Hai kịch bản đường đi bão số 11: Miền Bắc đứng trước nguy cơ mưa lũ lớn

Sáng 3/10, bão Matmo - cơn bão số 21 trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương đã vượt qua đảo Lu-Dông (Philippines) và đi vào Biển Đông, trở thành cơn bão số 11 trong năm 2025. Với đặc điểm cường độ mạnh, di chuyển nhanh, bão số 11 đòi hỏi miền Bắc và Bắc Trung Bộ phải nâng cao sự chủ động ứng phó với nguy cơ mưa lũ cực đoan trong nhiều ngày.

Theo dự báo của các Trung tâm Khí tượng quốc tế, bão MATMO sẽ tiếp tục mạnh lên khi đi qua khu vực phía Đông bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), có thể đạt cường độ cấp 12-13. Khi tiến vào Vịnh Bắc Bộ, cường độ bão có xu hướng suy yếu xuống cấp 10, nhưng vẫn đủ sức gây gió mạnh, mưa to diện rộng.

Cảnh báo mưa đặc biệt lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Dự báo của Cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam chỉ rõ hai kịch bản di chuyển của bão số 11. Kịch bản thứ nhất, có xác suất tới 70-75%, bão sẽ chịu tác động của áp cao cận nhiệt đới suy yếu nhanh, khiến hướng di chuyển lệch Bắc nhiều hơn và suy yếu mạnh khi áp sát đất liền. Với kịch bản này, vùng gió mạnh trên đất liền chủ yếu ở Quảng Ninh, Hải Phòng, với cấp 8-9; Vịnh Bắc Bộ gió mạnh cấp 9-10. Mưa lớn tập trung ở Bắc Bộ, đặc biệt là trung du và miền núi.

Kịch bản thứ hai, cực đoan hơn, có xác suất 25-30%. Khi áp cao cận nhiệt đới chỉ suy yếu chậm, bão sẽ giữ quỹ đạo di chuyển chủ yếu trên biển, ít suy yếu hơn. Khi đó, gió mạnh cấp 9-10, giật 12-14, có thể bao trùm từ Quảng Ninh xuống đến Ninh Bình. Mưa cũng mở rộng, nguy cơ lũ quét, sạt lở đất gia tăng rõ rệt ở vùng núi phía Bắc.

Chủ động ứng phó bão số 11, không để bất ngờ

Cục Khí tượng Thủy văn đã nâng mức phát tin bão từ 4 bản/ngày lên 8 bản/ngày kể từ chiều 3/10, nhấn mạnh tính cấp bách trong công tác dự báo và cảnh báo. Dự báo mưa lớn do bão số 11 kéo dài từ đêm 5/10 đến hết đêm 7/10, với lượng mưa phổ biến 100-200mm ở Bắc Bộ và Thanh Hóa, có nơi trên 300mm; khu vực trung du, miền núi có thể đạt 150-250mm, thậm chí trên 400mm.

Nguy cơ lũ trên các sông Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An từ ngày 6-9/10 ở mức trên báo động 2 đến trên báo động 3. Đây là mức lũ có thể gây ngập sâu vùng trũng, sạt lở bờ sông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống người dân.

Những con số dự báo này không chỉ là cảnh báo về mưa, gió, lũ, mà còn là tín hiệu nhắc nhở các địa phương không chủ quan. Trong bối cảnh thiên tai ngày càng diễn biến cực đoan, công tác phòng chống bão lũ phải được triển khai theo phương châm "4 tại chỗ": chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ.

Thực tế nhiều năm qua cho thấy, không ít thiệt hại lớn xảy ra không chỉ bởi sức tàn phá của bão, mà còn bởi sự chậm trễ, thiếu quyết liệt trong công tác ứng phó. Vì vậy, khi bão số 11 còn đang di chuyển trên Biển Đông, các tỉnh, thành phố trong khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng trực tiếp cần khẩn trương rà soát, củng cố hệ thống đê điều, hồ đập; chuẩn bị phương án sơ tán dân ở những nơi xung yếu, vùng trũng thấp; kiểm soát an toàn các công trình xây dựng, hệ thống lưới điện.