Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi (Ảnh: AP)
Trong thư gửi Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, Tổng Giám đốc Rafael Grossi nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của IAEA và đề xuất sớm gặp mặt để nối lại hợp tác. Ông cho biết các thanh sát viên của IAEA vẫn ở lại Iran trong suốt thời gian xung đột xảy ra và sẵn sàng quay lại các địa điểm để xác minh kho vật liệu hạt nhân - bao gồm hơn 400 kg uranium làm giàu tới 60%, được kiểm tra lần cuối ngay trước các cuộc không kích của Israel vào ngày 13/6.
Lời kêu gọi của ông Grossi được đưa ra sau khi xung đột Israel - Iran kéo dài 12 ngày gây thiệt hại nghiêm trọng cho một số cơ sở hạt nhân của Iran.
Phát biểu trong cuộc trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình France 2 của Pháp, ông Grossi nêu rõ: “Việc Iran hợp tác với chúng tôi (IAEA) không phải là ân huệ mà là nghĩa vụ pháp lý chừng nào Iran còn là một bên tham gia Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT)”.
Theo cập nhật trên trang web của IAEA, các cơ sở hạt nhân tại Arak, Esfahan, Fordow và Natanz đều ghi nhận thiệt hại, nhưng không phát hiện mức phóng xạ tăng lên bên ngoài các địa điểm này. Tuy nhiên, cơ quan này cảnh báo một số khu vực bị ảnh hưởng có thể đã xảy ra tình trạng phát tán cục bộ chất phóng xạ và hóa chất. Ông Grossi nhấn mạnh rằng không bao giờ được xem các cơ sở hạt nhân là mục tiêu quân sự, do nguy cơ gây ra những sự cố phóng xạ nghiêm trọng.
IAEA cũng cho biết hiện chưa thể xác nhận toàn bộ chương trình hạt nhân của Iran chỉ phục vụ mục đích hòa bình, nhưng không đưa ra kết luận về sự tồn tại của một chương trình vũ khí hạt nhân có phối hợp.
Hình ảnh vệ tinh do Maxar cung cấp vào ngày 18/6 cho thấy tổng quan về tòa nhà lò phản ứng nước nặng Arak của Iran sau khi bị Israel không kích vào lò phản ứng (Ảnh: AP)
Trong khi đó, một báo cáo sơ bộ của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ (DIA) đánh giá, các cuộc không kích gần đây của Mỹ chỉ khiến chương trình hạt nhân của Iran bị gián đoạn trong thời gian ngắn, có thể chỉ trong 1 - 2 tháng. Đánh giá này mâu thuẫn với tuyên bố từ Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Pete Hegseth - những người khẳng định chiến dịch quân sự đã xóa sổ chương trình hạt nhân của Iran.
Trước đó, vào ngày 23/6, truyền thông Iran đưa tin Ủy ban An ninh quốc gia của Quốc hội nước này đã thông qua một dự luật nhằm đình chỉ hoàn toàn sự hợp tác của Tehran với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) của Liên hợp quốc.
Hãng thông tấn bán chính thức Tasnim của Iran trích dẫn lời phát ngôn viên của ủy ban Ebrahim Rezaei cho biết theo dự luật, việc lắp đặt camera giám sát, cho phép thanh sát và nộp báo cáo cho IAEA sẽ bị đình chỉ. Dự luật này cần được Quốc hội Iran thông qua tại phiên họp toàn thể để chính thức được thực thi.
Cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Mohammad Baqer Qalibaf tiết lộ cơ quan lập pháp này đang xem xét thông qua dự luật đình chỉ hợp tác giữa Iran với IAEA cho đến khi Tehran có được sự đảm bảo khách quan từ tổ chức này. Ông Baqer Qalibaf cho rằng IAEA không hoàn thành các nghĩa vụ của mình và đã trở thành một công cụ chính trị, đồng thời tái khẳng định việc Tehran không có ý định phát triển vũ khí hạt nhân.
Bình luận (0)