza, cũng như dung hòa với giải pháp hai nhà nước lâu dài mà cộng đồng quốc tế hướng tới. Thành công hay thất bại của kế hoạch phụ thuộc vào quyết định từ tất cả các bên.
Bình luận (0)