Giám đốc điều hành WEF: AI không lấy mất công việc của giới trẻ

Tại phiên talkshow "Thế hệ thông minh đương thời" - phiên mở đầu Diễn đàn Kinh tế Mùa thu 2025 sáng 25/11, ông Stephan Mergenthaler – Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) có bài chia sẻ truyền cảm hứng cho giới trẻ, ông nhấn mạnh tầm quan trọng về tương lai việc làm trong bối cảnh AI và công nghệ phát triển nhanh. Theo ông, nhiều lo ngại về việc AI "cướp" việc làm của lực lượng ao động trẻ nhưng thực tế nghiên cứu của WEF cho thấy dữ liệu ngược lại: sự chuyển đổi kinh tế – công nghệ đang mở ra số lượng lớn cơ hội mới cho lực lượng lao động trẻ toàn cầu.

"Những cuộc gặp gỡ như sự kiện lần này là cách tốt nhất để chia sẻ về tương lai và tạo ra không gian để giới trẻ được trao đổi", ông Stephan Mergenthaler mở đầu bài phát biểu và cho biết WEF mang đến các lãnh đạo để chia sẻ giải pháp, giúp thế giới dịch chuyển đến tương lai một cách tốt nhất.

Dẫn dữ liệu từ Báo cáo tương lai việc làm 2025 của WEF, Giám đốc điều hành của tổ chức cho biết đến năm 2030, 39% kỹ năng của lực lượng lao động sẽ thay đổi. Điều này có nghĩa rằng những công việc của tương lai sẽ yêu cầu các kỹ năng hoàn toàn mới, nhiều trong số đó hiện nay người lao động còn chưa hình dung được.

Dù vậy, ông Mergenthaler khẳng định đối mặt với tương lai việc làm nhiều biến động, các kỹ năng của con người vẫn là cốt lõi. Top 10 kỹ năng con người cần nhất trong kỷ nguyên AI nhấn mạnh vai trò của tư duy sáng tạo, tương tác và khả năng học hỏi trong môi trường công nghệ thay đổi nhanh.

Theo khảo sát của WEF, 63% doanh nghiệp nhận định công nghệ chính là yếu tố kìm hãm sự phát triển trong tương lai. Dữ liệu này cho thấy doanh nghiệp muốn thành công trong giai đoạn chuyển đổi cần đầu tư song song vào kỹ năng lao động, hạ tầng công nghệ, và văn hóa tổ chức mở.

Ông Mergenthaler cho rằng sự phát triển nhanh của công nghệ, đặc biệt là AI, đang "thay đổi xã hội theo cấp số mũ". Chính sự thay đổi quá nhanh này khiến nhiều doanh nghiệp lúng túng trong chuyển đổi mô hình, đồng thời tạo áp lực lớn đối với kỹ năng của người lao động.

Ông nhận định khi nhìn vào tương lai việc làm, điều quan trọng không phải là thay thế, mà là phối hợp giữa con người và máy móc, và "giới trẻ cần chuẩn bị tâm thế đối mặt với điều này".

WEF chỉ ra rằng hiện nay 47% tác vụ trong doanh nghiệp được thực hiện bởi con người. Tuy nhiên, trong giai đoạn tới, khi công nghệ ngày càng tham gia nhiều hơn, con người và AI sẽ dần chia đều công việc với nhau. Tỷ lệ này sẽ giảm xuống còn khoảng 33%.

Sự dịch chuyển này phản ánh vai trò ngày càng tăng của tự động hóa, song không đồng nghĩa con người bị loại bỏ khỏi thị trường lao động. Nghiên cứu của WEF chỉ ra: 93 triệu việc làm sẽ biến mất do công nghệ nhưng đồng thời 170 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra và 1,09 tỷ việc làm vẫn được duy trì. Sự chênh lệch dương này vẫn cho thấy sự lạc quan về thị trường lao động toàn cầu.

Ngoài ra, đại diện WEF cho rằng nhiều công việc tương lai chưa hề tồn tại, như các vị trí chuyên viên quản lý AI và máy móc, hoặc các nghề nghiệp mới hình thành từ sự kết hợp giữa kỹ năng số và kỹ năng con người.

Ông Stephan Mergenthaler khẳng định điều quan trọng nhất để bước vào tương lai là thay đổi tư duy.

"Làm việc với máy móc không phải trò chơi, không phải cạnh tranh mà là mô hình hợp tác giữa con người và AI," ông nói.

Theo ông, điều này mở ra cơ hội để con người khai phá khả năng, phát triển kỹ năng mới và nâng cao hiệu suất. Bộ kỹ năng cứng hiện có của mỗi người không phải thứ bất biến, mà cần được liên tục cập nhật thông qua học tập suốt đời.

Yếu tố thích nghi tiếp theo được ông Mergenthaler nhấn mạnh là sự cống hiến và tò mò sáng tạo. Con người có thể làm gì để phát huy tốt nhất? Thay vì chỉ chuyên môn hóa sâu, giới trẻ cần hướng đến tư duy tích hợp, kết nối kiến thức và kỹ năng từ nhiều lĩnh vực.

Theo nghiên cứu của WEF trong báo cáo, các doanh nghiệp toàn cầu có đặc điểm chung về lực lượng lao động thành công là khả năng học nhanh – thất bại nhanh – và thích ứng nhanh, đồng nghĩa việc học hỏi sẽ không bao giờ dừng lại.

Sự kiện Talkshow “Intelligent Generation NOW” quy tụ một cộng đồng đại biểu đa dạng với 500 khách mời và thành viên tham dự, phản ánh sự kết nối chặt chẽ giữa Chính phủ, chính quyền địa phương, giới trí thức, doanh nghiệp và thế hệ trẻ trong việc chuẩn bị cho tương lai xanh và số.