Gỡ nút thắt thanh toán cho nhà đầu tư ngoại
Nâng hạng thị trường chứng khoán có thể nói là kỳ vọng lớn nhất của thị trường chúng ta trong giai đoạn cuối năm 2025. Ngay trong Công điện số 159 mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo: Thực hiện quyết liệt các giải pháp phát triển thị trường chứng khoán ổn định, an toàn, lành mạnh, trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế, góp phần hỗ trợ chính sách tiền tệ. Khẩn trương hoàn thiện các tiêu chí theo quy định để đáp ứng việc nâng hạng thị trưởng chứng khoán từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi.
Trong lần đánh giá gần nhất vào tháng 3/2025, 7/9 tiêu chí cần thiết đã đạt. Hai tiêu chí còn khuyết với thị trường chứng khoán Việt Nam ở các kỳ đánh giá trước bao gồm Chu kỳ thanh toán và Cách giải quyết liên quan tới giao dịch thất bại của nhà đầu tư nước ngoài.
Trong đánh giá gần đây, đội ngũ phân tích toàn cầu của HSBC cho biết, hai nút thắt này đã được giải quyết với Thông tư 68 cũng như Luật Chứng khoán sửa đổi hiệu lực từ ngày 1/1/2025 cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được giao dịch mua cổ phiếu mà không cần ký quỹ 100% tiền.
Thống kê cho biết, từ khi hệ thống giao dịch KRX đi vào vận hành, thị trường đã ghi nhận hơn 90.000 giao dịch non-prefunding (không ký quỹ tiền trước của khối ngoại) với tổng giá trị trên 103.709 tỷ đồng, tăng đáng kể so với giai đoạn trước đó. Giao dịch non-prefunding hiện chiếm tỷ trọng 70% tổng giá trị giao dịch của khối ngoại. Cơ chế xử lý giao dịch thất bại cũng phát huy hiệu quả khi chỉ có 4 giao dịch thất bại trong hàng trăm ngàn giao dịch non-prefunding và đều được xử lý an toàn.
Bà Nguyễn Thị Hằng Nga - Tổng Giám đốc Công ty quản lý quỹ Vietcombank (VCBF) cho biết: "Triển vọng nâng hạng của thị trường chứng khoán có vẻ như rõ ràng hơn. Một số công ty chứng khoán thậm chí đang tính xác suất mà chúng ta được nâng hạng có thể 90 đến hơn 90 %. Và một điểm rất quan trọng là Chính phủ hiện tại đang thực hiện các chính sách, chính sách nới lỏng cả về tiền tệ và tài khóa để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế".
Quan tâm của một số tổ chức quốc tế hiện chỉ liên quan tới giới hạn sở hữu khối ngoại trong một số ngành như ngân hàng, hàng không và viễn thông tại Việt Nam. Điều này có nghĩa khi nhà đầu tư nước ngoài đã nắm 50% cổ phần công ty, họ có thể giao dịch với các nhà đầu tư nước ngoài khác. Khi đó, sẽ hình thành giá riêng cho khối ngoại. Đây không phải là yêu cầu bắt buộc của FTSE để tái phân loại, nhưng có thể trở thành vấn đề được nhà đầu tư nêu ra. Đại diện Ủy ban chứng khoán Nhà nước cho biết cũng đã có giải pháp cho vấn đề này bằng cách hình thành thêm các quỹ ETF.
Ông Bùi Hoàng Hải - Phó chủ tịch Ủy ban chứng khoán Nhà nước chia sẻ: "Thị trường chứng khoán nâng hạng cũng có nghĩa là chúng ta sẽ thu hút được một lượng rất lớn của các nhà đầu tư có tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Chúng tôi hiện nay đã cùng với Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam cùng với các Sở đã, đang rà soát lại các quy chế về chỉ số để tạo ra sự linh hoạt hơn, cũng sẽ là giải pháp tăng, đa dạng hóa các loại hình quỹ, ví dụ như các quỹ ETF và quỹ mở để có điều kiện thuận lợi hơn trong việc phát triển".
Theo kịch bản lạc quan nhất HSBC đưa ra, việc FTSE nâng hạng có thể hút tối đa 10,4 tỷ USD vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, HSBC lưu ý dòng vốn thực tế sẽ phân bổ theo từng giai đoạn. Bởi FTSE thường báo trước khoảng 6 tháng khi thay đổi phân loại một thị trường.
Thống kê cho biết, từ khi hệ thống giao dịch KRX đi vào vận hành, thị trường đã ghi nhận hơn 90.000 giao dịch non-prefunding
Thị trường quốc tế nhiều kỳ vọng Mỹ hạ lãi suất
Theo thống kê tính đến ngày 1/9, chỉ có 12 cổ phiếu trong VN-Index hết tỷ lệ sở hữu, còn gọi là room ngoại. VN-Index có mức room ngoại trung bình 42%, trong khi tỷ lệ nắm giữ thực tế của khối này mới đạt khoảng 17%, tức là chưa bằng một nửa giới hạn. Dòng tiền ngoại tham gia thị trường sau khi nâng hạng thành công vẫn có nhiều dư địa giải ngân. Ngoài ra, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đang đón làn sóng phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) với khá nhiều ngân hàng, công ty chứng khoán, tổ chức tài chính lên sàn, đóng góp lượng hàng hóa mới rất đáng kể.
Tuy nhiên, một câu hỏi cần đặt ra thời điểm này là khối ngoại lại đang bán ròng khá nhiều. Tháng 8 vừa qua họ bán ròng kỷ lục lên đến 42.000 tỷ đồng, tính từ đầu năm đến nay, con số này còn lên tới 73.000 tỷ đồng.
Theo các chuyên gia, có những nhà đầu tư ngoại đã đủ kỳ vọng sau một thời gian dài ở Việt Nam, họ có quyền bán, chốt lời và tìm kiếm các cơ hội khác. Tuy nhiên, khi việc nâng hạng được xác nhận, chúng ta sẽ đón những dòng vốn ngoại mới tham gia vào thị trường. Ngoài ra, một kỳ vọng đáng chú ý khác là trong tháng 9 này, Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khả năng cao sẽ hạ lãi suất. Điều đó sẽ giúp vấn đề tỷ giá VND/USD hạ nhiệt, gián tiếp hấp dẫn dòng vốn ngoại trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tại hội nghị chuyên đề Jackson Hole cuối tháng 8, triển vọng hạ lãi suất cuối năm đã được Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ - Fed Jerome Powell nhắc tới, sau nhiều tháng ông giữ thái độ thận trọng trong vấn đề này.
Ông Jerome Powell - Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nêu ý kiến: "Mặc dù thị trường lao động dường như vẫn cân bằng, nhưng đang có sự chậm lại đáng kể cả ở cung và cầu lao động. Điều này cho thấy rủi ro suy giảm việc làm và thất nghiệp đang gia tăng. Những sự dịch chuyển trong cán cân về rủi ro có thể sẽ đòi hỏi chúng tôi phải có điều chỉnh trong chính sách".
Điều này càng được củng cố khi tuần trước, dữ liệu việc làm công bố tháng 8 đã tiếp tục cho thấy những tín hiệu kém tích cực, với số lượng việc làm mới chỉ khoảng 22.000 việc làm, trong khi tỷ lệ thất nghiệp lên cao nhất trong vòng 4 năm trở lại đây.
Ông Mark Hamrick - Chuyên gia kinh tế cấp cao, Công ty Bankrate nhận định: "Dù tỷ lệ thất nghiệp này chưa gọi là khủng hoảng, nhưng từ tháng 4 đến nay, hoạt động tuyển dụng đã sụt giảm, khiến thị trường lao động có nguy cơ suy yếu thêm và có thể kéo tỷ lệ thất nghiệp lên cao hơn nữa".
Nhiều chuyên gia nhận định, đây là cơ sở rõ ràng để Fed hành động ngay ở cuộc họp tháng 9 tới, cũng như các tháng còn lại của năm nay.
Ông Suan Tech Kin - Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Tập đoàn UOB đưa ra ý kiến: "Nhìn chung, lãi suất tại Mỹ sẽ giảm, bởi theo tôi, thị trường lao động hiện đang là vấn đề đáng lo ngại hơn. Việc tỷ lệ thất nghiệp tăng lên sẽ củng cố lập luận cho việc cắt giảm lãi suất. Đó là lý do tại sao chúng tôi dự báo lãi suất tại Mỹ sẽ giảm 0,25 điểm % trong tháng 9, sau đó có thể là cả tháng 10 và tháng 12 năm nay".
Theo công cụ CME FedWatch, hiện thị trường Mỹ đang dự đoán tới gần 90% khả năng Fed sẽ hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp tháng 9 này. Còn với các thị trường quốc tế, bài toán lãi suất của Fed cũng đang được các nhà đầu tư quan sát kỹ lưỡng, bởi triển vọng hạ lãi suất có thể kéo tỷ giá đồng USD cũng như lợi suất trái phiếu Mỹ đi xuống, qua đó tăng sức hút với các tài sản ở những thị trường này.
Liên quan đến kỳ vọng đầu tư gắn với việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam có lẽ cũng đã phản ánh nhiều vào nhịp tăng vô cùng ấn tượng hơn 4 tháng qua của chỉ số VN-Index, từ dưới 1.100 điểm có lúc lên hơn 1.700 điểm. Theo thống kê, định giá toàn thị trường theo P/E hiện ở mức 15,4 lần - cao hơn mức trung bình dài hạn và P/E dự phóng của năm 2025 là 13,3 lần, cho thấy mặt bằng giá hiện tại đã phản ánh đáng kể kỳ vọng vào tăng trưởng.
Có thể khi sát thời điểm nâng hạng, chúng ta sẽ vẫn chứng kiến thị trường chứng khoán điều chỉnh. Điều này hết sức bình thường và sự phân hóa cũng sẽ xuất hiện với nhiều cổ phiếu tăng tốt. Bởi kỳ vọng giờ sẽ hướng về câu chuyện kết quả kinh doanh quý III, về những doanh nghiệp có câu chuyện riêng gắn với nội tại kinh tế nước nhà, cũng như dữ liệu kinh tế thực sau khi thuế đối ứng với Hoa Kỳ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8.
Bình luận (0)