Ở giai đoạn tiền kỳ, ekip thực hiện đã dành 2 tháng tìm hiểu và nghiên cứu đề tài, 2 ngày bay qua nửa vòng trái đất, và hơn 10 ngày rong ruổi ở vùng đất đỏ miền Tây Cuba. Chỉ với 3 thành viên, 2 chiếc máy quay, đoàn đã gói ghém mọi nỗ lực, mồ hôi và niềm tin để hoàn thành một bộ phim tài liệu đặc biệt.
Đoàn phim cùng các chuyên gia nông nghiệp Việt Nam, Cuba và nông dân Cuba trên cánh đồng lúa.
Quay phim trang bị máy quay gọn nhẹ để dễ di chuyển trong khi tác nghiệp.
Cận cảnh những hạt giống của Việt Nam thu hoạch trên đất Cuba.
Mùa hè ở Cuba nắng chói chang, trong khi hệ thống điện sinh hoạt không ổn định. Với quay phim Doãn Lưu, thách thức không chỉ là khung hình, mà còn là việc giữ cho thiết bị hoạt động trong điều kiện thiếu điện, thiếu nước. "Mọi sự chuẩn bị về thiết bị chúng tôi đều tính đến 200% từ pin sạc cho tới ánh sáng bổ trợ để không bỏ lỡ khoảnh khắc nào," anh kể.
Quay phim Doãn Lưu chia sẻ về hành trình tác nghiệp đáng nhớ.
Khó khăn lớn khác đến từ lịch quay dày và quãng đường di chuyển xa, trong khi số ngày sản xuất hạn chế. Cùng với sự giúp sức nhiệt tình của cộng đồng du học sinh và những người bạn Cuba, hành trình trở nên nhẹ nhõm hơn, giúp đoàn giữ được tinh thần và sức khỏe để hoàn thành công việc.
Thu hoạch lúa trên cánh đồng nắng gắt.
Phút nghỉ ngơi hiếm hoi của đoàn phim giữa cánh đồng nắng.
Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ cho biết, việc chọn đề tài cho một chương trình đặc biệt kỷ niệm 80 năm Quốc khánh là một quyết định không hề dễ dàng. Anh và ekip đã phải cân nhắc nhiều phương án để tìm ra một thông điệp vừa đủ lớn lao, vừa gần gũi, và đủ xứng đáng để trở thành bộ phim VTV Đặc biệt trong dịp trọng đại này. Từ sự đồng thuận và ủng hộ của lãnh đạo cùng tập thể sáng tạo, ý tưởng về Hạt giống hạnh phúc đã ra đời.
Theo anh, bộ phim mang một cách tiếp cận khác biệt so với nhiều tác phẩm trước đây. Giá trị độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc không chỉ là câu chuyện của một dân tộc đã đi qua chiến tranh và xây dựng đất nước, mà còn nằm ở khả năng trao gửi những thành quả ấy cho bạn bè, cho những quốc gia anh em. Với đạo diễn, phim tài liệu không dừng lại ở những hình ảnh minh chứng hoành tráng, mà quan trọng hơn chính là sự gần gũi, khả năng đi sâu vào cảm xúc thật sự của con người.
Ekip VTV Đặc biệt cùng các chuyên gia, người dân Cuba phía trước "Nhà Việt Nam” giữa cánh đồng mẫu lớn ở Cuba.
Khung cảnh yên bình ở Cuba qua lăng kính ekip thực hiện VTV Đặc biệt "Hạt giống hạnh phúc".
Hành trình làm phim tại Cuba vì thế được ví như một chuyến đi không thể đoán trước. Ngay từ khi bắt đầu, đoàn cũng có nhiều lo lắng về chuyện ăn uống, tác nghiệp hay sinh hoạt ở một đất nước xa lạ, lần đầu tiên đặt chân đến. Và đúng như dự liệu, thử thách xuất hiện từ nhiều phía. Nhưng chính trong hoàn cảnh ấy, ekip đã nhận được sự hỗ trợ lớn từ phía nước bạn, cũng như những người Việt đang sinh sống, làm việc, học tập tại Cuba.
Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ
MỖI CHUYẾN ĐI LÀ MỘT MÙA GIEO MỚI
Với đạo diễn Nguyễn Đức Đệ, mỗi chuyến đi làm phim tài liệu không chỉ ghi lại những hình ảnh phản ánh hiện thực, mà còn chuyển tải những giá trị sâu xa về con người và cuộc sống.
Phóng viên: Cảm xúc của anh trước ngày phim tài liệu VTV Đặc biệt "Hạt giống hạnh phúc" sắp lên sóng ra sao?
- Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ: Có những chuyến đi khép lại, nhưng dư âm thì còn mãi. Nó như một khúc nhạc ngân dài, dẫu đã tắt tiếng vẫn còn rung trong lồng ngực. Với chúng tôi, hành trình dài hơn nửa vòng trái đất đến Cuba chỉ để chứng kiến và kể một câu chuyện giản dị theo cách thật gần.
Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ.
Vì sao anh chọn câu chuyện của giống lúa CT16 ở Cuba làm chủ đề cho phim tài liệu VTV Đặc biệt?
- Tôi luôn tin rằng mọi thứ lớn lao đều khởi đầu từ một điều nhỏ bé. Và chúng tôi kể về một hạt lúa. Trong dáng hình nhỏ nhoi ấy có cả một mùa gặt, có cả nỗi niềm của những người Việt mang trái tim sẻ chia. Hạt lúa ấy không chỉ là nông sản, nó còn là ký ức, là tình bạn, là niềm tin rằng giữa thế giới rộng lớn này, vẫn có những dân tộc biết gắn bó, kề vai sát cánh cùng nhau.
Cuba có những điều kiện sản xuất rất khắc nghiệt. Anh và ekip đã xử lý bài toán kỹ thuật ghi hình trong hoàn cảnh này ra sao?
- Chúng tôi ở huyện Los Palacios, tỉnh Pinar del Río là nơi có những cánh đồng đất đỏ khát nước, những ngôi nhà nhỏ nằm lặng im. Đoàn phải sống trong điều kiện thiếu điện, thiếu nước. Đêm tối đặc quánh, chỉ còn tiếng muỗi vo ve và tiếng côn trùng ngân như bản nhạc buồn. Nhưng chính từ trong thiếu thốn ấy, chúng tôi học cách lắng nghe đời sống bằng máy quay.
Máy quay của chúng tôi không chỉ thu hình, mà lắng nghe cả tiếng thở dài vì nhớ nhà, tiếng thở gấp gáp vì cái nóng đổ lửa, tiếng thở phào khi nhìn mầm lúa xanh nhú lên từ đất Cuba. Ống kính như một con mắt biết khóc, run rẩy khi bắt gặp chuyên gia Việt Nam lặng lẽ giấu đi nỗi niềm riêng để cùng người Cuba gieo niềm hạnh phúc. Nó lặng im khi chứng kiến tiếng cười vỡ òa của nông dân Cuba trước bông lúa đầu tiên trổ vàng. Máy quay không biết nói, nhưng nó lưu giữ hân hoan và cả những vất vả lặng thầm, như một cuốn nhật ký không chữ.
Tác nghiệp tại Cuba là hành trình khó quên với đạo diễn Nguyễn Đức Đệ.
Với anh, làm thế nào để một bộ phim tài liệu vừa giữ được sự chân thực của nhân vật, vừa mang tính khái quát để chuyển tải thông điệp lớn lao hơn?
- Người ta thường nghĩ ngoại giao là ở hội trường lớn. Nhưng tôi thấy, đôi khi ngoại giao bắt đầu từ một hạt lúa. Một hạt lúa Việt Nam gieo trên đất Cuba, lớn lên bằng mồ hôi chung của hai dân tộc, rồi trổ bông thành tình bạn, thành sẻ chia, thành niềm tin rằng tương lai, dù gian nan, vẫn có thể ngọt lành. Ngoại giao không nhất thiết cần những diễn văn dài. Nó có thể đến từ một mùa gặt, một cánh đồng vàng, một nụ cười rạng rỡ.
Bộ phim Hạt giống hạnh phúc sẽ được lên sóng lúc 20h10 ngày 2/9 tại Việt Nam và song song trên sóng Truyền hình quốc gia Cuba. Đây là một niềm hạnh phúc và vinh dự khi chúng tôi được góp phần nhỏ, để ngày Quốc khánh, ngày của Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, không chỉ là ký ức, mà còn là nhịp cầu nối hiện tại với tương lai, nối Việt Nam với Cuba.
Trong hành trình này, khoảnh khắc tác nghiệp nào khiến anh nhớ nhất?
- Với tôi, mỗi chuyến đi là một mùa gieo mới. Mỗi khung hình là một hạt giống, mỗi bộ phim là một cánh đồng. Có thể lặng im, có thể bị quên lãng, nhưng rồi sẽ có ngày, hạt giống ấy nảy mầm trong trái tim ai đó. Đó mới chính là phần thưởng lớn nhất.
Những ngày ở Cuba dạy tôi rằng hạnh phúc đôi khi không ồn ào. Nó bắt đầu từ một giọt mồ hôi, một bát cơm sẻ chia, một nụ cười dưới nắng. Làm phim tài liệu cũng vậy: đó là hành trình vất vả, có những đêm hậu kỳ trong bóng tối đặc quánh, những ngày quay mệt nhoài. Nhưng cũng có khoảnh khắc ngập tràn ánh sáng, khi thấy hạt giống của mình nảy mầm. Tôi biết ơn Trưởng đoàn Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh, bạn quay phim Doãn Lưu là những người đã cùng tôi viết nên một hành trình đẹp, củng cố niềm tin rằng: chỉ cần còn gieo hạt, thì hạnh phúc sẽ còn ở lại.
Với thời lượng 60 phút, phát sóng vào lúc 20h10 ngày 2/9/2025 trên kênh VTV1, phim tài liệu Hạt giống hạnh phúc hứa hẹn sẽ trở thành một dấu ấn truyền hình đặc biệt trong dịp 80 năm Quốc khánh.
Bình luận (0)