Israel đóng cửa khẩu Allenby, thúc đẩy sáp nhập Bờ Tây

Một lá cờ Israel tung bay trên Đồi Nam Hebron ở Bờ Tây. (Ảnh: Getty Images)

Hiện chưa rõ lý do cụ thể cho quyết định này. Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Cơ quan Quản lý Sân bay Israel, đơn vị trực tiếp điều hành cửa khẩu, chưa đưa ra phản hồi, một phần do Israel đang trong kỳ nghỉ lễ.

Trước đó, ngày 22/9, Cơ quan Quản lý Sân bay Israel cho biết Allenby đã mở lại cho khách du lịch sau sự cố một tài xế xe tải người Jordan nổ súng tại đây, khiến 2 binh sĩ Israel thiệt mạng. Tuy nhiên, hôm 23/9, Tổng cục An ninh Công cộng Jordan xác nhận phía Israel đã đóng cửa khẩu với cả hành khách và hàng hóa "cho đến khi có thông báo mới".

Cửa khẩu Allenby từ lâu giữ vai trò sống còn đối với hoạt động thương mại giữa Bờ Tây và Jordan, đồng thời là điểm xuất nhập cảnh quan trọng đối với người Palestine, khi họ không được phép sử dụng trực tiếp các sân bay quốc tế của Israel.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng chính trị gia tăng khi nhiều quốc gia phương Tây, gồm Anh, Canada, Bồ Đào Nha và Australia, vừa chính thức công nhận Nhà nước Palestine. Sự kiện này diễn ra ngay trước thềm Khóa họp Đại hội đồng Liên hợp quốc lần thứ 80 tại New York, với sự tham dự của hơn 140 nguyên thủ quốc gia và chính phủ, nơi vấn đề Palestine - Israel dự kiến sẽ là tâm điểm tranh luận.

Tại Israel, phản ứng từ giới lãnh đạo cứng rắn vô cùng gay gắt. Thủ tướng Netanyahu ngày 22/9 khẳng định sẽ không bao giờ có một Nhà nước Palestine. Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir gọi việc công nhận là "phần thưởng cho những kẻ sát nhân", đồng thời kêu gọi "các biện pháp đáp trả ngay lập tức". Ông thậm chí thúc giục áp đặt chủ quyền của Israel lên toàn bộ khu vực Bờ Tây - nơi sinh sống của hơn 3 triệu người Palestine - và "nghiền nát" Chính quyền Palestine.

Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich cũng gây sức ép buộc chính phủ loại bỏ "ảo tưởng về Nhà nước Palestine" khỏi chương trình nghị sự và đẩy nhanh tiến trình sáp nhập Bờ Tây. Cả hai nhân vật này từ lâu là những người ủng hộ chính sách tái lập các khu định cư Do Thái tại Gaza, nơi Israel đang tiến hành chiến dịch quân sự mà Liên hợp quốc nhiều lần lên án là "hành động diệt chủng".

Một số Bộ trưởng khác trong chính phủ Thủ tướng Netanyahu, bao gồm cả Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz, cũng được cho là nghiêng về phương án sáp nhập toàn diện Bờ Tây. Tuy nhiên, theo các nguồn tin ngoại giao, Tel Aviv vẫn phải cân nhắc kỹ lưỡng để bảo đảm có sự hậu thuẫn từ Mỹ trước khi đưa ra quyết định.

Hồi đầu tháng 9, Đại hội đồng LHQ tái khẳng định giải pháp hai nhà nước là con đường duy nhất để giải quyết xung đột, với chỉ Mỹ, Israel và 8 quốc đảo Thái Bình Dương bỏ phiếu phản đối. Trong khi đó, Nga và nhiều quốc gia khác nhấn mạnh rằng chấm dứt chiến tranh Gaza và thành lập Nhà nước Palestine độc lập là giải pháp duy nhất để đạt hòa bình lâu dài ở Trung Đông.