Hà Nội chuẩn bị triển khai dạy học 2 buổi/ngày ở tất cả các cấp

Bộ GD&ĐT vừa ban hành công văn về việc hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông, thực hiện từ năm học 2025 – 2026.

Theo hướng dẫn, việc dạy học 2 buổi/ngày được phân định rõ giữa buổi 1 và buổi 2 nhằm bảo đảm tính khoa học, linh hoạt và phát triển toàn diện học sinh.

Trong đó, buổi 1 là thời gian thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông chính khóa, bao gồm các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc (đối với các cấp học phổ thông), các môn học tự chọn, môn học lựa chọn, các chuyên đề nâng cao (đối với cấp THPT) theo quy định của Bộ GD&ĐT. Đây là nội dung dạy học bắt buộc nhằm bảo đảm yêu cầu cần đạt của Chương trình Giáo dục phổ thông.

Buổi 2 là thời gian để tổ chức các hoạt động giáo dục bổ trợ, phát triển năng lực, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh chưa đạt theo yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông, giáo dục kỹ năng sống, giáo dục tài chính, giáo dục nghệ thuật, thể chất, STEM/STEAM, hướng nghiệp, trí tuệ nhân tạo, ngoại ngữ… theo định hướng phát triển toàn diện phù hợp với tâm sinh lí học sinh ở từng cấp học.

Việc tổ chức buổi 1, buổi 2 có thể linh hoạt về thời gian, cân đối về thời lượng (không cố định sáng là buổi 1 và chiều là buổi 2), phù hợp với điều kiện của từng nhà trường; khuyến khích các cơ sở giáo dục đa dạng hóa các hình thức dạy học tổ chức các hoạt động giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.

Để bảo đảm các điều kiện tổ chức, triển khai dạy học 2 buổi/ngày, Sở GD&ĐT có vai trò quan trọng trong việc tham mưu UBND tỉnh, TP trực thuộc TƯ điều phối giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng cơ chế chính sách và ban hành hướng dẫn cụ thể.

Các Sở GD&ĐT hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ngày phù hợp với tình hình thực tiễn, bảo đảm rõ lộ trình triển khai thực hiện, rõ nguồn lực được huy động; rõ nội dung và phương pháp dạy học, rõ trách nhiệm của các chủ thể, rõ kết quả và chất lượng giáo dục; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các lực lượng xã hội trên địa bàn trong quá trình triển khai để đạt hiệu quả cao nhất. Việc bố trí giáo viên, cơ sở vật chất phải căn cứ thực tiễn và điều kiện địa phương, bảo đảm không gây quá tải với học sinh, giáo viên và cha mẹ học sinh.

Các cơ sở giáo dục đại học, viên nghiên cứu có trường phổ thông hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông trực thuộc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày theo đúng quy định.

Cũng theo công văn hướng dẫn, các cơ sở giáo dục phổ thông có trách nhiệm khảo sát nhu cầu học tập của học sinh ở buổi 2 trước khi bắt đầu năm học mới để có phương án tổ chức các nội dung giáo dục đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh và phù hợp với điều kiện của nhà trường; công khai kế hoạch, nội dung, thời khóa biểu dạy học 2 buổi/ngày đối với học sinh, cha mẹ học sinh và trên trang thông tin của nhà trường.

Các cơ sở giáo dục phổ thông xây dựng phương án ăn trưa, nghỉ trưa với nội dung, hình thức phù hợp với điều kiện thực tế bảo đảm có sự thống nhất, tự nguyện của học sinh, cha mẹ học sinh và theo các quy định về an toàn trường học, vệ sinh thực phẩm, bảo đảm dinh dưỡng, sức khỏe cho học sinh.

Đồng thời, thực hiện xã hội hóa giáo dục theo quy định của pháp luật, phối hợp với các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạt động giáo dục phù hợp nhằm hỗ trợ việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày bảo đảm thiết thực, hiệu quả, công khai, minh bạch, theo quy định của pháp luật; huy động các chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp,... để tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện của địa phương. Bộ GD&ĐT đề nghị các địa phương tổng hợp ý kiến từ các tổ chuyên môn, giáo viên, báo cáo tình hình thực hiện, đề xuất giải pháp, kiến nghị lên cơ quan quản lí giáo dục cấp trên để được hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời.

Hà Nội chuẩn bị triển khai dạy học 2 buổi/ngày ở tất cả các cấp

Tính đến hết năm học 2024-2025, thành phố Hà Nội có hơn 800 trường tiểu học với gần 800.000 học sinh, toàn bộ đều tổ chức học 2 buổi/ngày, đạt tỷ lệ 100%.

Thành phố Hà Nội có 2.913 trường mầm non và phổ thông các cấp với tổng số hơn 2,2 triệu học sinh.

Việc sắp xếp thời khóa biểu tổ chức dạy học 2 buổi/ngày được thực hiện đúng theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, bảo đảm mỗi ngày không quá 7 tiết học, mỗi tiết 35 phút và dạy tối thiểu 9 buổi/tuần với 32 tiết/tuần.

Theo đánh giá của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, chất lượng dạy học tiếp tục có chuyển biến tích cực. 100% số học sinh được vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học để giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

Các cơ quan quản lý giáo dục chỉ đạo sát sao việc thực hiện chương trình, sách giáo khoa theo đúng kế hoạch ở buổi thứ nhất, đồng thời tổ chức hiệu quả các tiết học tăng cường ở buổi thứ hai.

Trong lĩnh vực giáo dục tiểu học, Hà Nội tiếp tục duy trì thành tích nổi bật. Tính đến trước ngày 1/7/2025, 30/30 quận, huyện, thị xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3.

Cụ thể, tỷ lệ huy động trẻ 6 tuổi ra lớp đạt 100%; tỷ lệ trẻ 11 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học đạt 98,7%; tỷ lệ trẻ đến 14 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học đạt 98,3%.

Tại Hà Nội, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở bậc tiểu học không phải là mới. Hiện 100% trường tiểu học đã áp dụng mô hình này, tạo thuận lợi lớn cho việc thực hiện yêu cầu bắt buộc từ năm học 2025-2026. Các trường hiện tập trung nâng cao chất lượng buổi học thứ hai, bổ sung nhiều nội dung mới như kỹ năng số, văn hóa đọc…

Ở bậc trung học cơ sở (THCS), khoảng 60% số trường đủ điều kiện triển khai. Nhiều đơn vị đã chủ động khảo sát nhu cầu học sinh, chuẩn bị cơ sở vật chất và đội ngũ. Tại Trường THCS Giảng Võ 2 (phường Giảng Võ), dự án xây dựng trường đang gấp rút hoàn thiện để kịp đưa vào sử dụng từ năm học tới. Hiệu trưởng Phạm Thị Hương Giang cho biết, với định hướng trở thành trường chất lượng cao, nhà trường chuẩn bị đầy đủ hệ thống phòng học, phòng bộ môn, khu sinh hoạt, nhà đa năng, phòng ăn… để bảo đảm 100% học sinh học 2 buổi/ngày với chương trình đa dạng.

Với bậc trung học phổ thông (THPT), tỷ lệ trường đủ điều kiện còn thấp, chủ yếu ở khối tư thục. Các trường chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng chương trình buổi hai linh hoạt, gắn định hướng nghề nghiệp.

Nhiều phụ huynh ủng hộ chủ trương nhưng đặt kỳ vọng cao hơn vào chất lượng và quyền lựa chọn. Anh Nguyễn Minh Khoa, phụ huynh một học sinh THCS, chia sẻ: "Tôi không quá lo chuyện thu phí mà muốn biết buổi hai con sẽ học gì, có được chọn nội dung hay không. Nếu con có thể đọc sách ở thư viện, tự học, hoặc tham gia câu lạc bộ kỹ năng thì tôi ủng hộ. Quan trọng là quyền lựa chọn thuộc về học sinh và phụ huynh".

Với học sinh THPT, nhiều ý kiến cho rằng buổi học thứ hai nên hướng vào trải nghiệm nghề nghiệp hoặc học chuyên đề gắn ngành nghề tương lai, thay vì chỉ học văn hóa.

Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, để thực hiện đúng tinh thần hướng dẫn mới của Bộ, các trường cần tăng cường khảo sát nhu cầu thực tế, tổ chức linh hoạt, tránh hình thức hoặc biến tướng thành dạy thêm. Bộ GD&ĐT cũng được đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát.

Hiện tại, ở Hà Nội, dạy học 2 buổi/ngày ở bậc THPT mới triển khai tại các trường chuyên, trường ngoài công lập và một số trường chất lượng cao. Theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, học sinh THPT phải học 6 môn bắt buộc (Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Lịch sử, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Giáo dục thể chất), 2 hoạt động bắt buộc (Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và Nội dung giáo dục địa phương) và chọn 4 trong 9 môn (Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công nghệ, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật). Tuy nhiên, sau 3 năm triển khai, nhiều trường gặp khó khi bổ sung Âm nhạc, Mỹ thuật vào tổ hợp môn lựa chọn do thiếu giáo viên và cơ sở vật chất.

Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) từ năm học 2023-2024 đã mở lựa chọn môn âm nhạc cho học sinh yêu nghệ thuật. Nhà trường cải tạo phòng học nghệ thuật, đáp ứng nguyện vọng và tạo điều kiện để học sinh phát huy năng khiếu.

Trước đó, khi Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 bắt đầu, âm nhạc là môn lựa chọn ở cấp THPT nhưng nhiều trường phải trì hoãn vì thiếu giáo viên chuyên trách, kinh phí hạn chế và chưa có mô hình thực tế. Năm đầu tiên triển khai, Hà Nội chỉ có duy nhất một trường THPT công lập đưa Âm nhạc, Mỹ thuật vào chương trình chính khóa.